|
بسمه تعالی مشروح خطبه های نماز جمعه حضرت آیت الله حسینی بوشهری
مورخ 96/08/05 خطبه شماره 142 |
خطبه اول
السلام عليکم و رحمة الله و برکاته، السلام عليک يا حجة الله، السلام عليک يا بقية الله في أرضه، السلام علي المهدي الذي وعد الله عز و جل أن يملأ به الأرض عدلاً و قسطاً کما ملئت ظلماً و جوراً
أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله نَحْمَدُهُ و نَسْتَعينُهُ و نَسْتَغْفِرُهُ و نَسْتَهْديهِ و نُؤمِنُ بِهِ و نَتَوَکَّلُ عليه و نعوذ بالله من شُرورِ أنفسنا و من سيئات أعمالنا و نشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريک له و نُصَلّي و نُسَلِّمُ علي حبيبه و نجيبه و خيرته في خلقه، حافظ سِرِّهِ و مُبَلِّغِ رسالاته، بشير نعمته و نذير نقمته، سيدنا و نبينا حبيب إله العالمين أبا القاسم محمد و علي آله الطيبين الطاهرين المعصومين المُکَرَّمين الهدات المهديين و اللعن الدائم علي أعدائهم أجمعين من الآن إلي قيام يوم الدين آمين يا رب العالمين
عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله؛ قال رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم): بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش میکنم. رسول گرامی اسلام میفرمایند:« تَمامُ التَّقوى اَن تَتَعَلَّمَ ما جَهِلتَ وَ تَعمَلَ بِما عَلِمتَ؛ تمام و كمال تقوا اين است كه آنچه را نمى دانى بياموزى و بدانچه مى دانى عمل كنى[1]».
شناخت مصادیق معروف ومنکر
سخن ما در خطبه اول پیرامون فریضه مهم امر به معروف و نهی از منکر بود. تا کنون در مورد سر فصلهای متعددی در مورد این فریضه مهم پرداختهایم. یکی از سر فصلهای مهم در رابطه با مساله امر به معروف و نهی از منکر شناخت مصادیق معروف و منکر و تشخیص و تعیین اولویتهای معروف و منکر است. گستره معروف و منکر متعدد و فراوان است و شامل همه حوزه های اعتقادی، اخلاقی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی میشود. مجموعه این حوزه ها، حوزههایی است که در رابطه با هر کدام از آنها میتوان امر به معروف و نهی از منکر کرد.
ما به یک نکته ای اشاره کردیم و بیان داشتیم بجای طرح فهرست طولانی مصادیق منکر و معروف و برای ایجاد یک تفاهم کلی و دسترسی سریع به معروف و منکر، معیارهای معروف ومنکر را در جامعه مطرح کنیم. اساساً با چه معیارها و ملاک هایی میتوان معروف ومنکر را تشخیص داد. این معیارها به عنوان یک قاعده و ضابطه میتوانند ما را به عنوان یک نور افکن، جهت را به ما نشان دهند و از برداشتهای نادرست دور نگه دارند. تا کنون به چند معیار در مورد این فریضه اشاره کردیم:
1. هر امری که ما را در مسیر امر به معروف و نهی ازمنکر قرار میدهد، میتوان به عنوان معروف از آن یاد کرد و هر چه که مارا از مسیر حرکت الهی دور میکند، به عنوان منکر شناخته میشود.
2. هر آنچه بر تعاون، بر و احسان و خیر در جامعه مطرح میشود، به عنوان معیاری است برای معروف، و هر چه برای تعاون بر ظلم و ستم و بیداددر جامعه است معیاری است برای شناخت منکر.
3. هر آنچه سبب تقویت و استواری بنیه دین الهی میشود به عنوان معیار جالب و مناسبی است برای آنچه در ذیل و زیر چتر آن قرار میگیرد به عنوان معروف شناخته شود. و هر چه سبب ضعف و سستی پایههای دین در یک جامعه دینی و اسلامی است این به عنوان معیاری است برای شناخت منکر.
شیوههای تقویت بنیه دین
1.فهم عمیق و ژرف در دین : اگر میخواهیم دچار سطحی نگری نشویم و در مقابل شبهات خود را نبازیم و تحت تاثیر آن قرار نگیریم باید بنیه دینی خود را از جهت فهم عمیق دین تقویت کنیم. اگر تمام آحاد جامعه ما در هر شهری که زندگی میکنند و با معارف دینی آشنا شوند، خود مصداق معروف در جامعه خواهد بود.
