بسمه تعالی

مشروح خطبه‏ های نماز جمعه

حضرت آیت الله حسینی بوشهری

 

مورخ 98/02/06                                                      خطبه شماره 163

 

 

خطبه اول

السلام عليکم و رحمت الله و برکاته، السلام عليک يا حجة الله، السلام عليک يا بقية الله في أرضه، السلام علي المهدي الذي وعد الله عز و جل أن يملأ به الأرض عدلاً و قسطاً کما ملئت ظلماً و جوراً

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله نَحْمَدُهُ و نَسْتَعينُهُ و نَسْتَغْفِرُهُ و نَسْتَهْديهِ و نُؤمِنُ بِهِ و نَتَوَکَّلُ عليه و نعوذ بالله من شُرورِ أنفسنا و من سيئات أعمالنا و نشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريک له و نُصَلّي و نُسَلِّمُ علي حبيبه و نجيبه و خيرته في خلقه، حافظ سِرِّهِ و مُبَلِّغِ رسالاته، بشير نعمته و نذير نقمته، سيدنا و نبينا حبيب إله العالمين أبا القاسم محمد و علي آله الطيبين الطاهرين المعصومين المُکَرَّمين الهدات المهديين و اللعن الدائم علي أعدائهم أجمعين من الآن إلي قيام يوم الدين آمين يا رب العالمين.

عبادالله اوصیکم و نفسی بتقوی الله.

قال امیرالمؤمنین(ع): «لِلْمُتَّقى ثَلاثُ عَلاماتٍ: اِخْلاصُ الْعَمَلِ وَ قِصَرُ الاَْمَلِ وَ اغْتِنامُ الْمُهَلِ»[1]؛ حضرت می‎فرمایند: تقواپيشه، سه نشانه دارد: اخلاص در عمل، كوتاهى آرزو، و غنيمت شمردن فرصت ها.

در خطبه اول بحث ما پیرامون فریضه مهم امر به معروف و نهی از منکر بود. در سرفصل های مختلفی در رابطه با این فریضه سخن گفتیم. آخرین سرفصل معیارهای شناخت معروف و منکر بود. تا کنون به معیارها و شاخص ها و ابعاد مختلفی اشاره کردیم. آخرین معیاری که به آن پرداختیم، مقوله عدالت اجتماعی بود. گفتیم هر نوع سیاست گذاری و رفتاری که خروجی آن به اجرای عدالت اجتماعی در جامعه باشد، معیار روشن معروف است و هر آنچه بر خلاف آن در جامعه تحقق پیدا کند، یعنی بجای اجرای عدالت، نابرابری اجرا شود، مصداق منکر است.

آخرین بحثی که در رابطه با مسئله عدالت اجتماعی مطرح شد، نتایج و آثار عدالت اجتماعی بود. اولین اثری که در رابطه با عدالت اجتماعی مطرح شد، این بود که در اجرای عدالت اجتماعی، سرمایه ها بر میگردد و مقصودمان از بازگشت سرمایه این بود که حاکمان در جامعه دینی، هر چه در رابطه با اجرای عدالت اجتماعی در جامعه تلاش کنند، ایجاد انگیزه میکند در جامعه و خروجی آن این میشود که تک تک آحاد جامعه برای پیش برد اهداف عدالت اجتماعی و پیش برد مدیران جامعه بسیج میشوند. یعنی آنچه مدیران و کارگزاران صرف اجرای عدالت اجتماعی کردند، در حقیقت این هزینه هایشان، سرمایه است و در نتیجه، جامعه، جامعه ای با نشاط خواهد شد.

دومین اثری که از رهگذر عدالت اجتماعی بر اساس کلمات نورانی اهل بیت میبینیم این است که برکات در آن جامعه رو به فزونی میرود. گسترش رحمت الهی شامل حال این جامعه میشود. جامعه ای که حاکمانش مجریان عدالتند طبق فرمایش امیرالمؤمنین، شاهد برکات و فزونی گسترش رحمت الهی خواهد بود. حضرت میفرماید: «بالعدل تتضاعف البرکات»[2].

نتیجه سوم از رهگذر اجرای عدالت در جامعه، به تعبیر امیرالمؤمنین(ع) آبادانی است. زمانی که جلوی فساد و نابرابری در جامعه گرفته شود، جامعه آباد میشود. اینگونه نیست که یک قشر با تمام وجود بهره‎مند باشند و قشر دیگر در جامعه برخوردار نباشند. امیرالمؤمنین خطاب به مالک اشتر میفرماید: « وَ لْيَكُنْ نَظَرُكَ فِي عِمَارَةِ الْأَرْضِ أَبْلَغَ مِنْ نَظَرِكَ فِي اسْتِجْلَابِ الْخَرَاجِ...»[3]. نگاه تو در رابطه با آبادانی سرزمین باید بیش از نگاه تو در جذب و جلب مالیاتها باشد. یعنی بیشتر به آبادانی مردم توجه کن. بعد حضرت میفرماید هیچ چیز به اندازه اجرای عدالت اجتماعی در آبادانی شهرها، نقش کلیدی و اساسی ندارد. امیدواریم در پرتو اجرای عدالت اجتماعی در جامعه دینی و انقلابی ما، همه بهره مند شوند و ما کسی را نبینیم، مجموعه ای را نبینیم که برخوردار از عدالت اجتماعی نباشد.

اِنَّ اللّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى وَ یَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ الْبَغْیِ یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ.

پروردگارا ما را در راه رسیدن به عدالت اجتماعی یاری بفرما، در فرج مولایمان تعجیل فرما، به امام راحلمان روح و رضوان عنایت فرما، به رهبر عزیز و فرزانه انقلابمان و سایر مراجع تقلید، عزت دنیا و آخرت مرحمت بفرما، پروردگارا توطئه‌های دشمنان کینه‌توز ما را به خودشان برگردان، عاقبت این جمع را ختم به خیر بگردان، به خانواده مکرم شهیدانمان صبر و اجر عنایت بفرما، به رزمندگانمان عزت عنایت بفرما، به عزیزانی که در عرصه‌های مختلف، عرصه‌های اقتصادی سیاسی عرصه‌های مختلف مجاهدانه به این کشور خدمت می‌کنند عزت دنیا و آخرت مرحمت بفرما، به جانبازانمان سلامت، به آزادگانمان عزت، به بانوانمان عفت و به عالمانمان توفیق عنایت فرما

«إنَّ أحْسَنَ الْحَديثِ وَ أبْلَغَ الْمَوْعِظَة کِتابُ اللهِ الْعَزيز»

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم

إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ *فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ *إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ

خطبه دوم

السلام علیک یا بنت رسول الله؛ السلام علیک یا بنت ولی الله؛ السلام علیک یا بنت موسی بن جعفر؛ إشفعي لنا في الجنة فإنَّ لک عندالله شأناً من الشأن.

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

الحمدلله رب العالمین باری الخلائق الاجمعین  و نصلی و نسلم  علی حبیبه و رسوله أبا القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین.

 اللهم صل و سلم علي مولانا أمير المؤمنين  علی بن ابی طالب و علي فاطمة الزهراء سيدة نساء العالمين و علي الحسن و الحسين سيدي شباب أهل الجنة و علي علي بن الحسين زين العابدين و إمام العارفين و علي محمد بن عليٍ الباقر و علي جعفر بن محمدٍ الصادق و علي موسي بن جعفرٍ الکاظم و علي علي بن موسي الرضا المرتضي و علي محمد بن عليٍ الجواد و علي علي بن محمدٍ الهادي و علي الحسن بن علي الزکي العسکري و علي الحجة القائم المهدي حججک علي عبادک و أمنائک في بلادک بهم نَتَوَلّي و من أعدائهم نَتَبَرَّئُ الي يوم القيامه.

عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله.

قال الامام عسكرى (عليه السلام): «مَن لَم يَتَّقِ وُجُوهَ النّاسِ لَم يَتَّقِ اللّه َ»[4]؛ امام عسكرى عليه السلام : آن كه از مردم پروا نكند ، از خدا نيز پروا نمى كند.

بنابراین ارتباط تنگاتنگی وجود دارد بین نگهداری حریم مردم و جامعه و بین نگهداری حریم ذات کبریایی حق تعالی. در خطبه دوم به بیان مناسبتها و نکاتی اشاره میکنم.

اولین نکته: روزهای پایانی ماه شعبان است. نمیدانم چقدر فرصت پیدا کرده ایم از دعاها و مناجات شعبان بهره ببریم. از روزه در این ماه بهره ببریم. کم کم به ماه رمضان نزدیک میشویم. توصیه به خودم و شما این است که از فرصتهای باقیمانده ماه شعبان استفاده کنیم. فرصتها همیشه در اختیار ما نیست.

نکته دوم: آغاز دهه تکریم مساجد هست. دهه غبارروبی و بهداشت مساجد است. امید است مردم ما بیشتر با مساجد انس بگیرند؛ مساجد خانه خداست و لذا کسی که وارد خانه خدا میشود در بعضی از روایات تعبیر دارد به زائر خدا بنابراین سعی کنیم جایگاه مساجد را حفظ کنیم. روایتی از امام صادق (ع) است که میفرماید در قیامت سه دسته به نزد خدا شکوه میبرند: «أَبِو عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: ثَلَاثَةٌ يَشْكُونَ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَسْجِدٌ خَرَابٌ لَا يُصَلِّي فِيهِ أَهْلُهُ وَ عَالِمٌ بَيْنَ جُهَّالٍ وَ مُصْحَفٌ مُعَلَّقٌ قَدْ وَقَعَ عَلَيْهِ غُبَارٌ لَا يُقْرَأُ فِيهِ»[5]. امام صادق (علیه السلام) فرمود: سه چیز به خدای عزوجل شکایت می کنند: ۱. مسجدی که خراب است و کسی در آن نماز نمی خواند ۲. عالمی که میان افراد نادان گرفتار شده ۳. قرآنی که کنار گذاشته شده، گرد و غبار بر آن نشسته و خوانده نمی شود. بنابراین مساجد را باید تکریم کنیم و جایگاه مساجد را حفظ کنیم. جاذبه ایجاد کنیم در مساجد، نظافت مساجد جاذبه ایجاد میکند، عدم مزاحمت برای همسایگان جاذبه ایجاد میکند، برنامه ریزی و نظم در مسجد جاذبه ایجاد میکند؛ پرهیز از افراط و تفریط در مسجد جاذبه ایجاد میکند. سعی کنیم مساجدمان پر جاذبه باشد.

