بسمه تعالی مشروح خطبه های نماز جمعه حضرت آیت الله حسینی بوشهری
مورخ 96/05/13 خطبه شماره 138 |
خطبه اول
السلام عليکم و رحمت الله و برکاته، السلام عليک يا حجة الله، السلام عليک يا بقية الله في أرضه، السلام علي المهدي الذي وعد الله عز و جل أن يملأ به الأرض عدلاً و قسطاً کما ملئت ظلماً و جوراً
أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمٰن الرحيم
الحمد لله نَحْمَدُهُ و نَسْتَعينُهُ و نَسْتَغْفِرُهُ و نَسْتَهْديهِ و نُؤمِنُ بِهِ و نَتَوَکَّلُ عليه و نعوذ بالله من شُرورِ أنفسنا و من سيئات أعمالنا و نشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريک له و نُصَلّي و نُسَلِّمُ علي حبيبه و نجيبه و خيرته في خلقه، حافظ سِرِّهِ و مُبَلِّغِ رسالاته، بشير نعمته و نذير نقمته، سيدنا و نبينا حبيب إله العالمين أبا القاسم محمد و علي آله الطيبين الطاهرين المعصومين المُکَرَّمين الهدات المهديين و اللعن الدائم علي أعدائهم أجمعين من الآن إلي قيام يوم الدين آمين يا رب العالمين
بسم الله الرحمن الرحیم
خطبه اول
السلام علیک یا حجه الله، السلام علیک یا بقیه الله فی ارضه، السلام علی المهدی الذی وعد الله عز و جل ان یملا به الارض عدلا و قسطاً کما ملئت ظلما و جورا.
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله نحمده و نستعینه و نستغفره و نستهدیه و نؤمن به و نتوکل علیه ونعوذ بالله من شرور انفسنا و من سیئات اعمالنا و نشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریکه له و نصلی و نسلم علی حبیبه و نجیبه و خیرته فی خلقه حافظ سره و مبلغ رسالاته بشیر نعمته و نذیر نقمته سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین ابی القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المکرمین و اللعن الدائم علی اعدائهم اجمعین من الآن الی قیام یوم الدین.
عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله؛ قال رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم): « فَاتَّقُوا اللَّهَ فِي عَاجِلِ أَمْرِكُمْ وَآجِلِهِ ، فِي السِّرِّ وَالْعَلانِيَةِ[1] ،...وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِيمًا»؛ بندگان خدا، خودم و شما را به تقوای الهی سفارش میکنم. در كارهاى حال و آيندهتان در نهان و آشكار از خداوند پروا داشته باشيد. و هر كس كه تقواى الهى داشته باشد به رستگارىاى بزرگ نايل آمده است.
پیامدهای ترک امر به معروف و نهی از منکر
سخن ما در خطبه اول پیرامون فریضه مهم امر به معروف و نهی از منکر بود. در بخش پایانی این بحث موضوعی را تحت عنوان پیامدهای اجتماعی ترک امر به معروف و نهی از منکر بیان کردیم. در خطبه گذشته و خطبه های قبل از آن به چند پیامد اشاره کردیم.
اولین پیامد: گسترش مفاسد اجتماعی است. اگر امر به معروف و نهی از منکر در جامعه به فراموشی سپرده شود پیامد طبیعی آن گسترش مفاسد اجتماعی در جامعه است.
پیامد دوم: محروم شدن از خیرات و برکات است. بر اساس روایات ما اگر در جامعهای امر به معروف و نهی از منکر ترک و به فراموشی سپرده شود، خیرات و برکات الهی و خداوندی از آن جامعه رخت بر می بندد.
پیامد سوم: تسلط نااهلان بر جامعه. اگر بخاطر امر به معروف و نهی از منکر ارزشهای دینی در جامعه اسلامی و قرآنی آرام آرام کمرنگ شود و افراد جامعه امر به معروف و نهی از منکر نکنند زمینه تسلط نااهلان ، کسانی که درد دین ندارند و کسانی که شرایطشان با شرایط جامعه دینی همخوانی و سازگاری ندارد بر جامعه فراهم میشود و زمام امور جامعه را عهده دار میشوند. جامعه بی تفاوتی که حلال و حرام ، ارزش و ضد ارزش برای او مطرح نیست و بی تفاوت از کنار آن عبور می کند جای مناسبی است برای کسانی که همین را می خواهند.