2.رشد عقلی در جامعه: ما نباید از رشد عقلی جامعه پرهیز کنیم. هر چه جامعه به رشد و فهم و عقلانیت بیشتری برسد، قطعاَ چنین جامعهای میتواند در تقویت بنیه دین نقش آفرین باشد. این مسأله مهمی است و دلیل آن هم روشن است. اساس دین بر اساس عقل و منطق استوار است. پیغمبران و ائمه الهی مطرح کردند که ما دو حجت عقل و شرع داریم. شریعه مقدس الهی بر اساس دعوت عقل است، یعنی توحید و نبوت و سایر مسائل ما بر پایه مسأله عقل استوار است.
در تعبیر امام علی(علیه السلام):«علی قدر العقل یکون الدین »؛ دینداری به اندازه عقل و خرد است.[2]
هر چه عقل و فکر در جامعه رشد کند، دینی که افراد پذیرفتند استوارتر در جامعه باقی خواهد ماند. باید به جامعه قدرت تحلیل بدهیم تا جامعه چیزی را با تمام وجود بپذیرد و هر روز دستخوش تغییر و تبدیل در فکر و عقیدهاش نگردد.
3.تلاش برای حاکمیت دین: دیندار بودن فردی یک مساله است و اینکه دین در جامعه حاکمیت پیدا کند مساله دیگری است. برای تقویت بنیه دین باید برای حاکمیت ارزشهای دین در جامعه تلاش کرد، اگر بتوانیم این مساله را ایجاد کنیم دین الهی رشد پیدا میکند.
برای ایجاد حاکمیت دینی به چند مساله نیاز داریم:
1. برقراری حکومت اسلامی: نظام و قانونی به عنوان برنامه در یک جامعه اسلامی بوجود بیاید. اگر حاکمیت و حکومت اسلامی در جامعه باشد، دین صاحب پیدا میکند و هر کسی نمیتواند به عنوان دین سخن بگوید.
2. یاری کردن دین: همه ما باید تلاش کنیم تا دین الهی را یاری کنیم. از برداشتن هر قدمی برای یاری کردن دین در جامعه کوتاهی نکنیم.
3. تبلیغ و تبین معارف دین.
4. مراقبت همه جانبه نسبت به دین و شبهه زدایی: شبهه ای وارد نشود اگر شبهه ای وارد شد، پاسخ داده شود. اگر تمام این مسائل در جامعه مطرح شد، عین معروف است. بنابراین ما نباید امر به معروف و نهی از منکر را در بعضی از مسائل خلاصه کنیم. گستره امر به معروف و نهی از منکر حوزه های مختلفی را شامل میشود.
امام علی(علیه السلام) در کلام نورانی پاسداران دین را معرفی میکند.
« انما المستحفظون لدین الله هم الذین اقاموا الدین و نصروه و احاطوه من جمیع جوانبه »[3]؛ مستحفظان دین خداوند آنانند که دینش را بر پای می دارند (روشن است که اقامه ی دین غیر از دینداری است) و آن را یاری می کنند و نگاهداری می کنند از جمیع جوانب.
دعای پایانی خطبه اول
«إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ»[4].
پروردگارا جامعه ما را جامعه دینی قرار بده. پروردگارا امر به معروف و نهی از منکر را در جامعه دینی ما به عنوان یک وظیفه برای امت اسلامی ما مقرر فرما. در فرج مولایمان تعجیل بفرما. به امام راحلمان و مراجع گذشته مان روح و رضوان عنایت فرما. به مقام معظم رهبری و سایر مراجع تقلید عزت و سلامت و طول عمر با برکت مرحمت بفرما؛ به خانواده مکرم شهیدانمان صبر و اجر عنایت بفرما. به رزمندگان پیروزی، به آزادگان عزت، به جانبازان سلامت، به عالمان توفیق عمل، به خدمتگزاران توفیق خدمت، به بانوان ما عفت، به کسبه و بازاریان انصاف و روزی حلال، به جوانان غیرت عنایت بفرما؛
«ان احسن الحدیث و ابلغ الموعظه کتاب الله العزیز الحکیم»
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ * اللَّهُ الصَّمَدُ.*. لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَد* وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ .
صدق الله علی العظیم
دعای پایانی خطبه اول
«إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ»[5].
