مدیر حوزههای علمیه کشور فرمودند: همان طور که کار روحانیت و طلبگی شغل نیست و مسئولیت است، کار مداحان و شاعران هم همین گونه است.
حضرت آيت الله سيد هاشم حسيني بوشهري «دامت برکاته» در همایش «طلایه داران نور و رحمت» که شامگاه شنبه در دفتر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم برگزار شد، با بیان روایتی از امام صادق(ع) در مقام مرثیه سرایان و مداحان اهل بیت (ع) اظهار داشتند: برگزاری چنین همایشهایی بسیار ارزشمند و درخور تأثیر است چون کار شاعران و مداحان ما بر چند نکته کلیدی استوار است که اگر این گونه عمل کنند، هم پایههای دینی مردم تقویت میشود، هم پیوند مردم با آل الله بیشتر میشود و هم آگاهی مردم را افزایش میدهد.
ایشان در مورد سخنان استاد مجاهدی که از خطر شعرهای بی محتوا ابراز نگرانی کرده بود، فرمودند: هر کدام از ما اگر نقد و ارزیابی نشویم دچار این مشکل میشویم که فکر میکنیم هر چه میگوییم درست است. ائمه اطهار(ع) به ما فرمودند خودمان را قبل از اینکه دیگران تذکر دهند ارزیابی کنیم، پس هر مرثیه خوان و مداح اهل بیت قبل از اینکه دیگران چیزی بگویند، باید خودشان را مورد ارزیابی قرار دهند.
عضو خبرگان رهبری بر لزوم نقد منصفانه در عرصه شعر تأکید کردند و افزودند: شعر در لغت به معنای دانستن دقیق است و در اصطلاح به سخنی میگویند که به صورت موزون بیان شود، پس شاعر کسی است که خوب میداند و با ذوق سلیم و باورهای اعتقادی که دارد میتواند حماسه سازی کند.
آیتالله حسینی بوشهری تصریح کردند: ذوق شعر سرودن یک استعداد خدادادی است که شاعران باید قدر این نعمت بزرگ را بدانند. گاهی تأثیرگذاری یک بیت شعر به اندازه کتاب قطور و چند سخنرانی طولانی است.
ایشان با بیان اینکه گاهی یک بیت شعر، انسان را میخکوب میکند، خطاب به شاعران آئینی افزودند: شما با خواندن یک مصرع شعر اخلاقی، جمعیت را به حرکت در میآورید، در حالی که ممکن است با هزار صفحه کتاب، این حرکت به وجود نیاید.
امام جمعه قم با تفسیر آیات آخر سوره شعرا، اظهار داشتند: کار شما عبادی است، بنابراین دارای ارزش و اعتبار است.
ایشان فرمودند: در منابع تاریخی غدیر دچار تحریف و سانسور شدید شده است ولی آنچه که قامت غدیر را برافراشته و نگه داشته، شعر شاعران است. در مورد عاشورا هم شعرهای خوبی سروده شده و شما اگر ذوق و قریحه شعر دارید در صراط مستقیم حرکت کنید.
آیتالله حسینی بوشهری در بخش دوم سخنان خود به اهمیت مداحی و مداحان اهل بیت پرداختند و بیان کردند: مداحی یک هنر مذهبی کم نظیر است و شما با دلها و احساسات مردم ارتباط دارید.
ایشان ادامه دادند: خوشبختانه از برکات تشیع این است که مناسبتهای مختلفی در اختیار ماست، گویا عنایت بوده که به برکت سخنوران، گویندگان، مداحان و شاعران آئینی، این پرچم برافراشته نگه داشته شود.
مدیر حوزههای علمیه کشور در بیان ویژگیهای هنر مداحی افزودند: مداحان از عنصر صدا و شعر استفاده میکند، کار اجرا را دارند و با مخاطب هم سروکار دارند.
آیتالله حسینی بوشهری بر لزوم آموزش مداحان تأکید کردند و افزودند: احساس میکنم هم ما طلبهها و نسل جدید کمتر تمرین منبر میکنند و هم شما مداحان کمتر آموزش مداحی میبینید. بنابراین گاهی با حفظ چند قطعه شعر پشت منبر قرار میگیریم که این جفا به مداحی و مخاطبان است.
ایشان در توصیه ای به مداحان اهل بیت(ع) تأکید کردند که در اجرا، باید شعرهای خوب و مقتلهای مستند را انتخاب کنند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کردند: همان طور که کار روحانیت شغل نیست و مسئولیت است، کار مداحان و شاعران هم همینگونه است.
توجه به خواندن اشعار اخلاقی، پرهیز از غلو، رعایت کردن شرایط زمان و مکان و شناخت توطئههای دشمنان، داشتن خلوص، صداقت و مناعت طبع از دیگر توصیههای آیتالله حسینی بوشهری به مداحان بود.
ایشان در مورد قراردادهایی که مداحان، سخنوران و هیئات مذهبی مطرح میکنند، افزودند: اگر قراردادهای ما بازاری شد به همان اندازه تنزل میکنیم ولی اگر با حسین ابن علی(ع) قرارداد بستیم همیشه در اوج هستیم.
آیت الله حسینی بوشهری ادامه دادند: مداح یک الگو برای جامعه و مخاطب است بنابراین ظاهر، سبک زندگی و رفت و آمد یک مداح باید متفاوت از دیگران باشد.
امام جمعه قم توجه به جایگاه والای مداحی را مهم دانستند و خطاب به مداحان فرمودند: وقت شناس باشید، نسبت به پیشکسوتان رعایت ادب را داشته باشید، بر اساس تعهد دینی مداحی کنید و نسبت به نماز حساس باشید.
آیتالله حسینی بوشهری تأکید کردند: به اسم نوآوری و جذب مخاطب، بدعت گذاری نکنید که این گناه نابخشودنی است. چیزی که در دین نیست را وارد دین نکنید.
ایشان با بیان اینکه مداحان نباید از مسئله شفاعت استفاده کنند، افزودند: برخی از منبریها طوری صحبت میکنند که گویا خدای متعال فقط یک بهشت دارد و برای اعمال بد، جزایی در کار نیست. نه آن گونه مردم را بترسانید که ناامید شوند و نه زیاد امیدوار کنید که دچار غفلت شوند.
مدیر حوزههای علمیه کشور در توصیه دیگری به مداحان تأکید کردندکه سیمای معصومان را آنگونه که هست بپردازند.
ایشان ادامه دادند: ائمه ما کار مردم را گرهگشای میکردند و شجاعت و زهد و ویژگیهای بشری داشتند ولی امروز گاهی میبینیم که برخیها نه به بعد ملکی ائمه اشاره میکنند و نه به بعد ملکوتی. به قمر بنی هاشم که میرسند از چشم و ابرو سخن میگویند، قشنگی چشم و ابرو چه تأثیری بر مردم دارد. بنابراین از مداحان انتظار میرود در کنار شور دینی، شعور مردم را بالا ببرند.