چهارمین پیامد: مجازات همگانی. در روایات ما وارد شده ولو اگر عده ای امر به معروف و نهی از منکر را ترک کنند، حتی خوبان جامعه بخاطر ترک این فریضه در جامعه آسیب میبینند و مورد مجازات سنگین الهی قرار میگیرند. جامعه مانند یک کشتی است. اگر یک نفر به خاطر شیطنت و ندانم کاری یک گوشه کشتی را سوراخ کند، اینگونه نیست که فقط شخصی که کشتی را سوراخ کرده غرق شود و تنها او آسیب ببیند، کشتی به منزله جامعه است، اگر در گوشهای از جامعه بخاطر ترک امر به معروف و نهی از منکر نابسامانی بوجود بیاید، این نابسامانی به همه سرایت میکند و همه در این آتش میسوزند. این هم نکته مهمی است.
امیر مومنان علی بن ابی طالب برای این موضوع، جریان غمبار :« وَ إِنَّما عَقَرَ ناقَةَ ثَمُودَ رَجُلٌ واحِدٌ فَعَمَّهُمُ اللَّهُ بِالْعَذابِ لَمّا عَمُّوهُ بِالْرِّضا»[2]؛ چنانكه شتر ماده ثمود را يك نفر دست و پا بريد، اما عذاب آن تمام قوم ثمود را گرفت، زيرا همگى آن را پسنديدند.
باید مراقبت کنیم تا جامعه ما بخاطر ترک امر به معروف و نهی از منکر دچار مجازات همگانی نشود.
پنجمین پیامد: ترک امر به معروف و نهی از منکر از منظر مسائل اجتماعی عبارت از این است که دشمنان و بیگانگان در جامعه ای که به سستی و رخوت فرو رفته و فریادی زده نمیشود و امر به معروف و نهی از منکری در آن جامعه مطرح نمیشود برای سرنوشت آن طمع میکنند. یکی از راههای جلوگیری از طمع دشمنان این است که فضای جامعه را با امر به معروف و نهی از منکر عطر آگین کنیم تا بیگانهای به کیان و نظام اسلامی طمع نورزد و در آن جامعه نفوذ پیدا نکند. تعبیری در کلام نورانی امام علی(علیه السلام) وجود دارد که این تعبیر مناسب با اینجاست. حضرت میفرمایند: « أَیُّهَا اَلنَّاسُ لَوْ لَمْ تَتَخَاذَلُوا عَنْ نَصْرِ اَلْحَقِّ وَ لَمْ تَهِنُوا عَنْ تَوْهِینِ اَلْبَاطِلِ لَمْ یَطْمَعْ فِیکُمْ مَنْ لَیْسَ مِثْلَکُمْ »[3]؛ اى مردم اگر دست از یارى حق بر نمىداشتید و در خوار ساختن باطل سستى نمىکردید، هیچ گاه آنان که به پایه شما نیستند در نابودى شما طمع نمىکردند.
دعای پایانی خطبه اول
«إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ».
پروردگارا در فرج مولایمان تعجیل فرما. به امام راحلمان و مراجع گذشته مان روح و رضوان عنایت فرما. به مقام معظم رهبری این سکان دار کشتی انقلاب و سایر مراجع تقلید عزت و سلامت و طول عمر با برکت مرحمت بفرما؛ به رزمندگان پیروزی، به آزادگان عزت، به جانبازان سلامت، و عزت روز افزون عنایت بفرما. به خانواده محترم شهیدان که مایه فخر و آبروی ما هستند صبر و اجر عنایت بفرما. پروردگارا به جوانان ما، به نسل آینده ما غیرت دینی عنایت فرما. به مردم خداجو و ولایتمدار ما و مومن و معتقد ما و مردم همیشه در صحنه ما حسن عاقبت مرحمت بفرما.
«ان احسن الحدیث و ابلغ الموعظه کتاب الله العزیز الحکیم»
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
«إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ . فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ .إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الْأَبْتَرُ»
صدق الله علی العظیم
خطبه دوم
السلام علیک یا بنت رسول الله السلام علیک یا بنت ولی الله السلام علیک یا اخت ولی الله السلام علیک یا فاطمة یا بنت موسی بن جعفر اشفعی لنا فی الجنة فإنّ لک عند الله شأناً من الشأنأعوذ بالله من الشیطان الرجیم.