پروردگارا ما را با وظایفمان آشنا بگردان. در فرج مولایمان تعجیل بفرما؛ به امام راحلمان و مراجع گذشته مان روح و رضوان عنایت فرما. به مقام معظم رهبری و سایر مراجع تقلید عزت و سلامت و طول عمر با برکت مرحمت بفرما. به مراجع بزرگوار و گرانقدر ما عزت عنایت بفرما. به مردم ما، مردم دلداده انقلاب و اسلام عزت روز افزون عنایت بفرما. به جوانان ما غیرت دینی عنایت بفرما؛ به خانواده های شهیدانمان صبر و اجر عنایت بفرما. به رزمندگان پیروزی، به آزادگان عزت، به جانبازان سلامت، به عالمان توفیق عمل، به خدمتگزاران توفیق خدمت، به بانوان ما عفت، به کسبه و بازاریان انصاف و روزی حلال عنایت بفرما.
«ان احسن الحدیث و ابلغ الموعظه کتاب الله العزیز الحکیم»
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ * اللَّهُ الصَّمَدُ * لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ* وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ.
صدق الله علی العظیم
خطبه دوم
السلام علیک یا بنت رسول الله السلام علیک یا بنت ولی الله السلام علیک یا اخت ولی الله السلام علیک یا فاطمة یا بنت موسی بن جعفر اشفعی لنا فی الجنة فإنّ لک عند الله شأناً من الشأن.
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین بارئ الخلائق اجمعین ثم الصلاة و السلام علی سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین، ابی القاسم محمد(ص) و علی آله الطیبین الطاهرین، اللهم صلّ و سلم علی مولانا امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و علی فاطمة الزهراء سیدة نساء العالمین و علی الحسن و الحسین سیدی الشباب اهل الجنة و علی علی بن الحسین زین العابدین و امام العارفین و علی محمد بن علیٍّ الباقر و علی جعفر بن محمد الصادق و علی موسی بن جعفر الکاظم و علی علیٍّ ابن موسی الرضا المرتضی و علی محمد بن علی الجواد و علی علی بن محمد الهادی و علی الحسن بن علی الزکیّ العسکری و علی الحجة القائم المهدی. حججک علی عبادک و امنائک فی بلادک بهم نتولی و من اعدائهم نتبرئُ الی یوم القیامة.
عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله، المولانا مقتدانا الامام المجتبی(علیه افضل صلوات المصلین): :« أَلتَّقْوى بابُ كُلِّ تَوْبَة وَ رَأْسُ كُلِّ حِكْمَة وَ شَرَفُ كُلِّ عَمَل بِالتَّقْوى فازَ مَنْ فازَ مِنَ الْمُتَّقینَ.» بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش میکنم. وجود مقدس امام مجتبی(علیه السلام) میفرمایند: تقوا و پرهیزكارى سرآغاز هر توبه اى، و سرّ هر حكمتى، و شرف و بزرگى هر عملى است، و هر كه از با تقوایان كامیاب گشته به وسیله تقوا كامیاب شده است»[6].
بیان مناسبتها
در خطبه دوم به بیان مناسبتها و نکاتی چند اشاره میکنم.
شهادت امام مجتبی(علیه السلام)
وجود مقدس امام مجتبی(علیه السلام) دومین امام و پیشوای ما است. مورد علاقه و محبت رسول خدا بودند. در تعبیری رسول خدا در مورد امام مجتبی(علیه السلام) میفرمایند: « حَسَنٌ مِنّي وأنَا مِنهُ، أحَبَّ اللَّهُ مَن أحَبَّهُ »؛
حسن از من است و من از اويم؛ هر كه دوستش بدارد، خداوند دوستدار او است[7].
در رابطه با زیارت امام نیز رسول گرامی اسلام تعبیری دارد و خطاب به امام مجتبی علیه السلام میفرمایند: « مَن أتاكَ زائِراً بَعدَ مَوتِكَ فَلَهُ الجَنَّةُ»؛ پاداش كسي كه پس از مرگت به زيارت تو آيد، بهشت است[8].
رسول خدا در جای دیگر در مورد عظمت امام مجتبی (علیه السلام) تعبیری دارد که در اینجا وارد این بحث نمیشویم. بحثی طویل الذیل است. عمر ان بزرگوار 48 سال بود . امام مجتبی علیه السلام از نظر اخلاق و عبادت و پارسایی در اوج است.
