قال امیرالمؤمنین (ع): «ثلاث خصال تَجتَلِبُ بِهِنّ المحبّة: الإنصافُ في المعاشرة، و المُواساة في الشّدة و الاِنطِواع، و الرّجوع إلى قلبٍ سليمٍ»[1]؛ به دنبال بحثهای گذشته در رابطه با سبک زندگی اسلامی، کلامی از علی (ع) در رابطه با اینکه چه کنیم که محبت دیگران را به سوی خود جلب کنیم، وارد شده - انسان خیلی دوست دارد که با دیگران دوستی کند و دیگران هم او را دوست بدارند اما گاهی در رسیدن به این هدف دچار تحیّر میشود- حضرت علی (ع) سه راه حل را تحت عنوان عوامل محبت آفرین مطرح میفرمایند که اگر بدرستی مورد عمل قرار گیرد انسان، محبوب دلها میشود و یاد و نام او چه در حیات و چه بعد از وفات، در دلها میماند همان گونه که امیرالمؤمنین (ع) میفرماید: «خَالِطُوا النَّاسَ مُخَالَطَةً إِنْ مُتُّمْ مَعَهَا بَكَوْا عَلَيْكُمْ وَ إِنْ عِشْتُمْ حَنُّوا إِلَيْكُمْ»[2]؛ با مردم چنان ارتباط بر قرار کنید که در زمان حیات شما مایه خوشبختی و خوشحالی شما باشند و در هنگام مرگ بر شما گریه کنند. علی (ع) در تشریح عوامل محبت آفرین میفرمایند: سه خصلت است که محبت به وسیله این سه خصلت جلب میشود: اول: انسان در رفت و آمد و معاشرت با دیگران انصاف را رعایت کند و از مرز عدالت و انصاف عدول نکند، دوم: با دیگران هم در سختیها و هم در خوشیها همراهی کند- فقط در خوشیها همراه مردم نباشد بلکه در سختیها هم با آنها همدردی کند- سوم: با قلب پاک و سلیم با مردم برخورد کند. لذا اگر انسان این سه خصلت را رعایت کند مردم به او مهر میورزند و او را دوست میدارند. خداوند متعال وعده داده که اگر کسی با قلب پاک و سلیم با مردم برخورد کند محبت آن شخص را در دل مردم قرار خواهد داد، انسانی که محبت او در دل دیگران قرار نمیگیرد شاید به خاطر این باشد که دل او غبار آلود است و زلال نیست.
امیرالمؤمنین (ع) در رابطه با اینکه با چه کسانی دوستی کنیم و چه افرادی را به عنوان دوست خود انتخاب کنیم میفرماید: «خیرُ اخوانک مَن سارع الی الخیر و جَذَبک الیه و امرک بالبر و اعانک علیه»[3]؛ بهترین برادر تو کسی است که به سمت خوبیها در حرکت است و تو را هم به سوی خیر و خوبی جذب و به خوبی امر میکند و تو را در این مسیر کمک میکند.
91/12/20
برای مشاهده مجموعه کلی توصیه های اخلاقی روی این لینک کلیک کنید مجموعه توصیه های اخلاقی