ما در هفته سلامت به سر میبریم و عزیزانمان قبل از خطبه ها در رابطه با مسئله سلامت صحبت کردند و هم اشاره میکنم که تنها مسئله سلامت و حفظ سلامت این نیست که ما به بیمارستان و درمانگاه مراجعه کنیم. در یک کلمه باید گفت پیشگیری بهتر از درمان است. بنابراین خودمان میتوانیم پزشک خودمان باشیم قبل از اینکه نیاز به مراجعه به دیگران باشد.

روز 7 اردیبهشت روز ایمنی حمل و نقل است که من دلیل پر غصه دارم. در رابطه با حمل و نقل حتماً گزارش تلفات انسانی در ایام نوروز را شنیده اید. چند چیز باید در اینجا ملاحظه شود. اولین مسئله این است که خودروهای ما متاسفانه استاندارد نیستند، جاده های ما استاندارد نیستند، راننده های ما آشنای به کار نیستند . این مجموعه دست به دست هم میدهد و ما شاهد تلفاتی خواهیم بود که گاهی به اندازه سقوط یک هواپیمای غول پیکر، ما شاهد تلفات هستیم. امیدوارم همه دست اندر کاران حمل و نقل را ایمن کنند. پلیس راهنمایی رانندگی با علائم راهنمایی نظارت کنند. رانندگان تا آشنایی کامل به رانندگی ندارند، رانندگی نکنند و خودرو سازان ما جامعه را به بلا مبتلا نکنند.

روز 8 اردیبهشت روز شورا است. شورا یک خِرد جمعی. عده ای جمع میشوند و در مورد روستا و شهر تدبیر میکنند. خدمات خوبی انجام شده اما من به تمام شوراهای کشور نکته ای عرض کنم. کمتر به اختلافات داخلی خودتان دامن بزنید! مردم از اختلافات شما رنج میبرند؛ کمتر به فکر منافع خاص باشید و بیشتر به فکر مصالح عمومی جامعه باشید. متاسفانه در یک ماهه اخیر کشور ما دچار سیلی نسبتاً ویرانگر شد. گرچه تلفات انسانی کم داشتیم اما حتی از دست دادن یک انسان هم سخت است. صدمات فراوانی در این زمینه شاهد بودیم. رهبری عزیز فرمودند سیل حضور مردم در مقابل سیلی که به ظاهر ویرانگر بود به کمک آمد؛ مردم خوب ما از دورترین نقاط در مناطق سیل زده حضور پیدا کردند، هر کس به حسب امکاناتش آمد، نیروهای مسلح، طلاب عزیز، دانش آموزان و دانشجویان عزیز دروس خود را تعطیل کردند و به کمک دوستان خود شتافتند و صحنه ای فراموش ناشدنی بر تاریخ این کشور به نمایش گذاشتند. درود خدا بر این ملتی که دشمن را همیشه مأیوس میکنند و دل دوستان را شاد میکنند. این عزتی بود که مردم ما آفریدند.

چند نکته:

فصل تابستان و گرما در آن مناطق یا فرا رسیده یا فرا میرسد. اولین مشکل عزیزانی که در چادر زندگی میکنند، مشکل گرما است. مواد غذایی به مردم میرسد. دارو و درمان و بهداشت فراهم شده. امداد و نجات پای کار است ولکن امکانات سرمایشی نیاز دارند. امام جمعه محترم خوزستان و اهواز و خرم آباد میفرمودند الان نیاز مردم لوازم سرمایشی است و دولت هم باید تلاش کند به کمک مردم تا خسارات جبران شود. عده ای همه هستی شان را از دست دادند. بنابراین خسارتها جبران شود.

یکی از مشکلات جدی مشکل مسکن است. تجار و خیرین و عزیزانمان که همیشه در این کارها پیش قدم هستند، به میدان بیایند که ان شاالله دوباره کشور آباد شود و مردم آسیب دیده، آلامشان تسکین پیدا کند.

دشمن مکار در این مسئله سیل هم دشمنی اش را آشکار کرد و جلوی کمک کشورها را گرفت. اینها میگویند ما با دولت ایران مشکل داریم. نه! شما روزی شعار میدادید که میخواهیم ریشه ملت ایران را بخشکانیم! شما که همانها هستید، افراد عوض شدند ولی سیاست هایتان عوض نشده. شما هم با دولت ایران مخالفید و هم با ملت ایران ولی ره به جایی نخواهید برد. این مردم با همت و همیاری و دلسوزی و همدلی خودشان این کشور را آباد خواهند کرد.

روز 11 اردیبهشت روز کارگر است. اساساً کارگر در اسلام عزت دارد و محبوب است و شنیده اید که پیامبر دست کارگر را میبوسید. امسال هم رهبر عزیز شعار سال را رونق تولید مطرح کردند، تولید تحقق پیدا نمیکند جز با همت بلند کارگران عزیز. واقعیت امر این است که یکی از دغدغه های جدی ما این است که کارخانجات ما تعطیل شود و کارگران ما بیکار شود. باید نسبت به دستمزد کارگران و نسبت به امنیت شغلی کارگران و نسبت به تعامل بین کارگر و کارفرما، بن شکل جدی رسیدگی و پیگیری شود و مسئولان امر، تسهیلات را برای کارفرما فراهم کنند تا چرخ اقتصادی به حرکت در آید. از واردات بی رویه در کشور مراقبت کنیم. حمایت از کالای داخلی یعنی همین؛ اگر کالاهای خارجی داخل شد، کالای داخلی رنگ میبازد و کارخانجات تعطیل میشود. بنابراین باید دقت کنیم

نکته بعد اینکه دستگاه قضا و مسئولان اطلاعاتی مراقبت کنند. کارخانجاتی که به بخش خصوصی واگذار میشود چگونه با این کارخانجات رفتار میشود. به تعبیر رهبر عزیزمان، اینها در مرحله اول کارگران را اخراج میکنند، بعد کارخانه را خراب میکنند و در زمین کارخانه برج می سازند. فاجعه ای است که دارد اتفاق می افتد. لذا دستگاه قضایی باید کاملاً مراقبت کند که این اتفاقات نیفتد.

روز12 اردیبشهت سالگرد شهادت استاد شهید مطهری و روز معلم است. معلمان الگوهای ما هستند. این معلمان اند که هم علم آموز اند و هم باید اخلاق آموز باشند اما حریم معلمان را باید حفظ کنیم و حقوق معلمان را پاس بداریم تا ان شاالله بتوانیم جامعه ای سالم داشته باشیم که از رهگذر تربیت معلمان، انسانهایی شجاع، پرتلاش، دارای ابتکار و خلاقیت به جامعه تحویل داده شود.

نکته بعد اینکه چرا آمریکا سپاه را تروریست اعلام کرد؟ در قوانین بین المللی رسم نیست که نیروهای مسلح یک کشور مستقل را تروریست اعلام کنند. عزیزان چیزی جز عصبانیت آمریکا نیست. آمریکا نگاه میکند با آن هزینه ها چیزی به دست نیامده است و در غرب آسیا هر جا نگاه میکند، پیشاپیش برای شکست آمریکا، سپاه عزیز و قهرمان ما بوده است. اینها تصور میکنند با تروریست اعلام کردن سپاه، سپاه تضعیف میشود اما چنین نشد. سپاه محبوب بود و محبوب تر شد. مجلس ما یکپارچه سپاهی شد، نمازهای جمعه سپاهی شدند، مردم ما افتخار من یک سپاهی ام اعلام کردند، دشمن در خواب هم نمیدید. حتی کسانی که سلیقه سپاه را قبول نداشتند و برنامه های سپاه را قبول نداشتند اما زمانی که دیدند این سپاه، هر جا کشور و انقلاب را تهدید کرده، رویاروی دشمن ایستاده، همه آمدند و گفتند باید از سپاه حمایت کنند. آفرین بر حامیان سپاهیان عزیز انقلاب ما.

کار نابخردانه دیگر آمریکا این بود که معافیت 8 کشور را که اجازه خرید نفت از ایران داشتند را لغو کرد. خیال میکنند که ما دست روی دست میگذاریم و منتظر میمانیم که آمریکا کجا اجازه میدهد و کجا نهی میکند. رهبر عزیز فرمودند دشمن تصور نکند جمهوری اسلامی هر مقدار که بخواهد نفت تولید میکند و صادر میکند. مگر ما تا الان منتظر آمریکا مانده ایم؟ ملت فعال ما و مسئولان با هشیاری باید در صحنه حضور پیدا کنند و دشمن را که در آخرین تلاشهای خودش برای بر زمین زدن ما تلاش میکند، ناکام کنیم. رهبری تعبیر جالبی داشتند: دشمن میخواهد ملت ما را خسته کند؛ ملت ما خسته نمیشود، آنکه در این میان خسته میشود، آمریکاست.

«رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ»

پروردگارا ما را بیامرز، به اسلام و اسلامیان عزت عنایت بفرما، انقلابمان را به انقلاب جهانی حضرت مهدی (عج) متصل بگردان، توطئه های دشمنان را به خودشان برگردان، تا از ما راضی نشوی ما را از دنیا مبر، به رهبر عزیز و مقتدر انقلاب عزت بیشتر عنایت بفرما، روح رهبر فقیدمان عالیست، اعلی بگردان؛ باران رحمتت را شامل حالمان بگردان؛ روح بزرگان و علمای ما را مشمول رحمت واسعه ات قرار بده؛ به بانوانمان عفت و به عالمانمان توفیق عمل عنایت فرما. در فرج مولایمان صاحب الزمان تعجیل فرما.

«إنَّ أحْسَنَ الْحَديثِ وَ أبْلَغَ الْمَوْعِظَة کِتابُ اللهِ الْعَزيز»

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم

قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ﴿۱ اللَّهُ الصَّمَدُ ﴿۲ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ ﴿۳ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ ﴿۴

 



[1]. غررالحكم، ح 7370 .

[2]. غرر الحکم، ج ۳، ص ۲۰۵.

[3]. نهج البلاغه، نامه53.

[4]. بحار الأنوار ، ج 71 ، ص 336 .

