|
بسمه تعالی مشروح خطبه های نماز جمعه حضرت آیت الله حسینی بوشهری
مورخ 95/11/29 خطبه شماره 130 |
خطبه اول
السلام عليکم و رحمت الله و برکاته، السلام عليک يا حجة الله، السلام عليک يا بقية الله في أرضه، السلام علي المهدي الذي وعد الله عز و جل أن يملأ به الأرض عدلاً و قسطاً کما ملئت ظلماً و جوراً
أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله نَحْمَدُهُ ونَسْتَعينُهُ ونَسْتَغْفِرُهُ ونَسْتَهْديهِ ونُؤمِنُ بِهِ ونَتَوَکَّلُ عليه ونعوذ بالله من شُرورِ أنفسنا ومن سيئات أعمالنا ونشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريک له ونُصَلّي ونُسَلِّمُ علي حبيبه ونجيبه وخيرته في خلقه، حافظ سِرِّهِ ومُبَلِّغِ رسالاته، بشير نعمته ونذير نقمته، سيدنا ونبينا حبيب إله العالمين أبا القاسم محمد وعلي آله الطيبين الطاهرين المعصومين المُکَرَّمين الهدات المهديين واللعن الدائم علي أعدائهم أجمعين من الآن إلي قيام يوم الدين آمين يا رب العالمين
قال امیرالمؤمنین (ع): «اتقوا معاصی الله فی الخلوات و انّ الشاهد هو الحاکم»[1]
بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش میکنم. امیر مؤمنان میفرمایند: از نافرمان های الهی در جای خلوت پرهیز کنید زیرا خدای متعال که شاهد اعمال و گناهان شماست، فردای قیامت قاضی و حاکم خود اوست.
در دستگاه قضا گاهی از اوقات جرمی اتفاق می افتد و عده ای شهادت میدهند و بعد به نزد قاضی برده میشود و قاضی بر اساس شهادت شهود حکم میکند. اما چون ما در محضر ذات کبریایی حق هستیم و خدای متعال شاهد اعمال ما است، چه اعمال نیک ما و چه اعمال بد ما، فردای قیامت همین خدایی که شاهد اعمال ما است، حاکم و قاضی است نسبت به اعمال ما«فإن الشاهد هو الحاکم».
ما در خطبه اول پیرامون فریضه مهم امر به معروف و نهی از منکر سخن میگفتیم. تاکنون پیرامون سر فصل های متعددی بحث و گفتگو مطرح شد. در چند خطبه گذشته پیرامون مراحل امر به معروف و نهی از منکر سخن گفته شد، از مرحله قبلی و لسانی و مرحله عملی بحث شد. امروز بنا داریم به نکته مهم دیگری اشاره کنیم و آن نکته عبارت از این است که یکی از بحث های مهم در امر به معروف و نهی از منکر، زمینه سازی برای اجرای معروف در جامعه و پرهیز از منکر در جامعه است یعنی ما چون میخواهیم معروف در جامعه شکل بگیرد و چون میخواهیم منکر در جامعه تحقق پیدا نکند، اینها نیاز به زمینه ها و پیش نیازهایی دارد که اگر آن پیش نیازها تحقق پیدا کند تسهیل میشود نهادینه شدن معروف در جامعه. تسهیل میشود پرهیز از منکر در جامعه. معروف به منزله بذر پاکیزه ای است که اگر شرایط رشد و نمو این بذر به خوبی فراهم نشود و این بذر پر قیمت را بدون زمینه سازی بخواهیم که رشد کند به منزله این میماند که آن را در شوره زاری بکاریم بدون اینکه در زمین کار کنیم. استعداد لازم را در زمین به وجود آوریم و انتظار داشته باشیم که این بذر به ثمر بنشیند و رشد و نمو پیدا کند. در مورد مسئله امر به معروف و نهی از منکر هم تنها نباید به امر به معروف و نهی از منکر بسنده کرد. زمینه هایی را باید فراهم کرد. امروز به چهار زمینه و پیش نیاز در مورد امر به معروف و نهی از منکر اشاره میکنم که اگر در جامعه دینی و انقلابی و متدینین ما این چهار نکته مورد دقت و عنایت قرار گیرد، این انتظار وجود دارد که معروف در جامعه شکل گیرد و منکر از جامعه رخت بر بندد.
