حضرت آیتالله حسینی بوشهری«دامت برکاته»، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم طی سخنانی در حاشیه درس تفسیر خود با بیان روایاتی فرمودند: قال مولینا الإمام الکاظم (ع): «مَنْ كَفَّ نَفْسَهُ عَنْ أَعْرَاضِ النَّاسِ أَقَالَ اللَّهُ عَثْرَتَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ مَنْ كَفَّ غَضَبَهُ عَنِ النَّاسِ كَفَّ اللَّهُ عَنْهُ غَضَبَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»[1].
در روایت مذکور به آثار اخروی اعمال انسان اشاره شده است. اعمال انسان با پاداشی که به او داده میشود مرتبط است، البته گاهی خداوند متعال از باب تفضل چیزی را که انسان استحقاق آن را ندارد، به او عطا میکند، اما عمده ثواب و عقابها به اعمال و رفتار خودِ انسان بستگی دارد که اگر عمل نیک از او سر زند مستحق ثواب و پاداش و اگر عمل بد از او صادر شود مستحق عقاب و عذاب خواهد بود.
امام کاظم (ع) در این روایت فرموده است که کسی که خود را از ریختن آبروی دیگران باز دارد، خداوند متعال در روز قیامت از لغرشهایی که از او سرزده است صرف نظر خواهد کرد [و سرپوش بر آنها خواهد گذاشت] و کسی که در دنیا از غضب نسبت به دیگران خودداری کند، خداوند متعال روز قیامت نسبت به او غضب نخواهد کرد.
متأسفانه در جامعه کنونی، همّ و غم برخی افراد این است که آبروی دیگران را ببرند و همیشه به دنبال بر ملا کردن نکات ضعف افراد میباشند؛ در حالی که حفظ آبروی مؤمن در آیات و روایات متعددی مورد تأکید واقع شده است، ولی بعضی به خود اجازه میدهند که با آبروی دیگران بازی کنند و حریم دیگران وارد شده و حرمت شکنی کنند و فکر میکنند که با بردن آبروی دیگران، آبروی آنها حفظ خواهد شد؛ در حالی که با این کار به خودش ضربه میزنند؛ همانگونه که در روایت نیز آمده است: «مَنْ حَفَرَ لِأَخِيهِ بِئْراً أَوْقَعَهُ اللَّهُ فِي بِئْرِهِ»[2]؛ کسی که برای بردارش چاهی حفر کند، خداوند متعال خودِ او را در چاه خواهد انداخت.
ضرب المثلی نیز بدین مضمون آمده است: «چاه مکن بهر کسی، اول خودت دوم کسی».
اما اگر کسی به حفظ آبروی دیگران بپردازد، خداوند روز قیامت از لغزشها و خطاهایی که از او سر زده است چشم پوشی خواهد کرد و آنها را بر ملا نخواهد کرد.
روایت دوم: عن مولینا الإمام الکاظم (ع): «... وَ أَدَاءُ الْأَمَانَةِ وَ الصِّدْقُ يَجْلِبَانِ الرِّزْقَ وَ الْخِيَانَةُ وَ الْكَذِبُ يَجْلِبَانِ الْفَقْرَ وَ النِّفَاقَ...»[3].
امام کاظم (ع) در این روایت به آثار دنیوی اعمال انسان اشاره کرده است و فرموده است که اداء امانت و راستگویی، رزق و روزی [زیاد] را برای انسان به ارمغان خواهد آورد و در مقابل، خیانت و دروغگویی فقر و نفاق را به دنبال خواهند داشت [و انسان گرفتار فقر و نفاق خواهد شد].