[5]. خصال شیخ صدوق، ج1، ص142

 

بسمه تعالی

مشروح خطبه‏ های نماز جمعه

حضرت آیت الله حسینی بوشهری

 

مورخ 97/12/24                                                      خطبه شماره 162

 

 

خطبه اول

السلام عليکم و رحمت الله و برکاته، السلام عليک يا حجة الله، السلام عليک يا بقية الله في أرضه، السلام علي المهدي الذي وعد الله عز و جل أن يملأ به الأرض عدلاً و قسطاً کما ملئت ظلماً و جوراً

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله نَحْمَدُهُ و نَسْتَعينُهُ و نَسْتَغْفِرُهُ و نَسْتَهْديهِ و نُؤمِنُ بِهِ و نَتَوَکَّلُ عليه و نعوذ بالله من شُرورِ أنفسنا و من سيئات أعمالنا و نشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريک له و نُصَلّي و نُسَلِّمُ علي حبيبه و نجيبه و خيرته في خلقه، حافظ سِرِّهِ و مُبَلِّغِ رسالاته، بشير نعمته و نذير نقمته، سيدنا و نبينا حبيب إله العالمين أبا القاسم محمد و علي آله الطيبين الطاهرين المعصومين المُکَرَّمين الهدات المهديين و اللعن الدائم علي أعدائهم أجمعين من الآن إلي قيام يوم الدين آمين يا رب العالمين.

عبادالله اوصیکم و نفسی بتقوی الله.

قال امیرالمؤمنین (عليه السلام) : «صِفَتانِ لا يَقبَلُ اللّه ُ سبحانَهُ الأعمالَ إلاّ بِهِما : التُّقى و الإخلاصُ»[1]. دو صفت است كه خداوند سبحان اعمال را جز با وجود آنها نمى پذيرد: تقوا و اخلاص.

این دو صفت برجسته را همراه با اعمالمان داشته باشیم.

در خطبه اول بحث ما پیرامون فریضه امر به معروف و نهی از منکر بود. یکی از سرفصلهای مهم بحث ما شناخت معیارهای معروف و منکر بود. عرض شد بخاطر گستردگی بحث معروف و منکر در جمیع شئون سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و خانوادگی، امکان اینکه همه مصادیق معروف و منکر را نام ببریم، وجود ندارد. تنها راهکار این است که معیار ارائه دهیم و تحت هر معیار مصادیق مختلفی از معروف ها و منکرها قرار گیرد. تاکنون معیارهای مختلفی را مطرح کردیم تا رسیدیم به این معیار. گفتیم هر نوع برنامه ای که خروجی آن اجرای عدالت اجتماعی در جامعه باشد، مصداق معروف است و نقطه مقابل آن منکر شمرده میشود. ما برای عدالت اجتماعی ابعاد و شاخص هایی را ذکر کردیم، بحث مساوات و عدم تبعیض به همراه زیر شاخه های آن را مطرح کردیم. بحث عدم افراط و تفریط را مطرح کردیم و در خطبه گذشته بحث توازن مطرح شد.

امروز یکی از ابعاد دیگر عدالت اجتماعی را تحت عنوان انصاف مطرح میکنیم که مسئله بسیار مهم و نقش آفرین است. هر مدیری و هر کارگزاری در جامعه اسلامی موظف به انجام انصاف هست؛ رعایت انصاف با مجموعه هایی که با او زندگی میکنند. زیرا انصاف جلوه بیرونی مدیریت و حکومت است یعنی مردم زمانی که به یک کارگزار نگاه میکنند اگر در کارکردهای او انصاف را مشاهده بکنند، علاقه مردم به چنین حاکم و مدیری بیشتر خواهد شد و خلاصه معنای انصاف این است که انسان هر آنچه را برای خود می پسندد برای دیگران هم بپسندد. اگر در جامعه انصاف رعایت شود، چند ویژگی به دنبال دارد.

بنا به تعبیر امیرمؤمنان 1- دلها را به هم پیوند می دهد2- محبتها را در میان جامعه پایدار میکند 3- مدیریت بر قلبها حاصل میشود، نه جان مردم که بترسند.

در سخن امیرالمؤمنین به مالک اشتر به چند نکته اشاره میشود: «أَنْصِفِ اللَّهَ وَ أَنْصِفِ النَّاسَ مِنْ نَفْسِكَ وَ مِنْ خَاصَّةِ أَهْلِكَ وَ مَنْ لَكَ فِيهِ هَوًى مِنْ رَعِيَّتِكَ فَإِنَّكَ اِلاّ تَفْعَلْ تَظْلِمْ»[2] رعایت انصاف درباره خدا. رعایت انصاف درباره مردم و جامعه. رعایت انصاف نسبت به خویشان و نزدیکان. رعایت انصاف نسبت به کسانی که تو نسبت به آنها علاقه نشان میدهی.

حضرت در سخن دیگری میفرماید: «احرز دينك و أمانتك بانصافك من نفسك و العمل بالعدل في رعيّتك»[3] حضرت به مالک میفرماید: دین و امانتت را با انصاف دادن در حق دیگران و با اجرای عدالت در میان جامعه حفظ کن.

برادران و خواهران! خیلی از مشکلاتی که دامن گیر کشورها و ملت ها و جوامع می‎شود، بخاطر نادیده گرفته شدن عدالت، انصاف و از بین رفتن محبتها است.

آثار عدالت اجتماعی

شنیده اید که میگویند تبلیغات هزینه نیست بلکه سرمایه است. دقیقاً نظیر همین تعبیر، اجرای عدالت در جامعه، بازگشت سرمایه است. اگر ما عدالت را در جامعه ایجاد کردیم و مردم با ما دلخوش بودند، مردم به میدان می آیند و صحنه گردان سختی های کشور میشوند. در بحرانها همین مردم در کنار مسئولان قرار میگیرند. بنابراین اجرای عدالت بازگشت سرمایه است.

امیرالمؤمنین(ع) می‎فرماید: «قلوب الرّعيّة خزائنُ راعيها فما أودع فيها ـ أو زرع فيها ـ من خيْرٍ أو شرٍّ وجَدها»[4] دلهاي مردم جايگاه مسؤلين است پس اگر خير يا شري در اين دلها بكارند ثمره اش را مي بينند.

یعنی مردم امانت داران خوبی هستند، هرچه به آنها بدهی، همان را پس خواهند داد. بعد حضرت میفرمایند زمانی که هزینه های مردم را سبک گرفتی، به مردم فشار نیاوردی، مشکلات از دوش مردم برداشته شد، این یک سرمایه برای تو می شود. زمانی که مردم دلشان خوش باشد و همراه شدند، به عمران و آبادانی کشور می پردازند و موجب تزیین ولایت تو می شوند و مردم به مدح و ثنای تو می پردازند و تو هم در کنار مردمی که خوشحالند، خوشحالی می کنی.

چقدر کلام حضرت زیباست. این کلام برای همه روزها و ایام ما کاربرد دارد و میشود از این کلام نورانی استفاده کرد و بهره برد.

اِنَّ اللّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى وَ یَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ الْبَغْیِ یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ.

پروردگارا ما را بیامرز، در فرج مولایمان تعجیل فرما، به امام راحلمان روح و رضوان عنایت فرما، به رهبر عزیز و فرزانه انقلابمان و سایر مراجع تقلید، عزت دنیا و آخرت مرحمت بفرما، پروردگارا توطئه‌های دشمنان کینه‌توز ما را به خودشان برگردان، عاقبت این جمع را ختم به خیر بگردان، به خانواده مکرم شهیدانمان صبر و اجر عنایت بفرما، به رزمندگانمان عزت عنایت بفرما، به عزیزانی که در عرصه‌های مختلف، عرصه‌های اقتصادی سیاسی عرصه‌های مختلف مجاهدانه به این کشور خدمت می‌کنند عزت دنیا و آخرت مرحمت بفرما، به جانبازانمان سلامت، به آزادگانمان عزت، به بانوانمان عفت و به عالمانمان توفیق عنایت فرما

«إنَّ أحْسَنَ الْحَديثِ وَ أبْلَغَ الْمَوْعِظَة کِتابُ اللهِ الْعَزيز»

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم

قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ﴿۱ اللَّهُ الصَّمَدُ ﴿۲ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ ﴿۳ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ ﴿۴

 

خطبه دوم

السلام علیک یا بنت رسول الله؛ السلام علیک یا بنت ولی الله؛ السلام علیک یا بنت موسی بن جعفر؛ إشفعي لنا في الجنة فإنَّ لک عندالله شأناً من الشأن.

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

الحمدلله رب العالمین باری الخلائق الاجمعین  و نصلی و نسلم  علی حبیبه و رسوله أبا القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین.

 اللهم صل و سلم علي مولانا أمير المؤمنين  علی بن ابی طالب و علي فاطمة الزهراء سيدة نساء العالمين و علي الحسن و الحسين سيدي شباب أهل الجنة و علي علي بن الحسين زين العابدين و إمام العارفين و علي محمد بن عليٍ الباقر و علي جعفر بن محمدٍ الصادق و علي موسي بن جعفرٍ الکاظم و علي علي بن موسي الرضا المرتضي و علي محمد بن عليٍ الجواد و علي علي بن محمدٍ الهادي و علي الحسن بن علي الزکي العسکري و علي الحجة القائم المهدي حججک علي عبادک و أمنائک في بلادک بهم نَتَوَلّي و من أعدائهم نَتَبَرَّئُ الي يوم القيامه.

عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله.

قال امیرالمؤمنین(ع): «اَلتَّقِىُّ سابِقٌ اِلى كُلِّ خَيرٍ» تقواپيشه براى انجام هر كار خيرى سبقت مى گيرد.

به نحوی رفتار کنیم که هر کجا شنیدیم زمینه برای کار خیر وجود دارد ما جزء پیش قدمان باشیم.

در خطبه دوم به بیان مناسبتها اشاره میکنم.

اولین مناسبت: ما در روزهای آغازین ماه رجب قرار داریم. ماهی با عظمت از میان سه ماهی که برای بندگی و عبادت ماه رجب کلاس اول است.ماه شعبان کلاس دوم و پایان این کلاس بندگی به ماه رمضان ختم می شود. فرصتهای خوبی در ماه رجب داریم. هم از فیض روزه ماه رجب میتوانیم بهرهمند شویم و هم از ادعیه و زیارات. یکی از مسائلی که الحمدلله سال به سال رو به رویش است، مسئله اعتکاف است. من همینجا از برادر عزیزمان حضرت آقای تکیه ای و همکارانشان قدردانی و تشکر میکنم.

دهم این ماه روز میلاد با سعادت وجود مقدس امام جواد(ع) است. این مناسبت خجسته را محضر شما دوست‎داران اهلبیت (ع) تبریک عرض میکنم. امام جواد (ع) میفرماید سه ویژگی است که باعث میشود دوستی و محبت در جامعه گسترش پیدا کند:

اولین ویژگی انصاف هنگام معاشرت با مردم است

دومین ویژگی این است که در شرایط تنگدستی مردم، کنار آنان قرار گرفت و همراه آنان بودن

سومین ویژگی تسلیم در مقابل خدا بودن و برخورداری از قلب سلیم است.