« إِلَهِی ضَیْفُکَ بِبَابِکَ یَا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاکَ الْمُسِیءُ فَتَجَاوَزْ عَنْ قَبِیحِ مَا عِنْدِی بِجَمِیلِ مَا عِنْدَکَ یَا کَرِیم»؛ خدایا! مهمانت به درگاهت آمده است. ای نیکوکردار! بدکار به نزد تو آمده است. پس از زشتی و گناهی که نزد من است به زیبایی آنچه نزد توست، درگذر؛ ای بخشاینده»[9].
مسولیت امامت را در شرایط سختی پذیرفتند. اگر امام حسین(علیه السلام) دارای 72یار با وفا بودند، امام مجتبی(علیه السلام) به خاطر خیانت یارانش مجبور به صلح میشود، بگونه ای که یاران خیانتکار امام(علیه السلام) به معاوبه نامه مینویسند که اگر اجازه بدهی امام را دست بسته به شما تحویل دهیم. این اوج مظلومیت امام حسن(علیه السلام) میباشد. سرانجام امام (علیه السلام) توسط سمی که معاویه فرستاده بود به شهادت میرسند. این مصیبت جانکاه را به حضرت بقیه الله الاعظم لترابه المقدمه الفداء و شما ارادتمندان و پیروان آن امام همام صمیمانه و متواضعانه تسلیت عرض میکنم.
اربعین حسنی
هر ساله میلیونها نفر از ارادتمندان اهل بیت(علیه السلام) با پای پیاده در مسیر عشق قدم میگذارند. امروزه اربعین به عنوان نماد قدرت و عظمت شیعه در جهان تبدیل شده است. ما باید از ظرفیت اربعین نهایت استفاده را در جهت احیا و گسترش ارزشهای اسلامی، وحدت امت اسلامی بخصوص شیعه، تبلیغ معارف دین، قدرتنمایی دین داشته باشیم. روحیه تعاون و همکاری در ایام اربعین در اوج است.
توصیه ای به برگزار کنندکان اربعین دارم. حالا که مردم با شور مساله اربعین را پیگیری میکنند و پیاده روی را آغاز میکنند، در گوشه و کنار شنیده میشود و شاید شنیده های ما درست نباشد حال که مردم از اربعین اقبال میکنند ما کرایه ها را دو برابر میکنیم، این چه ادبیات و چه تعبیری است!!؟؟ شما باید خوشحال باشید این عشق و شور و تبلور و تجلی شیعه است و هر چه در اختیار داریم باید در اختیار این زائران قرار دهیم. کاری انجام ندهیم که سبب دلسردی این عزیزان شود. از ستاد نماز جمعه قم هم باید تشکر کنم که میزبان زائران اربعین هستند که از این مسیر عبور میکنند. به شما زائران اربعین توصیه میکنم که هر کدام به نیابت از یک شهید زیارت کنید؛ چون این شهداء راه کربلا را برای ما باز کردند. این سنت خوبی است اگر در بین زائران نهادینه شود.اربعین به برکت خون شهیدانمان انجام میشود.
سالگرد شهادت مصطفی خمینی
ایشان شخصی بودند که به تعبیر امام امید و آینده اسلام بود. در سن 48 سالگی از دینا رفتند. آثار فقهی و تفسیری زیادی دارند. حقیقتا سخن امام سخن عجیبی بود. فرمود:«مرک مصطفی از الطاف خفیه الهی بود» و آن رحلت جان تازه ای به نهضت ما داد و این حرکت تا بهمن 57 ادامه داشت تا به پیروزی انقلاب انجامید. از الطاف الهی بود تااین عزیز از پیش ما برود و نهضت ما جان تازه ای پیدا کند.
سالگرد شهادت عمار یاسر
روز نهم ماه صفر، صحابی پیامبر، یار و سرباز امیرالمومنین(علیه السلام) کسی که در تمام جبهه ها حتی آن زمان که سن او از 90سال گذشته است خود را به عنوان سرباز فداکار امیرالمونین قرار داده بود در جنگ صفین به شهادت رسید. به کسانی که جایگاه امیر المومنین(علیه السلام) را نمیدانستند نهیب میزد. از بصیرت و شناخت کافی برخوردار بود.
یادی کنیم از محمد حسین فهمیده، نوجوان 13ساله ای که به شهدای کربلا اقتدا کرد و قدم در راه جهاد و شهادت گذاشت. امیدواریم نوجوانان ما به برکت تعلیم و تربیت معلمان و اولیاء به چنین درکی برسند و نیازهای جامعه امروز ما را هم درک کنند.
