تفسیر

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ادامه تفسیر آیه75: «أَ فَتَطْمَعُونَ أَنْ يُؤْمِنُوا لَكُمْ وَ قَدْ كَانَ فَرِيقٌ مِنْهُمْ يَسْمَعُونَ كَلاَمَ اللَّهِ ثُمَّ يُحَرِّفُونَهُ مِنْ بَعْدِ مَا عَقَلُوهُ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ»[1]؛ آيا انتظار داريد [یهود] به [آئين] شما ايمان بياورند، با اينكه عده‌اى از آنان، سخنان خدا را مى‌شنيدند و پس از فهميدن، آن را تحريف مى‌كردند؛ در حالى كه علم و اطلاع داشتند؟!

تحریف اقسامی دارد که به بعضی از آنها اشاره می‏شود؛ یکی از اقسام تحریف، تحریف لفظی است و دیگری تحریف معنوی است.

تحریف لفظی به این معناست که کلمه یا جمله‏ای جایگزین کلمه یا جمله دیگری بشود، ولی تعریف معنوی به این معناست که در عین حال که کلمه یا جمله حذف نمی‏شود، معنایی برای آن کلمه یا جمله قرار داده می‏شود که معنی و مراد واقعی آن کلمه یا جمله نیست.

سه قسم دیگر برای تحریف وجود دارد که در ذیل به آنها اشاره می‏شود.

قسم اول، تحریف به جابه‏جایی و تبدیل است؛ به این معنی که مخاطبان وحی کلمه را بردارند و کلمه دیگری به جای آن بگذارند. به عنوان مثال در قرآن آمده است: «... وَ ادْخُلُوا الْبَابَ سُجَّداً وَ قُولُوا حِطَّةٌ نَغْفِرْ لَكُمْ خَطَايَاكُمْ وَ سَنَزِيدُ الْمُحْسِنِينَ* فَبَدَّلَ الَّذِينَ ظَلَمُوا قَوْلاً غَيْرَ الَّذِي قِيلَ لَهُمْ فَأَنْزَلْنَا عَلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا رِجْزاً مِنَ السَّمَاءِ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ»[2]. معنای این آیه شریفه این است که سجده‏کنان از در عبادت درآیید و بگویید که خداوند گناهان شما را بریزد تا گناهان شما را بپوشانیم، ولی کسانی که به خود و جامعه ظلم کردند [بنی‏اسرائیل]، تبدیل کردند و غیر آنچه به آنها گفته شده بود را جایگزین کردند که در بعضی از روایات آمده است که آنان به جای «حطّة»، «حنطة» به معنای گندم را به کار بردند. در جامعه کنونی نیز گاهی بعضی افراد کلام بزرگان را تغییر می‏دهند و جمله‏ای که خود دوست دارند را به جای آن قرار می‏دهند.

دومین قسم تحریف، تحریف به حذف است؛ به این معنی که یک کلمه یا قسمتی از جمله حذف می‏شود و هدف مخفی کردن مطلب برای مخاطب است.

خداوند فرموده است: «يَا أَهْلَ الْكِتَابِ قَدْ جَاءَكُمْ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَثِيراً مِمَّا كُنْتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتَابِ وَ يَعْفُوا عَنْ كَثِيرٍ قَدْ جَاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتَابٌ مُبِينٌ»[3]؛ اى اهل كتاب! پيامبر ما كه بسيارى از حقايق كتاب آسمانى كه شما كتمان مى‌كرديد را روشن مى‌سازد، به سوى شما آمد و از بسيارى از آن (كه فعلاً افشاى آن مصلحت نيست،) صرف نظر مى‌نمايد. (آرى،) از طرف خدا، نور و كتاب آشكارى به سوى شما آمد.

منظور این است که یهودیان بخش‏هایی از تورات که آمدن پیامبر آخر الزمان  (ص) را بشارت می‏داد را حذف کرده بودند.

مرحوم شیخ محمد جواد بلاغی (ره) در کتاب «الهدی الی دین المصطفی» موارد حذف شده از تورات و انجیل که در رابطه با پیامبر گرامی اسلام (ص) آمده بوده است را آورده است.