این سه ویژگی باعث جلب محبت میشود. انسانهای خوش انصاف، انسانهایی که به داد محرومان میرسند و کسانی که دارای قلب سلیم اند.

سیزدهم ماه رجب روز میلاد با سعادت امیرالمؤمنین (ع) است. رسول گرامی اسلام درمورد امیرالمؤمنین(ع) فرمود اگر همه جنگلها قلم شوند و دریاها مرکّب شوند و جنیان شمارش‎گر شوند و انسانها نگارش‎گر شوند، نمی‎توانند فضائل علی بن ابی طالب را برشمرند. همه چیز را پیامبر(ص) در این جمله کوتاه بیان فرمودند. این مناسبت خجسته را هم خدمت شما صمیمانه تبریک عرض میکنم.

روز 26 اسفند ماه سالگرد ارتحال یادگار امام مرحوم حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی است. ایشان در زمان امام(ره)، امین امام بود، کنار امام بود، مشاور امام بود. بعد از ارتحال امام و رهبری رهبر عزیز و فرزانه انقلاب، ثابت کرد سربازی فداکار در کنار رهبری است. او ولایت مداری را با بیانات و مواضعش کاملاً به اثبات رساند و این جمله را داشت که ما همان موضعی را که در مقابل امام داشتیم، همان موضع را در مقابل شما به عنوان رهبر انقلاب داریم. این قابل تحسین است.

کم کم به روزهای پایانی اسفند نزدیک میشویم و وارد سال جدید. چند نکته در مورد ورود به سال جدید:

سال جدید سالی است که طبیعتاً از یک فضایی به فضای دیگر منتقل میشویم. ما تقریباً یکسال را پشت سر گذاشتیم با همه فراز و فرودها. در رأس همه مسائل مقاومت ستودنی ملت ایران در برابر همه ابرقدرتها بود. منتهی لازم است ما در این سال جدید دو نکته را رعایت کنیم.

نکته اول: از فرصتهای سال جدید استفاده کنیم و سعی کنیم دیگران را هم در شادی خود شریک کنیم، مردم نیازمند در کشور ما هستند؛ کسانی که مشکل زندگی دارند و من از مسئول کمیته امداد سؤال کردم. آفرین بر این مردم، گفتند در عین حال که مردم مشکل دارند و در تنگنا قرار دارند، ولی کمکهایی که امسال در 14 اسفند جمع آوری شده، به مراحل از سالهای قبل بیشتر است. به نظر من راز این مسئله این است که مردم ما دین دارند، متدین هستند و هم نوعانشان را دوست دارند، زمانی که حس میکنند مردم مشکل دارند، حس نوع‎دوستی مردم در جامعه زنده میشود و مردم احساس میکنند اگر خودشان با آرامش میخوابند، همسایه شان هم باید آرامش داشته باشند.

نکته بعد راجع به سال جدید در مورد صله رحم است. سال جدید زمینه صله رحم و ارتباطات فراهم است. برادران و خواهران، ولنگاری در جامعه اسلامی معنا ندارد. نکند به بهانه عید و شادی، مرزها و حریم اسلامی را عده ای بشکنند و ما هم بی تفاوت باشیم.

من راجعه به بیانیه گام دوم هم چند نکته عرض کنم: این بیانیه یک منشور است برای انقلاب که باید در برنامه ریزی ها به این منشور مراجعه شود، در عین حال که فشرده است، جامع هم هست و نشانگر تجربه گرانسنگ رهبر انقلاب است. یک تبیین نو آورانه و خلاق از انقلاب اسلامی است. هم به گذشته و هم به حال و هم آینده توجه دارد. اولویت های کلیدی را در 7 سرفصل بیان فرمودند که قابل دقت هست. جوانان محور اصلی اند. به تعبیر رهبری فرمودند: اینکه ما به جوانان می‎پردازیم. نمیخواهیم پیرزدایی را در جامعه راه بیندازیم؛ نسل اول و دوم انقلاب که دارای تجربه اند تجربه شان را به جوانان منتقل کنند و زمینه را برای انتقال مسئولیت به جوانان فراهم کنند. این حقیقتاً به معنای پیرزدایی نیست. این بیانیه یک پیام برای دوستان داشت و یک پیام برای دشمنان. پیامی که برای دشمنان داشت این بود که علیرغم میل باطنی شما که میخواستید این انقلاب را مهار و متوقف کنید به فضل پروردگار 40 سال گذشت و این گام دوم برای 40 سال آینده انقلاب است. اما پیامی که به دوستان دارد، دوستان انقلاب این 40 سال مرهون ایستادگی شما در صحنه انقلاب است؛ همچنان ثبات قدم داشته باشید که خدا با ماست و هرجا ما به پیروزی رسیده ایم مددهای غیبی الهی در کنار ما قرار گرفته است.

نکته دیگر این است که مجلس خبرگان رهبری در پایان اجلاسیه، دیداری با مقام معظم رهبری داشتند، امسال موضوع اجلاس ما بیانیه گام دوم و معیشت مردم بود. گرچه جزء مسئولیتهای مجلس خبرگان موضوع معیشت نیست اما تک تک اعضای خبرگان مانند شما مردم سختی ها و مشکلات مردم را لمس میکنند و هر جا تریبون پیدا می کنند و زمینه ای برای اظهار نظر می بینند، آنجا از مشکلات مردم سخن میگویند. وزیر اقتصاد و دارایی دعوت شد تا اطلاع دهد به خبرگان که شرایط کشور در وضعی است؛ چرا این فضا؟ چرا این تنگنا؟ چرا این مشکلات؟ رهبر عزیز به یک نکته کلیدی اشاره فرمودند، ایشان سفارششان به خبرگان این بود که این مسئله را به مردم بگویید تا مردم هم به این فهم برسند که در مواجهه با چالشها و مشکلات، مردم بدانند مسئله امکانات نیست، مسئله چالش مطرح نیست. سخن در این است که ما چه موضعی میخواهیم اتخاذ کنیم.آیا موضع ما فعال است یا منفعل؟ موضع ما ابتکاری است یا عکس العملی؟ موضع ما دلیری است یا از روی ترس؟ موضع ما از روی احساسات است یا از روی کنترل احساسات. ما چه مواضعی میخواهیم انتخاب کنیم. من فکر میکنم این در کنار گام دوم در حقیقت مسیر را هموار میکند که در آینده انقلاب، هم مردم ما و هم مسئولان، مواضعی که انتخاب میکنند، مواضعی حساب شده باشد. هم از فرصتها و هم از تهدیدها بهره ببریم و یکجانبه گرایی نداشته باشیم.

آخرین سخن در مورد سفر ریاست جمهوری به عراق است. ایشان به عنوان نماینده جمهوری اسلامی بودند. هنگام مقایسه با نماینده یک رئیس ابر قدرت جهان، او شبانه می‎رود و هنگام بازگشت میگوید ما اینهمه دلار خرج کردیم ولی ناچاریم شبانه برویم، ولی رئیس جمهور ایران روزانه میرود و با استقبال گرم نخست وزیر مواجه میشود، مبادلات اقتصادی بسیار عالی طراحی میشود در حد بیست میلیارد دلار و این نکته ای است برای همه مسئولان که همسایگانمان را داشته باشیم تا در شرایط بحرانی و مشکل، تحریمهای دشمنان اثر نکند. ما 15 همسایه در کنار خود داریم، نمیشود که به اروپا و آمریکا نگاه کنیم و از همسایگانمان غفلت کنیم.

«رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ»

پروردگارا ما را بیامرز، به اسلام و اسلامیان عزت عنایت بفرما، انقلابمان را به انقلاب جهانی حضرت مهدی (عج) متصل بگردان، توطئه های دشمنان را به خودشان برگردان، تا از ما راضی نشوی ما را از دنیا مبر، به رهبر عزیز و مقتدر انقلاب عزت بیشتر عنایت بفرما، روح رهبر فقیدمان عالیست، اعلی بگردان؛ باران رحمتت را شامل حالمان بگردان؛ روح بزرگان و علمای ما را مشمول رحمت واسعه ات قرار بده؛ به بانوانمان عفت و به عالمانمان توفیق عمل عنایت فرما. در فرج مولایمان صاحب الزمان تعجیل فرما.

«إنَّ أحْسَنَ الْحَديثِ وَ أبْلَغَ الْمَوْعِظَة کِتابُ اللهِ الْعَزيز»

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم

 إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ *فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ *إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ

 





[1]. غرر الحكم، ح 5887.

[2]. نهج البلاغه، نامه53.

[3]. غرر الحکم، ح5250.

[4]. شرح نهج البلاغه ابن ابي الحديد، ج 11، ص 94.

 

بسمه تعالی

مشروح خطبه‏ های نماز جمعه

حضرت آیت الله حسینی بوشهری

 

مورخ 97/11/12                                                      خطبه شماره 161

 

 

خطبه اول

السلام عليکم و رحمت الله و برکاته، السلام عليک يا حجة الله، السلام عليک يا بقية الله في أرضه، السلام علي المهدي الذي وعد الله عز و جل أن يملأ به الأرض عدلاً و قسطاً کما ملئت ظلماً و جوراً

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله نَحْمَدُهُ و نَسْتَعينُهُ و نَسْتَغْفِرُهُ و نَسْتَهْديهِ و نُؤمِنُ بِهِ و نَتَوَکَّلُ عليه و نعوذ بالله من شُرورِ أنفسنا و من سيئات أعمالنا و نشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريک له و نُصَلّي و نُسَلِّمُ علي حبيبه و نجيبه و خيرته في خلقه، حافظ سِرِّهِ و مُبَلِّغِ رسالاته، بشير نعمته و نذير نقمته، سيدنا و نبينا حبيب إله العالمين أبا القاسم محمد و علي آله الطيبين الطاهرين المعصومين المُکَرَّمين الهدات المهديين و اللعن الدائم علي أعدائهم أجمعين من الآن إلي قيام يوم الدين آمين يا رب العالمين.

عبادالله اوصیکم و نفسی بتقوی الله.