اولین چیزی که در سیره پیامبر اکرم (ص) و سیره اهل بیت (ع) دیده میشود، مسئله آسان سازی است. تکالیف الهی در عین حال که سازنده و تعالی بخش برای آحاد جامعه هستند، اما همین تکالیف الهی توأم اند با نوعی زحمت و مشقت؛ «و انها لکبیرة الا علی الخاشعین». این نمازی که معراج مؤمن است، خدای متعال میفرماید: این نماز برای عده ای سنگینی میکند و مشقت دارد مگر کسانی که به مرحله خشوع رسیده اند چون احکام الهی دارای یک نوع زحمت و مشقت است، افرادی که مدتی دور از این وادی بوده اند بخاطر همین فاصله گرفتنشان از این احکام الهی و اینکه علاقه نشان نمیدهند که نزدیک بیایند، ما که میخواهیم این را به معروف فراخوان کنیم، یکی از راهکارها این است که آسان سازی کنیم. من در حالات نبی گرامی اسلام (ص) دیدم زمانی که میخواهد معاذبن جبل را به عنوان مبلغ اعزام کند یکی از دستوراتی که به معاذبن جبل میدهد این است که آسان بگیر و بستر ها و زمینه های معروف را در جامعه فراهم کن. از جمله دستورهایی که به معاذبن جبل میدهد این است که هنگام خواندن نماز سوره های کوچک را انتخاب کن تا مردمی که تازه میخواهند گرایش به نماز و دین پیدا کنند، فرار نکنند و گریزان نشوند. سوره های کوچک را انتخاب کن تا مردم با عشق و علاقه سراغ دین و نماز بیایند. یا در تعبیرات امام صادق (ع) هست که به یکی از یارانشان بنام معاویة بن عمار این تعبیر را بکار میبرد: هنگامی خواستید امام جماعت شوید، به یک تکبیر بسنده کن زیرا کسانی میخواهند با تو نماز بخوانند که در میان آنها افرادی هستند که کارهای زیادی دارند و میخواهند به کارهای دیگرشان هم برسند. انسانهای ضعیف و ناتوان وجود دارد و باید سعی کنید که رعایت حال آنها هم بشود که فقهاء ما هم معمولا در فتاوایشان به این نکته اشاره میکنند.
پس یک راه برای نهادینه کردن معروف در یک جامعه این است که باید از شیوه آسان سازی و ایجاد تسهیل در آموزه های دینی برای مردم استفاده کنیم.
راه دوم ارشاد تدریجی است. ما نباید انتظار داشته باشیم کسانی که دور از وادی دین و خدا شناسی بودند، یکباره به سلمان زمان تبدیل شوند. تدریجی عمل کردن و احکام و دستورات الهی را به صورت تدریج برای مردم بخصوص کسانی که تازه وارد عرصه دینداری شده اند نکته مهمی است. در رابطه با بعضی از احکام الهی زمانی که به قرآن و سیره نبی گرامی اسلام نگاه میشود، بعضی از احکام تا مرحله آخر که حکم نهایی الهی صادر شده از شروع تا پایان، ده سال طول کشیده تا یک حکم الهی قطعیت پیدا کرده و از آن جمله بحث خمر و مِی گساری، از جمله احکامی نبوده که برای دفعه اول در جامعه و محیطی که مردم به می گساری مشغول بودند یک مرتبه حکم بیاید و بگوید خمر و می گساری ممنوع است. در بعضی از تعبیرات آمده است که ده سال حدودا طول کشیده که این حکم به مرحله نهایی رسیده. بنابراین ارشاد تدریجی کنیم و احکام را تدریجی و آرام آرام در جامعه وارد کنیم. اینکه ما از روز اول بگوییم نمازهای مستحب را بخوانید و نماز های واجب را هم بخوانید و ده برنامه دیگر انجام دهید، به تعبیر امروز ممکن است افراد برنتابند و از دین و اعتقادات و باورها سر باز بزنند. آمران به معروف و کسانی که این مسئولیت خطیر امر به معروف و نهی از منکر را عهده دار هستند باید توجه کنند که با مخاطبانشان بر اساس ارشاد تدریجی برخورد کنند که در این صورت بازدهی آن و نتایج آن بیشتر خواهد بود.