از شهید محراب، قاضی طباطبایی هم یادی میکنیم. تحلیل کوتاهی در مورد شرایط کنونی جامعه مطرح میکنم. همه ما این روزها شاهد اراجیف بیهوده رئیس ایالات متحده آمریکا هستیم. شاهد اقدامات نابخردانه دولت طاغی آمریکا هستیم. آنچه رهبر انقلاب در طی چند سال فرمودند به واقعیت پیوست که به آمریکا نمیشود اعتماد کرد. برای مسئولان و همه مردم ما و هم برای دنیا روشن شد که امریکا قابل اعتماد نیست. همه دنیا میگویند دولت آمریکا در معادلات بین المللی طرف قابل اعتمادی نیست، این برگ برنده برای ما و مسئولان ما است. اگر ما کاری نکرده باشیم ولی همین که چهره آمریکا را در دنیا مفتضح و رسوا جلوه داده باشیم برای ملت ما کافی است. اینها از ابتدا دنبال این بودند که انقلاب ما به پیروزی نرسد و اگر به پیروزی رسید انقلاب ما را مهار کنند و نگذارند به هیچ کدام از اهداف انقلابمون دسترسی پیدا کند. اینها تصمیم داشتند محاسبات مسئولین ما را تغییر بدهند تا طبق میل آنها سخن بگویند و رفتار کنند و اینها به واقعیت تبدیل نشد. امروز حرکت جدیدی را علیه ما آغاز کردند. سوال این است که این عصبانیت برای چیست؟ چرا کنگره و مجلس سنا و کابیه ترامپ بسیج میشوند؟ اینهابخاطر این است که احساس میکنند قافیه را باختتند. قدرتشان در منطقه به تعبیر خودشان افول کرده است. قدرت جمهوری اسلامی در منطقه در اوج است، در منطقه حادثه ای اتفاق نمی افتد مگر با اراده ایران. اینها ما را تحریم کردند ولی قدرت نظامی ما افزایش یافت، مارا تحت فشار قرار دادند، نفوذ ما در منطقه زیادشد. ایران امروز محور مقاومت در منطقه است و بر این اساس حق دارند عصبانی باشند. به جرات میگویم امروز آمریکا در دنیا تنهاتر از همیشه است و این جز عظمت ملت ایران چیز دیگری نیست. امروز داعش با شکست جدی مواجه شده است و اینها برای این که از قافله عقب نمانند اعلام میکنند ما هم در نابودی داعش نقش داریم.
«يُرِيدُونَ لِيُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ»[10]؛مى خواهند نور خدا را با دهان خود خاموش كنند و حال آنكه خدا گر چه كافران را ناخوش افتد نور خود را كامل خواهد گردانيد.
مردم من به شما اطمینان میدهم این انقلاب ما با امدادهای غیبی پیروز شد و با امدادهای غیبی ادامه پیدا کرد و تانابودی دشمنان به راهش ادامه خواهد داد. رهبر انقلاب به نخست وزیر عراق فرمودند:گول آمریکایی ها را نخورید و غفلت نکنید، اینها اگر فرصتی پیدا کنند به عراق ضربه خواهند زد. ما هم نباید غفلت نکنیم و بهوش باشیم. ممکن است جنگی را بر ما تحیل نکند ولی اهداف شومی را در سر میپرورانند. مردم ایرانی که در تمام صحنه ها حضور داشتید باید در میدان بمانید تا دشمن جراتی به خودش راه ندهد تا در مورد ملت ما اقدامی کند.
امروز کرکوک با اراده ارتش عراق، حشدالشعبی عراق و با اراده ملت ما و اشاره فرمانداهان ما. این نشانه عزت ملت ماست.
ربنا آتنا فی الدنیا حسنه و فی الاخره الحسنه و قنا عذاب النار.
پروردگارا مارا بیامرز. به اسلام و اسلامیان عزت عنایت بفرما. پروردگارا در فرج مولایمان امام زمان تعجیل بفرما. انقلاب ما را به انقلاب جهانی امام مهدی نزدیک بفرما. توطئه دشمنان را به خودشان برگردان. این انتخابات را مایه آبرو و اعتبار کشور قرار بده. مدافعان حرم را پیروزشان بگردان. باران رحمتت را شامل حال مابگردان.
ان احسن الحدیث و ابلغ الموعظه کتاب الله العزیز.
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ *فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ* إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ
صدق الله العلی العظیم.