سومین قسم تحریف، تحریف به افزودن است، به این معنی که مطالبی که خداوند نفرموده است، اضافه گردد که این نوع تحریف از جنس بدعت بود و یهودیان انجام می‏دادند که مطالبی که خداوند و حضرت موسی (ع) نفرموده بودند را به اسم حکم الهی اضافه می‏کردند.

خداوند متعال فرموده است: «كُلُّ الطَّعَامِ كَانَ حِلاًّ لِبَنِي إِسْرَائِيلَ إِلاَّ مَا حَرَّمَ إِسْرَائِيلُ عَلَى نَفْسِهِ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُنَزَّلَ التَّوْرَاةُ قُلْ فَأْتُوا بِالتَّوْرَاةِ فَاتْلُوهَا إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ»[4]؛ همه غذاها (ى پاك) بر بنى اسرائيل حلال بود، جز آنچه اسرائيل (يعقوب)، پيش از نزول تورات بر خود تحريم كرده بود (؛ مانند گوشت شتر كه براى او ضرر داشت)، بگو: «اگر راست مى‌گوييد تورات را بياوريد و بخوانيد! (اين نسبت‏هايى كه به پيامبران پيشين مى‌دهيد، حتّى در تورات تحريف شده شما نيست!)»

همچنین، مسیحیان یک تحریف دارند که خداوند فرموده است: «...وَ رَهْبَانِيَّةً ابْتَدَعُوهَا مَا كَتَبْنَاهَا عَلَيْهِمْ...»[5]؛ و رهبانيّت [ترک دنیا] كه ابداع كرده بودند را ما بر آنان مقرّر نداشته بوديم.

آنچه امروز در کلیساها به عنوان عدم ازدواج کشیشان مرسوم است، از همین نوع تحریف است که خود اینها رهبانیّت و ترک دنیا و عدم ازدواج را در پیش گرفته‏اند و این ترک ازدواج پیامدهای ناگواری را به دنبال داشته است؛ تا جایی که گاهی گزارش‏هایی از این نهادها به دست می‏آید که حاکی از جنایت‏های بسیار وحشتناک است.

همچنین، در رابطه با تحریف به اضافه در قرآن آمده است: «فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِيَشْتَرُوا بِهِ ثَمَناً قَلِيلاً...»[6]؛ پس واى بر آنها كه نوشته‌اى با دست خود مى‌نويسند، سپس مى‌گويند که اين، از طرف خداست، تا آن را به بهاى كمى بفروشند.

 

تفسیر آیه 76: «وَ إِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَ إِذَا خَلاَ بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ قَالُوا أَ تُحَدِّثُونَهُمْ بِمَا فَتَحَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ لِيُحَاجُّوكُمْ بِهِ عِنْدَ رَبِّكُمْ أَ فَلاَ تَعْقِلُونَ»[7]؛ و هنگامى كه مؤمنان را ملاقات كنند، مى‌گويند که ايمان آورده‌ايم، ولى هنگامى كه با يكديگر خلوت مى‌كنند، (بعضى به بعضى ديگر اعتراض می‏کنند و) مى‌گويند که چرا مطالبى را كه خداوند [در باره صفات پيامبر اسلام (ص)] براى شما بيان كرد، به مسلمانان بازگو مى‌كنيد تا (روز رستاخيز) در پيشگاه خدا بر ضد شما به آن استدلال كنند؟! آيا نمى‌فهميد؟!

یک معنی برای آیه مذکور، همان معنایی است که ظاهر آیه بر آن دلالت دارد و در ذیل آیه آمده است، ولی یک معنای دیگر این است که یهودیان هنگامی که با مؤمنان ملاقات می‏کردند، اسرار تورات را برای آنان بیان می‏کردند، ولى هنگامى كه با يكديگر خلوت می‏کردند، (بعضى به بعضى ديگر اعتراض می‏کردند و) می‏گفتند که چرا مطالبى را كه خداوند [درباره صفات پيامبر اسلام (ص)] براى شما بيان كرد، برای مسلمانان بازگو می‏کنید تا (روز رستاخيز) در پيشگاه خدا بر ضد شما به آن استدلال كنند؟! آيا نمى‌فهميد؟!

«الحمد لله رب العالمین»