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین بارئ الخلائق اجمعین ثم الصلاة و السلام علی سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین، ابی القاسم محمد(ص) و علی آله الطیبین الطاهرین، اللهم صلّ و سلم علی مولانا امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و علی فاطمة الزهراء سیدة نساء العالمین و علی الحسن و الحسین سیدی الشباب اهل الجنة و علی علی بن الحسین زین العابدین و امام العارفین و علی محمد بن علیٍّ الباقر و علی جعفر بن محمد الصادق و علی موسی بن جعفر الکاظم و علی علیٍّ ابن موسی الرضا المرتضی و علی محمد بن علی الجواد و علی علی بن محمد الهادی و علی الحسن بن علی الزکیّ العسکری و علی الحجة القائم المهدی. حججک علی عبادک و امنائک فی بلادک بهم نتولی و من اعدائهم نتبرئُ الی یوم القیامة.
عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله، قال علی بن موسی الرضا المرتضی علیه السلام: « اتقوا الله أیها الناس فی نعم الله علیکم، فلا تنفروها عنکم بمعاصیه، بل استدیموها بطاعته و شکره علی نعمه و أیادیه »[4]؛ ای مردم! تقوای الهی داشته باشید در مورد نعمتهایی که خدا بر شما دارد و آنها را با نافرمانی ها از خود دور نکنید، بلکه با فرمانبرداری و شکر خدا بر نعمتهایش، آنها را بر خود پایدار کنید.
در خطبه دوم به بیان مناسبت ها و نکاتی اشاره می کنم. مناسبت اول، امروز روز میلاد امام رئوف حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) است. پیشاپیش این مناسبت خجسته را به شما نمازگزاران و محضر ملت شریف ایران و محضر بقیه الله الاعظم تبریک و تهنیت عرض میکنم.
میلاد امام رضا (علیه السلام)
امام رضا (علیه السلام) در سن 35سالگی به امامت رسیدند. 20سال امامت کردند. 10 سال امامت امام رضا(علیه السلام) مصادف با خلافت هارون عباسی و 5 سال دیگر در دوران خلافت محمد امین عباسی و 5سال آخر امامت حضرت مصادف است با خلافت مامون.
تاریخ در مورد خلفای اموی و عباسی و ظلم و جور و ستم و بیدادشان سخنها گفته است. بخاطر پایگاه معنوی، امامان شیعه دائما مورد کبر و حسادت طاغوتیان زمان خود بودند. گاهی آنان را زندانی و گاهی تبعید میکردند و سرانجام امامان و پیشوایان ما را به شهادت میرساندند.
در مورد امام رضا (علیه السلام) گرچه به ظاهر مامون از امام رضا دعوت کرده و حضرت را با کاروان عظیمی از مدینه تا مرو آوردند اما، دعوت نبود و فراخوانی برای ایجاد محدودیت نسبت به امام بود. برای این که امام در تگنا قرار گیرند و جنبشهای هاشمی خاموش شود و دست از هرگونه اقدامی بردارند.
مامون با ایجاد فضاها و تشکیل جلسات تلاش میکرد تا امام (علیه السلام) ر ابا مشکل مواجه کند، اما امام (علیه السلام) به فضل پروردگار عالم و بخاطر دانش و علم سرشارشان که به عنوان عالم آل محمد است در مقابل تمام طراحیها و توطئهها و دسیسهها یک تنه ایستادند و بر تمام صحنهها غلبه پیدا کردند.
امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:« مَنْ تَوَکَّلَ عَلَى اللّه لا یُغْلَبُ و َمَنِ اعْتَصَمَ بِاللّه لا یُهْزَمُ»[5]؛هر کس به خدا توکل کند، مغلوب نشود و هر کس به خدا توسل جوید، شکست نخورد.
مناظرات و مباحثات، شاگردپروری، بحثهای سیاسی و فرهنگی امام رضا (علیه السلام) فضایی را در جامعه ایجاد کرد که دشمن از خارج شدن امام از مدینه و ورودش به مرو احساس پشیمانی میکردند.