قال رسول الله (ص): «لا يكونُ الرّجُلُ مِن المُتَّقينَ حتّى يُحاسِبَ نَفسَهُ أشَدَّ مِن مُحاسَبهِ الشَّريكِ لِشَريكِهِ، فيَعلَمَ مِن أينَ مَطعَمُهُ، ومِن أينَ مَشرَبُهُ، ومِن أينَ مَلبَسُهُ ؟ أمِن حِلٍّ ذلكَ، أم مِن حَرامٍ ؟»[1] پیامبر اکرم (ص) در مورد ویژگی های متقین می‎فرماید: آدمی از پرهیزگاران نباشد، مگر آن گاه كه حسابرسی او از نَفْسش سخت‏تر از حساب كشیدن شریك از شریكش باشد و بداند كه از كجا می‏خورد، از كجا می‏آشامد و از كجا می‏پوشد، آیا اینها از راه حلال است یا از حرام ؟

در خطبه اول در رابطه با امر به معروف و نهی از منکر سخن گفته ایم. یکی از سر فصل های مهم در این زمینه عبارت است از معیارهای شناخت معروف و منکر. تاکنون به معیارهای متعددی اشاره کردیم.

آخرین معیاری که امروز هم در مورد آن سخن خواهیم گفت این است که مصداق معروف کدام است؟ گفتیم هر نوع رفتاری که نتیجه و خروجی آن، اجرای عدالت اجتماعی در جامعه باشد از مصادیق بارز معروف در جامعه اسلامی است. و هر آنچه بر خلاف عدالت اجتماعی در جامعه باشد از مصادیق منکر است. در رابطه با عدالت اجتماعی گفتیم دارای ابعاد متعددی است و هر کدام از این ابعاد دارای شاخص هایی است که به یکی دو بعد از ابعاد عدالت اجتماعی اشاره کردیم. امروز به یکی دیگر از ابعاد عدالت اجتماعی اشاره میکنیم.

بُعد دیگر این است که جامعه برخوردار از عدالت اجتماعی، در آن جامعه افراط و تفریط وجود ندارد. مدیر یک جامعه باید بپرهیزد از کاری که در آن افراط و تفریط باشد. در کلمات امیرالمؤمنین (ع) چنین آمده: « أَحَبَّ الاُْمُورِ إِلَيْکَ أَوْسَطُهَا فِي الْحَقِّ، وَأَعَمُّهَا فِي الْعَدْلِ، وَأَجْمَعُهَا لِرِضَى الرَّعِيَّةِ»[2] بايد كه محبوبترين كارها در نزد تو، كارهايى باشد كه با ميانه ‏روى سازگارتر بوده و با عدالت دمسازتر و خشنودى رعيت را در پى داشته باشد. در تعبیر دیگری به امام مجتبی(ع) می‎فرمایند: مبادا در مسیر عبادت و زندگی دچار افراط شوی! روشی را انتخاب کن که در حد توان و طاقت تو باشد و بتوانی همیشه آن را انجام دهی(اشاره به سبک زندگی). حضرت به یکی از فرماندارانش در فارس مینویسند:  «بَعْدُ فَإِنَّ دَهَاقِینَ أَهْلِ بَلَدِکَ شَکَوْا مِنْکَ غِلْظَهً وَ قَسْوَهً وَ اِحْتِقَاراً وَ جَفْوَهً وَ نَظَرْتُ فَلَمْ أَرَهُمْ أَهْلاً لِأَنْ یُدْنَوْا لِشِرْکِهِمْ وَ لاَ أَنْ یُقْصَوْا وَ یُجْفَوْا لِعَهْدِهِمْ فَالْبَسْ لَهُمْ جِلْبَاباً مِنَ اَللِّینِ تَشُوبُهُ بِطَرَفٍ مِنَ اَلشِّدَّهِ وَ دَاوِلْ لَهُمْ بَیْنَ اَلْقَسْوَهِ وَ اَلرَّأْفَهِ وَ اُمْزُجْ لَهُمْ بَیْنَ اَلتَّقْرِیبِ وَ اَلْإِدْنَاءِ وَ اَلْإِبْعَادِ وَ اَلْإِقْصَاءِ إِنْ شَاءَ اَللَّهُ»[3] اما بعد، کشاورزان شهر تو، از تو شکایت کرده‌اند. آنان از سختگیرى و سنگدلى و حقیر شمردن و ستمگریت شکایت کرده‏اند. دقت کردم و آنان را به دلیل مشرک بودنشان، شایسته نزدیک شدن به تو ندیدم. آنان نه در خور دور شدن و مورد ستم واقع شدن هستند، زیرا با ما داراى عهد و پیمان مى‏باشند. بنابراین جامه‌ای از نرمخویی با دامنی از سختگیری را شعار خود قرار ده و با آنان اعتدال بین سخت‌دلى و مهربانى را انتخاب کن. به خواست خدا در میانشان به اعتدال رفتار کن، و حد متوسط بسیار دور کردن و بسیار نزدیک کردن را برگزین.

من به همین مقدار بسنده میکنم. اجمالاً عدالت اجتماعی دارای ابعادی است که به چند بُعد آن اشاره شد و آخرین آنها هم عدم افراط و تفریط در جامعه است.

اِنَّ اللّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى وَ یَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ الْبَغْیِ یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ.

پروردگارا ما را بیامرز، در فرج مولایمان تعجیل فرما، به امام راحلمان روح و رضوان عنایت فرما، به رهبر عزیز و فرزانه انقلابمان و سایر مراجع تقلید، عزت دنیا و آخرت مرحمت بفرما، پروردگارا توطئه‌های دشمنان کینه‌توز ما را به خودشان برگردان، عاقبت این جمع را ختم به خیر بگردان، به خانواده مکرم شهیدانمان صبر و اجر عنایت بفرما، به رزمندگانمان عزت عنایت بفرما، به عزیزانی که در عرصه‌های مختلف، عرصه‌های اقتصادی سیاسی عرصه‌های مختلف مجاهدانه به این کشور خدمت می‌کنند عزت دنیا و آخرت مرحمت بفرما، به جانبازانمان سلامت، به آزادگانمان عزت، به بانوانمان عفت و به عالمانمان توفیق عنایت فرما

«إنَّ أحْسَنَ الْحَديثِ وَ أبْلَغَ الْمَوْعِظَة کِتابُ اللهِ الْعَزيز»

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم

قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ﴿۱ اللَّهُ الصَّمَدُ ﴿۲ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ ﴿۳ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ ﴿۴

 

خطبه دوم

السلام علیک یا بنت رسول الله؛ السلام علیک یا بنت ولی الله؛ السلام علیک یا بنت موسی بن جعفر؛ إشفعي لنا في الجنة فإنَّ لک عندالله شأناً من الشأن.

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

الحمدلله رب العالمین باری الخلائق الاجمعین  و نصلی و نسلم  علی حبیبه و رسوله أبا القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین.

 اللهم صل و سلم علي مولانا أمير المؤمنين  علی بن ابی طالب و علي فاطمة الزهراء سيدة نساء العالمين و علي الحسن و الحسين سيدي شباب أهل الجنة و علي علي بن الحسين زين العابدين و إمام العارفين و علي محمد بن عليٍ الباقر و علي جعفر بن محمدٍ الصادق و علي موسي بن جعفرٍ الکاظم و علي علي بن موسي الرضا المرتضي و علي محمد بن عليٍ الجواد و علي علي بن محمدٍ الهادي و علي الحسن بن علي الزکي العسکري و علي الحجة القائم المهدي حججک علي عبادک و أمنائک في بلادک بهم نَتَوَلّي و من أعدائهم نَتَبَرَّئُ الي يوم القيامه.

عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله.

«سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ فَقَالَ يُطَاعُ فَلَا يُعْصَى وَ يُذْكَرُ فَلَا يُنْسَى وَ يُشْكَرُ فَلَا يُكْفَرُ»[4]. از امام صادق عليه السلام درباره آيه (تقواى الهى داشته باشيد آنگونه كه حقّ تقواست) سئوال شد، فرمودند: از خدا فرمان مى برد و نافرمانى نمى كند، به ياد اوست و فراموشش نمى كند، شكرگزار اوست و كفران نمى كند.

معنایش این است که خداوند مورد اطاعت قرار بگیرد نه مورد عصیان و نافرمانی. معنای تقوا این است که همیشه انسانها به یاد خدا باشند و خدا در زندگی فراموش نکنند و نکته سوم در تفسیر این آیه این است که خدا مورد شکرگزاری قرار گیرد.

در خطبه دوم به بیان مناسبتها میپردازم.

مناسبت اول: امروز 12 بهمن است. دوازدهم تا 22 بهمن، ایام دهه پر خیر و برکت فجر انقلاب اسلامی است. همچنین ما در آستانه شهادت صدیقه طاهره فاطمه زهرا(س) قرار داریم. در مورد مسئله دهه فجر خوشبختانه همه ما از بیانات استاد فرهیخته جناب آقای دکتر حداد عادل بهره بردیم. روز 12 بهمن دارای ویژگیهایی است. روز بازگشت افتخار آمیز امام عزیز به ایران اسلامی است. روز 12 بهمن روزی است که هم رهبر انقلاب و هم ملت ایران بر طاغوتیان پیروز شدند و امام قهرمانانه به کشور بازگشت. روز 12 بهمن روز بازگشت رهبری مردمی و با اخلاص به میهن اسلامی است. امروز بنا دارم کمی راجع به امام و دستاوردهای ایشان و مکتب سیاسی ایشان صحبت کنم. امام علاوه بر نقش مهم هدایتگری و علاوه بر نقش کشاندن توده میلیونی به میدان مبارزه، کار بزرگشان پایه گذاری اندیشه حکومت اسلامی در اذهان بود. در مقابل دو مکتب که یکی مربوط به بلوک شرق و دیگری مربوط به بلوک غرب بود، (که آنها با دین رابطه ای نداشتند) امام سخن از دین و اسلامی به میان آورد که این اندیشه اسلامی بر دو عنصر اساسی در حقیقت استوار بود. یکی پای دین و مکتب و دوم در رابطه با انسان و اعتلای انسان در سایه مکتب. این دو عنصر در حقیقت جزء برنامه های اصلی امام (ره) بود. ما در ایام دهه فجر باید چند کار انجام دهیم. سخنرانان و گویندگان ما و تحلیلگران انقلاب را باید برای مردم ما تبیین کنند که گذشته انقلاب چگونه بوده و ما قبل از انقلاب در چه شرایطی بودیم. در رسانه ها و فضای مجازی میبینید که عده ای رژیم پهلوی را به صورت بزک کرده به نسل جوان ما ارائه میدهند. نسل جوانی که  قبل از انقلاب را ندیده امروز یک مرتبه مواجه میشوند با تکریم و تجلیل از رضا خان روبه رو میشوند. لازم است متولیان فرهنگی کشور، گذشته قبل از انقلاب را برای نسل جوان ما بیان کنند. کشور ما در چه وضعیتی بود، دین و باورهای ما در چه وضعیتی بود.