سومین راهکار و شیوه برای نهادینه شدن معروف در جامعه و جدا شدن جامعه از منکر، راه تشویق است. در بعضی از تعبیرات وارد شده که نبی گرامی اسلام زمانی که میدیدند یک انسانی یک نماز دو رکعتی با حساب و کتابی میخواند به او جایزه میدادند. یعنی عالمان دین! آمران به معروف و کسانی که در جامعه این نقشی کلیدی را دارید، اگر دیدید جوان مسلمانی با یک گرایش دینی و باورهای اعتقادی یک حرکت سالم انجام میدهد و یک مسئول در جایگاه اجرایی خودش یک کار بایسته ای را نسبت به مراجعه کنندگانش انجام میدهد تشویق کنید. کسانی که درجایگاه بالاتری هستید، شما جلسه بگذارید و تشویق کنید. این تشویق کردن ها و ترغیب کردن ها در حقیقت دو نقش اساسی را دارد. نقش اولیه اش این است که شما انسان نیکوکار را تشویق کرده اید و نقش غیر مستقیم آن اعلان انزجار است نسبت به کسانی که در وادی دین و دینداری نیستند. این را مستقیما تشویق کرده اید و انسانی که مرتکب گناه میشود و به نماز علاقه ای نشان نمیدهد، غیر مستقیم اعلام مخالفت با او کرده اید.
امیرالمؤمین (ع) فرمود: با پاداش دادن به نیکوکاران، بدکاران را کیفر بده. معنایش این است که این کار مستقیم به آن کار غیر مستقیم.
چهارمین مسئله، برخوردهای حمایتی است. چه حمایتهای مادی و چه حمایتهای معنوی نقش بسیار کلیدی دارد نسبت به آمران به معروف و ناهیان از منکر چون میدانید جو جامعه ما جو سالمی نیست. کسی که امر به معروف و نهی از منکر میکند در معرض اعتراض ها است. حتی گاهی مؤمنین و متدینین میگویند شما که نمیخواهی در قبر او بخوابی! هر کسی مسئول عمل خودش هست. با این ادبیات افراد را نسبت به امر به معروف و نهی از منکر دلسرد میکنند. کاری که ما میتوانیم بکنیم حمایت های مالی و معنوی از آمران به معروف و از ناهیان از منکر هست که در نتیجه فضای جامعه ما تلطیف شود و فضای جامعه ما به یک فضای دینی تبدیل شود. شما نگاه کنید که وجود نازنین امیرمؤمنان علی (ع) چگونه با اباذر برخورد میکند. سرسختانه در زمان خودش امر به معروف میکند؛ سرسختانه نهی از منکر میکند. زشتی ها و مسائل ناهنجاری عصر خودش را بازگو میکند. میخواهند او را به ربذه تبعید کنند، امیر مؤمنان دست حسنین را میگیرد و میفرماید به بدرقه عمویتان اباذر برویم. این اوج حمایت یک شخصیتی مثل امیرمؤمنان از آمران به معروف و ناهیان از منکر است.
خطبه دوم
السلام عليک يا بنت رسول الله، السلام عليک يا عمة ولي الله، السلام عليک يا بنت موسي بن جعفر، السلام عليک يا فاطمة إشفعي لنا في الجنة فإنَّ لک عندالله شأناً من الشأن
أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله رب العالمين و الصلاة و السلام علي سيدنا و نبينا حبيب إله العالمين أبا القاسم محمد و علي آله الطيبين الطاهرين المعصومين المکرمين.
اللهم صل و سلم علي مولانا أمير المؤمنين علي بن أبي طالب و علي فاطمة الزهراء سيدة نساء العالمين و علي الحسن و الحسين سيدي شباب أهل الجنة و علي علي بن الحسين زين العابدين و إمام العارفين و علي محمد بن عليٍ الباقر و علي جعفر بن محمدٍ الصادق و علي موسي بن جعفرٍ الکاظم و علي عليّ بن موسي الرضا المرتضي و علي محمد بن عليٍ الجواد و علي عليّ بن محمدٍ الهادي و علي الحسن بن علي الزکي العسکري و علي الحجة القائم المهدي حججک علي عبادک و أمنائک في بلادک بهم نَتَوَلّي و من أعدائهم نَتَبَرَّئُ الي يوم القيامه
عبادالله اوصیکم و نفسی بتقوی الله.