امام رضا(علیه السلام) میفرمایند:« لیـس شـَىء مِـن اْلاعْمـالِ عنـد الله عزّوجلّ بعدَ الفـرائض أفضل مِن إدْخـالِ السُّرور علَى المؤمن[6]؛ بعد از انجام واجبات، كارى بهتر از ايجاد خـوشحالى براى مومن، نزد خداوند بزرگ نيست.
مراسم تنفیذ ریاست جمهوری
دیروز جلسه تنفیذ در محضر رهبر فرزانه انقلاب تشکیل شد. نظام جمهوری ما به عنوان جمهوری اسلامی است؛ یعنی افرادی که به عنوان ریاست جمهوری مسئولیت پیدا میکنند مقبولیت خود را از آراء مردم میگیرند و حضور مردم در پای صندوقهای رای برای آنها مقبولیت میآورد. در قانون اساسی ما بر اساس بند نهم از اصل 110 و در راستای وظایف و اختیارات رهبری، حکم ریاست جمهوری باید از طریق رهبری امضا و تایید شود. ریاست جمهور مقبولیت خود را از مردم و مشروعیتش باید به امضای رهبر انقلاب برسد.
تاکیدی که رهبر عزیز ما در بخش پایانی تحلیل خود مطرح کردند رای مردم و تنفیذ آن موکول به حفظ و رعایت تعهد به صراط قویم و مستقیم اسلامی خواهد بود. اگر مردم شخصیتی را به عنوان رئیس جمهور انتخاب میکنند و به تعبیر رهبر انقلاب به پیروی از رأی مردم، تنفیذ میکنند مشروط به این است که در راه و صراط مستقیم الهی و اسلامی حرکت کند. رهبری مقایسهای به قبل از پیروزی و بعد پیروزی انقلاب انجام دادند. قبل از پیروزی انقلاب مردم بر حاکمیت کشور هیچ نقشی نداشتند. برگزاری انتخاباتی همچون انتخاب اصل نظام جمهوری اسلامی، انتخابات قانون اساسی، انتخاب ریاست جمهوری، انتخاب مجلس خبرگان رهبری، نمایندگی مجلس و شورای شهر و روستا مجموعه این انتخابها و فعالیتها بعد از پیروزی انقلاب نشان دهنده این است که مردم خودشان در میدان حضور دارند و با اراده و خواست مردم انتخابات صورت میگیرد.
مقام معظم رهبری به سه جهت گیری جدی اشاره کردند، ریاست جمهور باید این سه جهتگیری را مد نظر داشته باشد. 1. پرداختن به مشکلات مردم، معیشت مردم، اقتصاد مردم، مسائل داخلی. آنچه که برای رهبری بسیار اهمیت دارد گره گشایی از کار کردم است.
نکته دوم: تقابل گسترده با دنیاست. دشمنان میخواهند ما در انزوا بمانیم. اما بر خلاف نظر دشمنان باید در همه عرصهها حضور پیدا کنیم.
جهت گیری سوم نکته بسیار مهمی است. در مقابل سلطه طلبی و هجوم ایالت متحده آمریکا با مقاومتی پایدار بایستیم. کسی که اداره حکومت کشور را عهده دار میشود نباید در مقابل توطئهها تسلیم شود و باید در مقابل قدرتهای زورگو بایستد. رهبری توصیه های زیادی را مطرح کردند.
نکته اولی که بیان کردند این بود که این مسئولیت امانت الهی است. ما باید امانتداری کنیم. کسی که به عنوان رئیس جمهور انتخاب شده باید بداند این امانت را از دست مردم گرفته است و باید امین باشد.
نکته دوم: فرصت کم و کار فراوان. از فرصتها باید استفاده کرد. در هزینه ها، برنامه ریزیها اولویت بندی کنیم. اینها سفارشات مدیریتی و جدی برای هر شخصیتی است که میخواهد مسئولیتی بپذیرد. مساله عدالت و ریشه کن کردن فقر و فساد باید در اولویت کاری رئیس جمهور باشد. بر اساس برنامه عمل کند. رهبر انقلاب فرمودند برنامه ششم برنامه قابل قبولی است و بر اساس این برنامه حرکت کنند و تصمیمات لحظهای و آنی گرفته نشود. اتحاد ملت باید بماند و خدای ناخواسته در بین ملت چند دستگی ایجاد نشود.
