مدير حوزههاي علميه کشور فرمودند: هر صفت ممدوحي را که شارع ميپسندد ميتوان گفت محاسن اخلاق است ولي کارهايي که بوي مبارزه با نفس و از خودگذشتگي و ايثار در آنها وجود دارد و به نوعي بيانگر ويژگي کرامت و بزرگواري انسان است مصاديق مکارم اخلاق است.
حضرت آيت الله سيد هاشم حسيني بوشهري «دامت برکاته» در جمع کارمندان مرکز خدمات حوزههاي علميه در ادامه تفسير دعاي مکارم اخلاق صحيفه سجاديه با اشاره به فرازي از اين دعا اظهار کردند: امام سجاد(ع) در اين دعا ميفرمايند وَ هَبْ لى مَعالِىَ الْاَخْلاقِ، وَاعْصِمْنى مِنَ الْفَخْرِ و خوى عالى را به من عنايت فرما، و از فخرفروشى محافظتم كن.
ایشان بيان کردند: حضرت امام سجاد(ع) در اين دعا يک مطالبه دارد و از سوي ديگر نگران آفتهايي است که ممکن است به او برسد که اگر دچار آن شود کل عمل او باطل ميشود.
مدير حوزههاي علميه کشور افزودند: مقصود از معالي اخلاق، سجاياي عالي انساني است، سجايايي که از ملکات عالي انساني در وجود آدمي پيدا ميشود و از رهگذر آنها انسان به کمالات ميرسد و رشد ميکند و برخوردار از صفات محموده ميشود.
ایشان اظهار داشتند: پيامبر(ص) ميفرمايند خداي بزرگ معالي و مکارم اخلاق را دوست ميدارد وليکن صفتهاي پست، ناپسند و رذيلانه را زشت و ناپسند ميشمارد.
آيت الله حسيني بوشهري با بيان اينکه پيامبر(ص) ميفرمايند فلسفه بعثت من در ميان جامعه بالا بردن و رشد دادن مکارم اخلاق است بیان کردند: پيامبر(ص) در روايتي ميخواهند بيان کنند که زمينه مکارم اخلاق در بين انسانها وجود دارد و من مبعوث شدهام که آن را بالاتر ببرم نه اينکه آن را به وجود آورم.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با اشاره اينکه پيامبر(ص) ميفرمايند من براي مکارم اخلاق و محاسن اخلاق مبعوث شدهام عنوان کردند: از اين روايت به اين نتيجه ميرسيم بين مکارم اخلاق و محاسن اخلاق فرق وجود دارد و البته بايد بدانيم که رتبه مکارم اخلاق از محاسن اخلاق بالاتر است.
مدير حوزههاي علميه کشور با اشاره به روايتي از امام صادق(ع) در مورد محاسن اخلاق بیان داشتند: امام صادق(ع) فرمودند: اولين ويژگي اين است که با مردم به نرمي برخورد کند و دوم اينکه حرفهاي دلنشين و پاک و پاکيزه داشته باشد و سوم اينکه موقعي که با برادر ديني مواجه ميشود گشادهرو باشد.
ایشان ابراز داشتند: رفتن به عيادت مريض، تشييع جنازه و ديد و بازديد با اقوام از جمله ويژگيهاي محاسن اخلاق هستند.
آيت الله حسيني بوشهري با اشاره به تفاوتهاي بين مکارم اخلاق و محاسن اخلاق ادامه دادند: صفاتي که در انسان وجود دارد به عنوان حسن خلق الزاماً دليل بر شرافت و انسانيت انسان نيست و ممکن است آدمهايي که باطني آلوده و ناپاک دارند و کينه ديگران را بر دل دارند در ظاهر خوب اينگونه رفتار کنند.
ایشان بيان کردند: هر صفت ممدوحي را که شارع ميپسندد ميتوان گفت محاسن اخلاق است ولي کارهايي که بوي مبارزه با نفس و از خودگذشتگي و ايثار در آنها وجود دارد و به نوعي بيانگر ويژگي کرامت و بزرگواري انسان است مصاديق مکارم اخلاق است.
نماينده مردم شريف استان بوشهر در مجلس خبرگان رهبري با اشاره به روايتي از مصاديق مکارم اخلاق در پایان افزودند: امام صادق ميفرمايد کسي که رابطهاش را با تو قطع ميکند تو با او ارتباط برقرار کن، اگر زماني که نياز به کمک داشتي و به تو کمک نکرد در زماني که نياز دارد تلافي نکن و به او کمک کن و اگر به تو دشنام داد به او سلام کن.