قال امیرالمؤمنین (ع): اوصیکم عباد الله بتقوی الله والعمل بطاعة و اجتناب معصیة فإنه من یطع الله و رسوله و قد فاز فوزاً عظیما و من یأس الله فقد ضل ضلالا بعیداً و خسر خسراناً مبینا.
بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش میکنم. وجود مقدس امیر مؤمنان فرمود: بندگان خدا سفارش میکنم شما را به به تقوای الهی و عمل به طاعت او و اجتناب از معصیت او. هر کس از خدا و رسولش پیروی کند و اطاعت کند به فوز عظیمی نائل خواهد شد و هر کس خدا را نافرمانی کند به گمراهی و زیانکاری مبتلا خواهد شد.
در خطبه دوم به چند نکته و مناسبت اشاره میکنم:
اولین نکته این است که باید از ذات کبریائی حق تعالی تشکر کنیم و سپاسگزار خداوند باشیم بخاطر نزولات آسمانی و برکاتی که در این روزهای اخیر خدای متعال بر ملت ما عنایت فرمود و بیشتر نقاط کشور مشمول عنایات خداوندی شدند«لأن شکرتم لأزیدنّکم».
نکته دوم تشکر و سپاس از خداوند است اولاً و تشکر از شما مردم خوب است ثانیاً؛ از خدای متعال تشکر میکنیم به خاطر وجود شما مردم خوب، مردم انقلابی بخاطر حضور شما در عرصه های مختلف انقلاب اسلامی، حضور حماسی شما تمام توطئه های دشمن را در مراحل مختلف از بین میبرد و خنثی میکند. من در اینجا به چند نکته باید اشاره کنم. اولین نکته این است که ما شاهد حضور امسال مردم در راهپیمایی 22 بهمن بودیم. تفاوت جدی این راهپیمایی با مراحل قبل این بود که در اوج تهدید های دشمن بخصوص تهدید های رئیس جمهور تازه کار آمریکا مردم اینچنین به صحنه آمدند و اینچنین وارد صحنه شدند. جمعیتی که امسال در راهپیمایی بود، در بعضی از شهرها دو برابر سالهای گذشته بود. در بعضی از جاها 70 درصد بیشتر از سالهای گذشته بود. حماسه ای بزرگ در برنامه و کار شما مردم خوب و انقلابی بود.
این حضور از نظر بین المللی دو پیام روشن داشت: یکی لبیک گویی شما به دعوت رهبر عزیز انقلابمان که فرمودند مردم خودشان جواب این یاوه گویی ها را خواهند داد و نکته دوم پاسخ محکم و دندان شکن شما به یاوه گویی های دشمنان انقلاب است. این حضور قیمت و ارزش دارد؛ این حضور همان حضوری است که ما به عنوان عبادت از آن یاد میکنیم. هر قدمی که در خیابان های شهر برمیدارید تصور نکنید یک حرکت عادی و طبیعی است؛ در حقیقت چون رویارویی با دشمنان خداست و خوشحال کردن دل مؤمنان و بندگان خداست، این یک عبادت محسوب میشود و این کار بزرگ را شما انجام دادید. این کار بسیار مهم و ارزشمند. چند پیام را داشته است:
یک پیام به دوستان انقلاب بود. پیام راهپیمایی شما به دوستان انقلاب این است که ملت ایران ملتی شکست ناپذیر است، ملتی است که در صحنه باقی خواهد ماند. ما به این مقدار هم بسنده نمیکنیم. ما گامهای بلندتری به سمت پیشرفت و تمدن سازی بر خواهیم داشت. آن روزی شما ملت ایران را خواهید شناخت که آن گامهای استوار را برداشته است.
پیام دیگری ملت ایران به دشمنان و دنیا مخابره کرد و آن پیام این بود که توجه کنید و خیال نکنید که با توطئه و تهدید های شما، این مردم دست از انقلابشان بر میدارند. این مردم پای کار انقلاب اند. اگر از زمین و آسمان خون ببارد، این ملت در صحنه باقی خواهند ماند.