نکته دیگری که مطرح کردند این است که اگر کسی انتقادی کرد با سعه صدر و فراخ باز برخورد کنیم. نگران و ناراحت و برآشفته نشویم. با مردم و در میان مردم باشیم، تنها به گزارشات بسنده نکنیم. حرف مردم را از زبان خود مردم بشنویم.
نکته دیگر آنکه قدر نیروهای انقلاب را بدانیم. اگر خدای ناخواسته مشکلی برای کشور پیش بیاید اینها سینه چاک انقلابند و در میدان میمانند و از نظام و انقلاب و اسلام دفاع میکنند. در تعامل بین المللی از دشمن غفلت نکنیم و اینگونه نباشد که به دشمن اعتماد کنیم و دشمن از راه دیگری ضربه بزند. در نهایت در زمینه اقتصادی و فرهنگی قوی عمل کنیم، بر خدا توکل کنیم. که اگر کسی به خدا توکل کرد پیروزی نصیب او میشود. روز شنبه هم مراسم تحلیف است ان شاء الله کابینهای توانمند و کاردان انتخاب خواهد شد و به وضع کشور رسیدگی کنند.
مراسم حج
مراسم حج را داریم که الحمد لله کاروان زائران حج وارد مدینه میشوند. شرایط فعلی شرایط خوبی است دیشب در آن فضای نورانی مدینه منوره دعای کمیل برگزار شده است. ان شاء الله امیدواریم با قراردادهایی که بسته شد و تعهداتی که بستند امسال حجی همراه با امنیت و با رفاه و آسایش و همراه با قبولی اعمال برای زائران خانه خدا باشد.
به چند مناسبت کوتاه اشاره کنم و عبور کنم. 14 مرداد سالگرد نهضت مشروطیت، نهضتی که علما و مردم همکاری کردند و به تعبیر رهبر معظم انقلابمان فرمودند بخاطر بی بصیرتی و بی تجربگی و بخاطر رها کردن علما، این نهضت به شکست انجامید. امیدواریم اینها عبرتی باشد برای ما، که در صحنه های مختلف بتوانیم حافظ انقلاب عزیزمان باشیم.
بمباران هیروشیما
سالگرد بمباران اتمی هیروشیما را داریم که لکه ننگی است بر حقوق بشر آمریکا که حدود 60هزار نفر کشته شدند. سالروز شهادت بعضی از عزیزانمان را داریم؛ سرلشکر خلبان عباس بابایی و همچنین شهادت مظلومانه دیپلماتها، شهید عزیزمان شهید محمود صائمی را داریم خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران در افغانستان به دست گروه طالبان. یاد و خاطره شهدا و عزیزانمان را گرامی میداریم. در پایان به نکته مهمی اشاره کنم هفته آینده سالگرد موسس و احیاگر بزرگ حوزه، مرحوم آیت الله عبدالکریم حائری است روحش شادباد. این حوزه امروز ما به برکت آن بردباری و صبر در برابر سیاستهای طاغوتی است.
«رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ»
پروردگارا در فرج مولایمان تعجیل فرما. پروردگارا ما را بیامرز. اسلام و اسلامیان را عزت عنایت بفرما. تا از ما راضی نشوی ما را از این دنیا نبر. امام راحلمان را مشمول الطاف الهی قرار بده. به رهبر عزیز انقلابمان و مراجع بزرگ ما سلامت و عزت و طول عمر عنایت بفرما؛ به خانواده های شهدای ما صبر و اجر عنایت بفرما. توطئه دشمنان ما که هر روز به شکلی کشور اسلامی ما را تهدید میکنند به خودشان برگردان.
إنّ أحسن الحدیث و ابلغ الموعظة کتاب العزیز
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
(إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ * فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ * إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الأبْتَرُ )
[1]. طلاق:5.
[2] . نهج البلاغه، خطبه192.
[3] . نهج البلاغه، خطبه166.
[4] . عیون ، ج2 ، ص 386، باب 41، ح 1.
[5] . جامع الاخبار(شعیری) ص 118.