مطلب بعدی اینکه دستاوردهای چهل ساله انقلاب باید برای مردم تبیین شود.

نکته سوم اینکه ما هنوز به ساحل نرسیده ایم و هنوز در آغاز راه هستیم و در نتیجه موانع راه آینده را باید به مردم گوشزد کنیم. تصور نکنید انقلاب تمام شد. دشمن پیوشته در مقابل شما جبهه گیری میکند. بهانه ها مختلف است، کودتا هست، ترور هست، جنگ تحمیلی هست، محاصره اقتصادی هست، جنگ رسانه ای هست، جنگ روانی و تبلیغاتی هست، اینها کارهایی است که دشمن مانند گذشته بلکه شدید در صدد آن است. این مسائل را ما باید برای مردم بیان کنیم.

چند نکته در مورد مکتب سیاسی و رهاورد امام بعنوان یک ارمغان برای کشور:

یک:توأم کردم معنویت همراه با سیاست. همیشه مسئله سیاست مسئله ای بود که حتی حوزه های علمیه و متدینین از سیاست رمیده بودند و متنفر بودند چون آنچه دیده بودند دروغ بود. امام در اوج عرفان و معنویت بحث اندیشه سیاسی حکومت اسلامی را طراحی کرد. یعنی معنویت کنار سیاست قرار گرفت و این یک ارمغان بزرگی برای جامعه ما بود. امام ما نمی‎ترسید و مأیوس از ادامه راه نمیشد. دچار تزلزل و خستگی نمیشد. از شکست نمیترسید، از مرگ هم نمی ترسید. این ویژگی امام عزیز ما بود که با قامتی استوار توانست حرکت بزرگ ملت ایران را رهبری و مدیریت کند. لذا در روز 15 خرداد در حالی که دشمن بر همه جا مسلط شد و به ظاهر انقلاب امام شکست خود اما امام از ادامه راه مأیوس نشد چون در قاموس مردان الهی مسئله عمل و وظیفه مهم است و شکست و پیروزی الزاماً هدف اصلی و اساسی نیست.

دستاوردهای زیادی امام (ره) داشتند. برادران، خواهران! این استقلال کشور از ارمغانهای مهم انقلاب ما است. این کشور در دست بیگانگان دست به دست میشد. روسها و انگلیس ها در این کشور با هم قرارداد می بستند و آنها بودند که تعیین میکردند حاکم این کشور چه کسی باشد و بعد هم مسئله کودتا پیش آمد و شاه برگشت و سپس آمریکایی ها عهده دار این کشور شدند و در نتیجه تمام خصوصیات این کشور در اختیار دشمن قرار گرفت. لذا شعار مردم ما شعار استقلال و آزادی شد.

یک جمله تاریخی عرض کنم: مادر محمد رضا جمله ای دارد در خاطراتش در مورد تاخت و تاز آمریکایی ها در ایران، می نویسد یک روز که محمد رضا خیلی ناراحت بود به من گفت مرده‎شور این سلطنت را ببرم! من شاه این مملکتم ولی بدون اطلاع من آمریکایی ها هواپیماهای نظامی ما را به ویتنام فرستادند و من روحم خبر نداشت. این وضعیت قبل از انقلاب بود که رئیس کشور از فعل و انفعالات آمریکایی ها بی خبر بود و بعد به او اطلاع میدادند که ما در ویتنام هستیم.

جالب تر اینکه ایران تصمیم نمیگرفت که چه سلاحی نیاز دارد بلکه آمریکایی ها میگفتند باید این سلاح را باید بخری و این مقدار پول بپردازی. آیا نسل جوان ما میدانند که بر این کشور چه گذشته و چه حاکمانی داشته؟

از دستاوردهای دیگر این کشور، مردم سالاری دینی است. صندوقهای رأی را میشمردند اما تصمیم گیرنده که چه کسی نماینده باشد خود آنها بودند. روحیه عدالتخواهی در انقلاب ما روحیه مهمی است. ممکن است در کارکردها، ما در طراز مطلوب جمهوری اسلامی گام برداریم (بخاطر موانع، دشمنی ها و ...)اما یک مطلب را به صراحت عرض کنم و آن این است که در جهت گیری های جمهوری اسلامی تردیدی حاصل نشده. جهت گیری ما عدالتخواهی بود، محرومیت زدایی بود، استکبار ستیزی بود، مبارزه با ظلم بود و امروزه عمده دشمنی با ما بخاطر هویت انقلاب ما و جهت گیری های انقلاب ما است. آنها در دنیا زور میگویند. ببینید بر سر ونزوئلا چه میخواهند بیاورند. روح انقلاب ما با چنین کارکردهایی مخالف است.

محکوم میکنیم حرکت سران بحرین را که دبیر کل جمعیت وفاق، جناب شیخ علی سلمان را به حبس ابد محکوم کردند، اینها هم از همان مرتزقه آمریکا و مزدوران آمریکا هستند. ما حقیقتاً باید برای روز 22 بهمن اعلام آمادگی کنیم. امسال یک راهپیمایی کاملاً استثنایی است. امسال توصیه مؤکد داریم چون دشمن در مورد انقلاب ما محاسباتی داشت که به فضل پروردگار غلط از آب در آمد. اینها برای ما خوابهای آشفته دیدند. مزدورانشان میگفتند که به ما گفته اند اجازه ندهید این انقلاب به 40 سالگی برسد. در حقیقت تیر اینها به سنگ خورد. امیدوارم شکوهمند تر از سالهای گذشته شرکت کنید که هم خواری است در چشم دشمنان و هم مایه چشم روشنی دوستان انقلاب خواهد شد.

«رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ»

پروردگارا ما را بیامرز، انقلابمان را به انقلاب جهانی حضرت مهدی (عج) متصل بگردان. به اسلام و اسلامیان عزت عنایت بفرما، توطئه های دشمنان را به خودشان برگردان، تا از ما راضی نشوی ما را از دنیا مبر، به رهبر عزیز و مقتدر انقلاب عزت بیشتر عنایت بفرما، روح رهبر فقیدمان عالیست، اعلی بگردان؛ باران رحمتت را شامل حالمان بگردان؛ روح بزرگان و علمای ما را مشمول رحمت واسعه ات قرار بده؛ به بانوانمان عفت و به عالمانمان توفیق عمل عنایت فرما. در فرج مولایمان صاحب الزمان تعجیل فرما.

«إنَّ أحْسَنَ الْحَديثِ وَ أبْلَغَ الْمَوْعِظَة کِتابُ اللهِ الْعَزيز»

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم

 إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ *فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ *إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ

 





[1]. كنزالعمّال: 8501 منتخب میزان الحكمة: 606.

[2]. نهج البلاغه، نامه 53.

[3]. نهج البلاغه: نامه19.

[4]. غررالحكم، ج2، ص451، ح3260.

 

بسمه تعالی

مشروح خطبه‏ های نماز جمعه

حضرت آیت الله حسینی بوشهری

 

مورخ 97/10/21                                                       خطبه شماره 160

 

 

خطبه اول

السلام عليکم و رحمت الله و برکاته، السلام عليک يا حجة الله، السلام عليک يا بقية الله في أرضه، السلام علي المهدي الذي وعد الله عز و جل أن يملأ به الأرض عدلاً و قسطاً کما ملئت ظلماً و جوراً

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله نَحْمَدُهُ و نَسْتَعينُهُ و نَسْتَغْفِرُهُ و نَسْتَهْديهِ و نُؤمِنُ بِهِ و نَتَوَکَّلُ عليه و نعوذ بالله من شُرورِ أنفسنا و من سيئات أعمالنا و نشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريک له و نُصَلّي و نُسَلِّمُ علي حبيبه و نجيبه و خيرته في خلقه، حافظ سِرِّهِ و مُبَلِّغِ رسالاته، بشير نعمته و نذير نقمته، سيدنا و نبينا حبيب إله العالمين أبا القاسم محمد و علي آله الطيبين الطاهرين المعصومين المُکَرَّمين الهدات المهديين و اللعن الدائم علي أعدائهم أجمعين من الآن إلي قيام يوم الدين آمين يا رب العالمين.

عبادالله اوصیکم و نفسی بتقوی الله.

قال امیرالمؤمنین(ع)« من اتق الله سبحانه جَعَلَ اَللَّهُ لَهُ مِنْ كُلِّ هَمٍّ فَرَجاً وَ مِنْ كُلِّ ضِيقٍ مَخْرَجاً » حضرت میفرماید هر کسی تقوا پیشه کند، در جایگاهی قرار میگیرد که هر غمی را خداوند از او دور میکند و همچنین در تنگناها نجات پیدا میکند.

بحث ما پیرامون امر به معروف و نهی از منکر بود اما در بخش پایانی بحث، بناشد معیارهای معروف و منکر را در جامعه مشخص کنیم.

یکی از معیارها این بود که هر نوع سیاستگذاری که خروجی آن عبارت از عدالت اجتماعی باشد، مصداق بارز معروف در جامعه است. معروفی رساتر از عدالت اجتماعی در جامعه نداریم و هر برنامه ریزی و رفتاری که ضد عدالت اجتماعی باشد، مصداق روشن منکر در یک جامعه اسلامی است. ما برای عدالت اجتماعی ابعادی را در بخش مدیریت بیان کردیم. اولین بعد مربوط به عدالت اجتماعی مقوله عدم تبعیض بود. برای این بُعد بنا شد شاخص هایی را تعیین کنیم.

اولین شاخص عبارت بود از اینکه یک کارگزار در نظام اسلامی نباید بین نزدیکانش با سایر آحاد جامعه تبعیض قائل شود.

شاخص دوم این بود که بین انسانهای نیازمند و بی نیاز نیز نباید تبعیضی از نگاه یک مدیر در جامعه رخ دهد.