پیام سوم مردم ما به مسئولان بود. مردم این پیام را به مسئولان دادند که ما علیرغم مشکلات به صحنه میآییم. ما با نظام و رهبری پیمان بسته ایم اما معنای این حضور ما آنگونه که رهبر عزیزمان فرمودند، این نیست که ما از عملکرد مسئولان گلایه مند نباشیم. مسئولان وظیفه خودشان را باید به خوبی در جهت رفع مشکلات مردم، بهبود وضع معیشت مردم بردارند. این مردم در دنیا نظیر ندارند. برای این مردم اگر شبانه روز مسئولان ما کار کنند، باز هم کم کار کرده اند.
ویژگی ای که ما در این راهپیمایی داشتیم حضور نسل جوان بود. نسل جوان، نسل سوم و چهارم انقلاب که در حقیقت آن روزگار تلخ و سیاه را ندیده بودند. دوران انقلاب را ندیده بودند ولی نشان داد ظرفیت انقلاب که انقلاب ما پیامش را توانسته است به نسل سوم و چهارم انقلاب منتقل کند و این ظرفیت انقلاب اسلامی ماست. بعضی از انقلاب ها دچار انحراف و کجروی میشوند، دچار پیری زودرس میشوند اما انقلاب ما نه دچار کجروی شد و نه دچار پیری زودرس و دلیلش حضور نسل جوان در راهپیمایی 22 بهمن است. همچنان این انقلاب زنده و پویا و بالنده است. و لذا بنده وظیفه میدانم با تمام وجود، صمیمانه و متواضعانه از همه شما مردم خوب، از همه ملت ایران در این جایگاه مقدس تقدیر و تشکر کنم. شما یاران با وفای انقلاب هستید.
در روز 29 بهمن ماه مردم خونگرم و ولایتمدار، مردمی که شناسنامه شان و تاریخ زندگی شان نشان میدهد که مردمی پایبنده به انقلاب اند. مردم آذربایجان و تبریز در تمام تحولات اجتماعی، قهرمانانه پای کار ایستادند. من یادم نمیرود که در اوائل انقلاب مشکلاتی به وجود آمد. رهبر راحل ما فرمود: پاسخ این مسائل را خود مردم تبریز و آذربایجان خواهند داد. آفرین بر این مردم قهرمان. امروز هم عزیزان بزرگواری از هیأت های مذهبی، روحانیت عزیز و بزرگوار، علما و محترمین خطه تبریز و آذر بایجان در نماز جمعه حضور دارند و من لازم میدانم از این شجاعت و بزرگواری شما مردم که برای انقلاب افتخار آفریدید و صبورانه در کنار انقلاب ماندید و مشکلات را تحمل کردید، صمیمانه تقدیر و تشکر کنم.
این ملت ما است. اقوام مختلف ملت ما اینچنین هستند. کردستان ما، آذربایجان ما، سیستان و بلوجستان و لرستان و سایر مناطق، خودشان را با انقلاب گرده زده اند. لذا همانگونه که رهبر عزیزمان فرمودند، دیگر جایی باقی نمیماند که امروز سخن از آشتی ملی به میان بیاوریم. آیا آشتی ملی بالاتر از این حضور؟ مردم ما پای کار انقلابند. در این راهپیمایی قم ما شاهد بودیم که جمعیت امسال چگونه شرکت کرد. در آذربایجان و شهرهای مختلف چگونه شرکت کردند. این مردم با کسی قهر نیستند. آشتی ملی برای جایی است که شرایط کشور به هم بخورد. روزی در لبنان این بحث مطرح بود و گروهها و احزاب و دیگران، جنگ راه انداخته بودند. در سال 88 یک تعداد خاصی در مقابل انقلاب و نظام موضع گرفتند؛ به تعبیر رهبر عزیزمان مردم با این عده قهر هستند. بالاترین و عالیترین ارتباط را مردم دارند.
