تذکر اخلاقی: اهمیت کنترل زبان 1400/03/05

 

 

قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) فِي وَصِيَّتِهِ لِمُحَمَّدِ بْنِ الْحَنَفِيَّةِ: «وَ اعْلَمْ‏ أَنَ‏ اللِّسَانَ‏ كَلْبٌ عَقُورٌ إِنْ خَلَّيْتَهُ عَقَرَ وَ رُبَّ كَلِمَةٍ سَلَبَتْ نِعْمَةً فَاخْزُنْ لِسَانَكَ كَمَا تَخْزُنُ ذَهَبَكَ وَ وَرِقَك»‏[1].

 

امام علی بن ابیطالب (ع) در وصیتش به فرزندش محمد بن حنفیه فرموده است که بدان که زبان همانند سگِ هار و گزنده می‏ماند که اگر او را رها کنی، گاز می‏گیرد و چه بسا سخنی که از انسان سلب نعمت می‏کند، پس نگهبان زبان خویش باش، همچنان که مقیدی که نگهبان طلا و نقره‏ات باشی.

 

زبان با تمام خوبی‏هایی که دارد، مانند سگِ هار است که اگر رها شود گاز می‏گیرد، یعنی اگر انسان زبان خود را کنترل نکند چه بسا موجبات هلاکت و بدبختی او را فراهم آورد. در آستانه انتخابات ریاست جمهوری هستیم، کاندیداهای ریاست جمهوری و طرفدارانشان باید مواظب باشند که برای رسیدن به پست و مقام دنیا، به دروغ و تهمت متوسل نشوند که اگر خدای نکرده در این مسیر به دروغ متوسل شوند یا به دیگر کاندیداها تهمت بزنند، خیر و برکت نخواهند دید و چیزی جز خسارت نصیبشان نخواهد شد و لذا باید سعی کنند که برای جلب نظر مردم، برنامه‏های خود را ارائه دهند و از آن دفاع کنند، نه اینکه به دروغ، غیبت و تهمت متوسل شوند. انسان مسلمان و خصوصاً شیعه باید زینت برای اهل بیت (ع) باشد و با انجام کارهایی که از شأن انسانیت به دور است، مایه ننگ اهل بیت (ع) نباشد، امام صادق (ع) فرموده است: «كُونُوا لَنَا زَيْناً وَ لَا تَكُونُوا عَلَینَا شَيْناً»[2].

 

خطری که زبان دارد، هیچ یک از اعضای دیگر ندارند. امام سجاد (ع) فرموده است: «إِنَ‏ لِسَانَ‏ ابْنِ‏ آدَمَ‏ يُشْرِفُ‏ كُلَ‏ يَوْمٍ‏ عَلَى جَوَارِحِهِ كُلَّ صَبَاحٍ فَيَقُولُ كَيْفَ أَصْبَحْتُمْ، فَيَقُولُونَ بِخَيْرٍ إِنْ تَرَكْتَنَا وَ يَقُولُونَ اللَّهَ اللَّهَ فِينَا وَ يُنَاشِدُونَهُ وَ يَقُولُونَ إِنَّمَا نُثَابُ وَ نُعَاقَبُ بِكَ»[3]؛ زبان انسان هر روز صبح بر اعضا و جوارش اشراف پیدا می‏کند و می‏گوید که چگونه صبح کردید؟ می‏گویند که اگر تو ما را رها کنی، حالمان خوب است و می‏گویند که از تو به خدا پناه می‏بریم و زبان را نصیحت می‏کنند و می‏گویند که ما به واسطه تو پاداش می‏گیریم و به واسطه تو عقاب می‏شویم.

 

شاعر گفته است:           

 

صَمت و جوع و سحر و عزلت و ذکرِ به دوام                ناتمامان جهان را کند این پنج، تمام

 

یعنی اگر انسان خاموشی پیشه کند، پرخوری نکند، شب زنده‏دار باشد، از مردم دنیاپرست کناره‏گیری کند و دائماً به یاد خدا باشد، آنچه در این عالَم، ناقص است را کامل خواهد کرد، یعنی آنچه ناقص است با این پنج خصلت کامل می‏شوند.

 

 

 



[1]. علامه مجلسى، بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏68، ص287.

[2]. شیخ صدوق، الأمالي، ص400.

[3]. شيخ حر عاملى، وسائل الشيعة، ج‏12، کتاب الحج، ابواب احکام العشرة فی السفر و الحضر، باب119، ص189، ح1.

 

Please publish modules in offcanvas position.