سومین شاخص این است که یک حاک در نظام اسلامی بر اساس آموزه های دین نباید بین نژادهای مختلف در جامعه تبعیض قائل شود. آموزه های اسلامی به ما میگوید که همه انسانها از نسل آدم (ع) هستند. سیاه و سفید تفاوتی ندارند. بنابراین نمیشود عده ای را بخاطر رنگ اسلام مسئله تبعیض یک امر عادی بود چون فضای حاکم بر جامعه، فضای اسلامی نبود اما بعد از ظهور اسلام، نبی گرامی اسلامی(ص) به مقابله جدی با این تبعیض نژادی پرداخت و بعد هم امیرالمؤمنین(ع) زمانی که زماندار جامعه شدند و عمار و ابوالهیثم را به عنوان مسئول بیت المال قرار دادند، در نامه ای که به آنها نوشته، اینگونه ابلاغ کردند که: عربی، قرشی، انصاری و عجمی و تمام کسانی که جزء حوزه اسلام محسوب میشوند نباید بین آنها تبعیضی وجود داشته باشد. این یک فرمان دینی و اسلامی است. مدیر جامعه اسلامی در جامعه ما هم اینچنین همه آحاد جامعه با همه ویژگیهایی که از نظر نژادی دارند از نگاه و منظر حاکم اسلامی باید با دید یکسان به آنها نگاه شود. امیرالمؤمنین میفرماید: «فان‌ ا جعلکم‌ فی‌ الحق‌ سوأ، اسودکم‌ و احمرکم، و جعلکم‌ من‌ الوالی‌ و جعل‌ الوالی‌ منکم‌ بمنزلة‌ الوالد من‌ الولد و الولد من‌ الوالد، و ان‌ حقکم‌ علیه‌ انصافکم‌ و التعدیل‌ بینکم» خداوند در مسئله حقوق، شما را یکسان آفریده است، چه سیاه پوست و چه سرخ و پوست، شما را با والی و والی را با شما مثل پدر و پسر قرار داده است. این کلام باید به عنوان منشور در یک جامعه دینی قرار گیرد. حق شما را انصاف دادن درباره شما و تعدیل برقرار کردن میان شما قرار داده است.

شاخصه چهارم این است که مدیر در یک جامعه باید به گونه ای عمل کند که خودش را از دیگران نداند. یعنی آنچه را که برای خود دوست دارد برای آحاد افرادی که تحت مسئولیت او قرار دارند، برای آنها هم همین را قائل شوند. امیرالمؤمنین(ع) میفرمایند: «مِن حَقِّ الرّاعي اَن يختارَ لِرَّعيتِهِ ما يختارَهُ لِنَفسِهِ»[1]. از حقوق مردم بر حاکمشان اين است که حاکم هر امري را که براي خود صلاح مي داند، براي جامعه و مردم خود نيز همان را بخواهد. اگر این نگاه در جامعه اسلامی اجرا شود، جامعه به یک مدینه فاضله تبدیل میشود.

شاخص پنجم: اسلام میگوید در نگاه حاکم و والی اسلامی باید رعایت تساوی وجود داشته باشد. این تکلیف را خیلی سنگین میکند ولی در مقابل، باعث میشود بین مسئولان و مردم جامعه محبت و دوستی برقرار شود. امیرمؤمنان(ع) به محمد بن ابی بکر میفرماید: «وَ اخْفِضْ لِلرَّعِيَّةِ جَنَاحَكَ وَ ابْسُطْ لَهُمْ وَجْهَكَ وَ أَلِنْ لَهُمْ جَانِبَكَ وَ آسِ بَيْنَهُمْ فِي اللَّحْظَةِ وَ النَّظْرَةِ وَ الْإِشَارَةِ وَ التَّحِيَّةِ حَتَّى لَا يَطْمَعَ الْعُظَمَاءُ فِي حَيْفِكَ وَ لَا يَيْأَسَ الضُّعَفَاءُ مِنْ عَدْلِكَ»[2] با مردم گشاده روى و فروتن باش، و در نگاه و اشاره چشم، در سلام كردن و اشاره كردن با همگان يكسان باش، تا زورمندان در ستم تو طمع نكنند، و نا توانان از عدالت تو مأيوس نگردند.

اِنَّ اللّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى وَ یَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ الْبَغْیِ یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ.

در فرج مولایمان تعجیل فرما، به امام راحلمان روح و رضوان عنایت فرما، به رهبر عزیز و فرزانه انقلابمان و سایر مراجع تقلید، عزت دنیا و آخرت مرحمت بفرما، پروردگارا توطئه‌های دشمنان کینه‌توز ما را به خودشان برگردان، عاقبت این جمع را ختم به خیر بگردان، به خانواده مکرم شهیدانمان صبر و اجر عنایت بفرما، به رزمندگانمان عزت عنایت بفرما، به عزیزانی که در عرصه‌های مختلف، عرصه‌های اقتصادی سیاسی عرصه‌های مختلف مجاهدانه به این کشور خدمت می‌کنند عزت دنیا و آخرت مرحمت بفرما، به جانبازانمان سلامت، به آزادگانمان عزت، به بانوانمان عفت و به عالمانمان توفیق عنایت فرما

«إنَّ أحْسَنَ الْحَديثِ وَ أبْلَغَ الْمَوْعِظَة کِتابُ اللهِ الْعَزيز»

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم

إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ *فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ *إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ

خطبه دوم

السلام علیک یا بنت رسول الله؛ السلام علیک یا بنت ولی الله؛ السلام علیک یا بنت موسی بن جعفر؛ إشفعي لنا في الجنة فإنَّ لک عندالله شأناً من الشأن.

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

الحمدلله رب العالمین باری الخلائق الاجمعین  و نصلی و نسلم  علی حبیبه و رسوله أبا القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین.

 اللهم صل و سلم علي مولانا أمير المؤمنين  علی بن ابی طالب و علي فاطمة الزهراء سيدة نساء العالمين و علي الحسن و الحسين سيدي شباب أهل الجنة و علي علي بن الحسين زين العابدين و إمام العارفين و علي محمد بن عليٍ الباقر و علي جعفر بن محمدٍ الصادق و علي موسي بن جعفرٍ الکاظم و علي علي بن موسي الرضا المرتضي و علي محمد بن عليٍ الجواد و علي علي بن محمدٍ الهادي و علي الحسن بن علي الزکي العسکري و علي الحجة القائم المهدي حججک علي عبادک و أمنائک في بلادک بهم نَتَوَلّي و من أعدائهم نَتَبَرَّئُ الي يوم القيامه.

«أيَسُرُّكَ أنْ تَكونَ مِن حِزبِ اللّه ِ الغالِبينَ ؟ اتَّقِ اللّه َ سُبحانَهُ وأحْسِنْ في كُلِّ اُمورِكَ؛ فإنَّ اللّه َ مَع الّذينَ اتَّقَوا والّذينَ هُم مُحْسِنونَ»[3]. آیا خوش داری كه از حزب پیروز خدا باشی ؟ از خداوند سبحان بترس و در همه كارهایت خوب عمل كن؛ زیرا كه خداوند با تقوا پیشگان و نیكوكاران است.

در خطبه دوم به بیان مناسباتی می‎پردازیم.

اولین مناسبت در مورد میلاد با سعادت حضرت زینب کبری (س) است و این مناسبت خجسته را محضر همه پیروان اهل بیت تبریک عرض میکنم. حضرت زینب (س) تحت تربیت سه شخصیت بزرگ رشد کرد. نبی مکرم اسلام(ص)، امیرالمؤمنین (ع) و صدیقه طاهره(س). انسانی در دامن چنین شخصیت هایی رشد کند، معلوم است که به چه جایگاه رفیعی خواهد رسید، در زهد و عبادت در فضیلت و شجاعت و سخاوت شبیه ترین انسانها به امیرالمؤمنین (ع) بود. 6 ساله بود که خطبه قراء مادر را در مسجد نبوی شنید و ابن عباس نقل می کند: «حدثتنا عقیلتنا زینب» عقیله ما زینب این خطبه را برای من نقل کرده است. او برای جامعه امروز ما الگو است. برای بانوان ما الگوی حجاب و عفاف است. او الگوی ایثار و گذشت است. الگوی صبر و مهربانی و محبت است. روز میلاد این بانوی گرامی روز پرستار هم هست، که نقش بزرگی را در جامعه ما ایفا می کنند و من به پرستاران عرض می‎کنم که حضرت زینب (س) را برای خود، الگو قرار دهید.

مناسبت دوم: یادی کنیم از شهدای عزیز، شهید نواب صفوی، شهید طهماسبی، شهیدان برادران اوحدی و شهید ذوالقدر. اینها در فضای غبارآلود و طاغوت زده انصافا از خود گذشتگی نشان دادند و تا پای جان برای حاکمیت دین، از خود ایستادگی نشان دادند و دعوت حق را لبیک گفتند و به دست طاغوت زمان به شهادت رسیدند. یاد و خاطره آنان را گرامی میداریم.

روز نوزدهم دی ماه، روز تاریخی و فراموش نشدنی برای شما مردم قم بود. برای چندمین بار توفیق زیارت رهبر عزیز را پیدا کردیم. ابتدا لازم است از همه دست اندر کاران و کسانی که مقدمات این دیدار را فراهم کردند تشکر کنم. به دو نکته میخواهم اشاره کنم.

نکته اول راجع به بخشی از بیانات مهم رهبری است که باید در مجامع مختلف بازگو کرد. مقام معظم رهبری قم را و قیام 19 دی را به عنوان نقطه عطف برای انقلاب اسلامی قرار داد. قم را شهر و مرکز و مادر انقلاب نامیدند. ایشان فرمود البته انگیزه هایی وجود دارد برای تغییر فضای انقلابی قم. میخواهند مرکزیت قم را به عنوان یک مرکز انقلابی از بین ببرند. شما مردم نباید اجازه دهید عده ای از جاهای دیگر و گاهی متاسفانه از همینجا برای قم نقشه بریزند و روحیه انقلابی و دینی را از آن بزدایند. رهبری تأکید کردند که قم سرچشمه اصلی و پشتوانه معنوی انقلابی است که دنیا را متحول کرد. همه مجموعه ها باید متناسب با انقلاب باشند. بیش از 40 سال از 19 دی گذشته است و ما همچنان باید در این سنگر بمانیم.

نکته بعد خطاب به مسئولان بود. فرمودند مسئولان اولویت خویش را حل مشکلات معیشتی مردم قرار دهند. چون اینها در صحنه اند. اگر خطری از جانب دشمن، انقلاب را تهدید کند، چه کسانی لباس رزم می‎پوشند؟ همین مردم. ما باید مردم را در صحنه انقلاب حفظ کنیم، به ویژه قشرهای ضعیف جامعه چون دشمن تمرکز کرده روی معیشت مردم تا نارضایتی ایجاد کند و مردم را رویاروی نظام و انقلاب قرار دهد. همه مردم باید به این نکته توجه داشته باشند.