چند مطلب کوتاه هم اشاره کنم:
روز اول اسفند روز روحانیت و دفاع مقدس هم نامگذاری شده، سالگرد حمله جنگنده های رژیم بعثی در سال 1364 به جمعی از عزیزان ما در هواپیمای مسافربری بود از آن جمله حجت الاسلام و المسلمین شهید محلاتی و تعدادی از نمایندگان مجلس و جمعی دیگر. ما یاد و خاطره این عزیزانمان را گرامی میداریم. کارنامه روحانیت در طول دفاع مقدس خیلی زیبا جلوه کرد. معلوم شد روحانیت تنها اهل سخن گفتن، پشت تریبون رفتن، ارشاد کردن، امر به معروف و نهی از منکر کردن نیست. روحانیت با همین عمامه و لباس، در کنار رزمندگان، این لباسش را کفن قرار میدهد و در رویارویی با دشمن میجنگد تا به شهادت برسد و امروز تعداد شهدای روحانیت ما در مقایسه با اقشار دیگر جامعه، سهم بیشتری دارد و این نیست جز اینکه روحانیت ما بین علم و عمل، بین گفتار و کردار و رفتار پیوند برقرار کرده است.
نکته آخری که عرض میکنم محضر شریف شما، سالگرد کودتای انگلیسی رضا خان است در سال 1299. یک عنصر قدرت طلب و قلدر پیدا کرده بودند و بر مردم ایران مسلط کرده بودند. این انسان روزهای اولیه که آمده بود، دم از دیانت میزد. از این حسینیه به آن حسینیه و از این تکیه به آن تکیه. در مراسمات سینه زنی شرکت میکرد تا بتواند دیدگاه علما و متدینین را به خود جلب کند. قدرت که پیدا کرد دست به این اقدامات زد و رسماً مخالفتش را با اسلام اعلام کرد و تضعیف و انزوای روحانیت را در دستور کار خودش قرار داد. جدا کردن روحانیت از سیاست برنامه دیگر بود و یکی از برنامه های ننگین او کشف حجاب بود. تاریخ عبرت بزرگی است. انگلیسی ها از رادیو هند اعلام کردند که رضا خان را ما خودمان آوردیم و بخاطر خیانتی که کرد، خودمان او را برداشتیم؛ این تعبیر انگلیسی ها بود که از رادیوی هند آنروز اعلام شد. او خیال کرد زمانی که او را میخواهند ببرند به تبعیدگاه، همه جواهراتی که از ملت گرفته میتواند با خودش ببرد. چندین صندوق جواهرات را رضاشاه با خود برد، اینها را در کشتی گذاشتند و او احساس میکرد که در کنار این جواهرات است. در وسط دریا یک کشتی آوردند و به رضا شاه گفتند سوار آن کشتی دیگر شود. وارد کشتی که شد گفت: پس جواهرات چه میشود؟ گفتند به شما مربوط نمیشود و جواهرات را به انگلستان منتقل کردند. این است عبرت برای کسانی که وابسه به بیگانه اند و از ملت پیوند و ارتباطشان را از بین میبرند.
«ربنا آتنا في الدنيا حسنةً و في الآخره حسنةً و قنا عذاب النار»
پروردگارا ما را بيامرز. به اسلام و اسلاميان عزت عنايت فرما. پروردگارا توطئههای دشمنان را به خودشان برگردان. انقلاب ما را در میان ملل جهان سربلند نگاه دار. به امام امت روح و رضوان عنایت فرما. به مراجع بزرگوار تقلید گذشته و به علمایی که از میان ما رفتهاند، به خصوص مرحوم آیت الله شهید صدر و خواهر مظلومهاش و علمای بزرگ دیگر که صاحب آثار و تألیفاتند و برکات فراوانی در جامعه ما داشتهاند، خدایا به همه آنان روح و ریحان عنایت فرما. به رهبر عزیز انقلاب، به مراجع بزرگوار تقلید سلامت عنایت فرما. به این مردم خوب ما که در همه ساعات خودشان را وقف اسلام و انقلاب کردهاند، خدایا عزت دنیا و آخرت مرحمت فرما. باران رحمتت را شامل حال امت اسلامي بگردان.
إنَّ أحْسَنَ الْحَديثِ وَ أبْلَغَ الْمَوْعِظَة کِتابُ اللهِ الْعَزيز
أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم
إِنَّا أَعْطَيْنَاکَ الْکَوْثَرَ * فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَ انْحَرْ * إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الْأَبْتَرُ
صدق الله العلي العظيم