نکته بعد فرمودند مسئولان قدر این نعمت مسئولیت را بدانند. قدر مسئولیت را دانستن به این مراقبت از حرف و رفتار است. پرهیز از گرایشات اشرافی و اسراف.

مسئولان شجاعت و عقلانیت را مد نظر قرار دهند. از نهیب دشمن نهراسند؛ فریاد بکشند علیه دشمن، دشمن عقب نشینی خواهد کرد.

نکته بعد فرمودند از وجود جوانان استفاده کنند. حتی از بلند پروازی های جوانان نهراسند.

نسبت به مردم هم توصیه داشتند که مسئولان کمک کنند. مقوله تولید، مقوله توزیع، کسانی که مغازه دارند و جنس میفروشند، حریم انقلاب را رعایت کنند.

نکته بعد در مورد 22 بهمن است. دشمنان خواب دیده بودند برای این انقلاب که ما اجازه نمیدهیم انقلاب به 40 سالگی برسد. حضور دشمن شکن شما مردم در انقلاب یک تو دهنی محکمی است به آمریکا و کسانی که دنباله رو آنان هستند. در رابطه با دشمن فرمودند: نه از تهدید دشمن، نه به وعده های دشمن و حتی امضای دشمن نمیشود اعتماد کرد. بعد فرمودند اینها سخنانی بر زبان جاری میکنند که خیلی مضحک است و سخنان انسانهای دلقک است.

نکته مهم دیگری که رهبری اشاره فرمودند این است که دشمنان میگویند تحریمهای ما نسبت به ملت ایران در تاریخ سابقه ندارد. جمله زیبای امید بخش رهبری این است: اما ملت ایران انشاالله در این زمینه(تحریمها) شکستی به آنها میدهند که در تاریخ بی سابقه خواهد بود.

قدر این انقلاب را بدانیم که میدانیم. استقلال رهاورد این انقلاب است، خودباوری و اعتماد به نفس رهاورد این انقلاب است، آزادی و مردم سالاری دینی رهاورد این انقلاب است، محرومیت زدایی رهاورد این انقلاب است و لذا دشمنان نمیخواهند اجازه دهند که این انقلاب نقش الگویی برای جهان ایفا کند لذا هر روز توطئه میکنند. شما کارنامه دشمن را از اول انقلاب تا الان ورق بزنید، میبینید روزی نبوده که اینها توطئه ای علیه این ملت انجام نداده باشند. رمز و راز ماندگاری انقلاب این بوده که از اول کار برای خدا انجام گرفت و این مردم چون راه را شناختند کنار این انقلاب ماندند و از این به بعد هم کنار انقلاب خواهند ماند.

«رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ»

پروردگارا ما را بیامرز، انقلابمان را به انقلاب جهانی حضرت مهدی (عج) متصل بگردان. به اسلام و اسلامیان عزت عنایت بفرما، توطئه های دشمنان را به خودشان برگردان، تا از ما راضی نشوی ما را از دنیا مبر، به رهبر عزیز و مقتدر انقلاب عزت بیشتر عنایت بفرما، روح رهبر فقیدمان عالیست، اعلی بگردان؛ باران رحمتت را شامل حالمان بگردان؛ روح بزرگان و علمای ما را مشمول رحمت واسعه ات قرار بده؛ به بانوانمان عفت و به عالمانمان توفیق عمل عنایت فرما. در فرج مولایمان صاحب الزمان تعجیل فرما.

«إنَّ أحْسَنَ الْحَديثِ وَ أبْلَغَ الْمَوْعِظَة کِتابُ اللهِ الْعَزيز»

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم

 قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ﴿۱ اللَّهُ الصَّمَدُ ﴿۲ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ ﴿۳ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ ﴿۴





[1]. غرر الحکم، ص 344

[2]. نهج البلاغه، نامه 46.

[3]. غرر الحكم، ح 2828.

حضرت آيت الله حسيني بوشهري«دامت برکاته» در خطبه‌های نماز جمعه قم که در مصلی قدس برگزار شد، با تأکید بر اینکه با هوشیاری مردم، کارگزاران به حقوق مردم تعرض و تعدی نمی‌کنند، افزودند: تعرض به حقوق مردم زمانی صورت می‌گیرد که مسئولان تصور کنند بر مُردگان حکومت می‌کنند.

باید آنچه خداوند برای شما واجب کرده را جزو مطالبات خود قرار دهید و در همان چارچوب مطالبه‌گری حرکت کنید تا جامعه با مشکل مواجه نشود.

دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه، اربعین را خاستگاه امت اسلامی عنوان کرد و افزود: در آستانه راهپیمایی عظیم و بی‌نظیر اربعین حسینی(ع) قرار داریم که این راهپیمایی نماد عصبانیت دشمن و وحدت امت اسلامی است.

ایشان با بیان اینکه اربعین حول محور حسین بن علی(ع) است، تصریح کردند: باید کاری کنیم که نه‌تنها جامعه شیعه و اسلام بلکه سراسر مردم دنیا با منطق گویای امام حسین(ع) آشنا شوند.

آیت الله حسینی بوشهری افزودند: دشمن از فتنه در عراق برنامه‌های بسیاری را دارد تا بتواند به اهدافش دست یابد.

دشمن با دو هدف اساسی اربعین حسینی(ع) را تحت‌الشعاع قرار داده و سعی دارد تعداد زائران کم شود اما برخلاف میل آن‌ها حضور زائران بسیار عظیم است.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفتند: روزهای اول درگیری‌های عراق مردمی که مشکلات اقتصادی داشتند به خیابان آمدند ولی دشمن قصد موج‌سواری داشت و سفارت آمریکا و انگلیس اطلاعیه دادند و تیراندازی انجام شد ولی تیر دشمن به سنگ خورد و مثل همیشه به موفقیت نرسید.

دشمن تلاش می‌کند بین ملت و دولت ایران و عراق جدایی بیندازید ولی هیچ‌گاه به موفقیت نخواهد رسید.

آیت الله حسینی بوشهری با بیان اینکه نخست‌وزیر عراق ارتباط قوی با ایران دارد، افزودند: نخست وزیر عراق با آمریکا در زمینه تحریم ایران مخالفت کرد، همچنین در زمینه بازگشایی گذرگاه ابوکمال از آنجایی که بین چهار کشور راه ارتباطی برقرار می کند، همکاری لازم را انجام داد.

ایشان تصریح کردند: اقدامات رئیس جمهور عراق در خصوص ایران موجب شد که آمریکا دست به انتقام بزند.

آيت الله حسيني بوشهري با تأکید بر توجه خاص مقام معظم رهبری به نخبگان کشور و بازدید از نمایشگاه نخبگان فرمودند: زنجیره علم و فناوری، تجاری ‌سازی و تولید ثروت از جمله موضوعاتی است که مسئولان باید به نخبگان در این زمینه ها کمک کنند اما متأسفانه گاهی مسئولان با نخبگان با بی مهری برخورد می‌کنند.

ایشان با اشاره به رتبه چهارم ایران در زمینه نانو تصریح کردند: باید قدردان دانشمندان و اراده استوار رهبری باشیم.

آیت الله حسینی بوشهری ادامه دادند: با مدیریت و هوشیاری مقام معظم رهبری و شخصیتی که به کشورمان دادند دیگر محتاج خارج از کشور نیستیم.

ایشان حضور بر اساس فرهنگ مستقل ایرانی و اسلامی را وظیفه نخبگان جوان دانستند و ادامه دادند: باید از چنان رشد علمی برخوردار شویم که دیگران ناچار به آموختن زبان فارسی باشند تا با پیشرفت های علمی ایران اسلامی آشنا شوند و این نگاه والای رهبر انقلاب به حوزه علم است.

خطیب جمعه قم، با تاکید بر اینکه ایران اسلامی به دنبال ساخت سلاح اتمی نیست و آن را حرام شرعی می داند گفتند: از آثار و برکات سودمند دانش هسته ای بهره‌مند خواهیم شد و از این علم برای خدمت به بشریت استفاده می‌کند.

رهبر انقلاب به ظرفیت‌های داخلی ایران عزت دادند و به فضل الهی ایران به رتبه نخست علمی دنیا تبدیل خواهد شد.

ایشان با بیان اینکه دانش هسته ای دارای کاربردهای فراوانیست، گفتند: همانگونه که مقام معظم رهبری عنوان کرده اند، سلاح هسته ای را شرعا حرام می دانیم؛ اما اعلام می کنیم که از آثار و برکات سودمند دانش هسته ای بهره مند خواهیم شد.

آیت الله حسینی بوشهری همچنین با اشاره به وجود ۹۰ هزار شهید یمنی افزودند: حوادث یمن بسیاری تلخ است زیرا دشمنان ناجوانمردانه به مردم مظلوم این کشور حمله کردند.

دبیر شورای عالی حوزه های علمیه با اشاره به اینکه در یمن ۲۳ میلیون نفر نیازمند کمک فوری هستند، تصریح کردند: رژیم آل سعود مدارس، مساجد و بیمارستان‌ها را در یمن تخریب کرده و مشکلات بسیاری در این کشور به وجود آورده است.

ایشان بیان کردند: معتقدم پیروزی در یمن بسیار نزدیک است بنابراین دشمن باید دست از بحران سازی بردارد و عزت ملت یمن را محترم بشمارد تا منطقه روی آرامش را ببیند.

آيت الله حسيني بوشهري  با اشاره به اهمیت فریضه امربه معروف و نهی از منکر در جامعه عنوان کردند: یکی از معروف های مهم که پرداختن به آن وظیفه همگان از مسئولین و مردم است، مسئله رعایت عدالت اجتماعی در جامعه است.

از موانعی که سر راه اجرای عدالت قرار می گیرد، مربوط به حاکمان و مسئولان جامعه است؛ اما آحاد جامعه نیز در مواردی بر سر راه عدالت اجتماعی مانع می شوند؛ از جمله این موارد، عدالت گریزی، عدم همراهی مردم و مسئولان و نیز عدم رعایت انصاف در رابطه با یکدیگر است.

ایشان از موانع مهم در اجرای عدالت اجتماعی را عدم نظارت لازم از سوی مردم دانستند و گفتند: جامعه‌ای که نظارت و حساسیت نداشته باشد، نباید درخواست عدالت اجتماعی داشته باشد؛ وجود قانون و نظم می تواند مستمسک خوبی باشد اما تا جامعه نخواهد، عدالت اجرایی نخواهد شد.

امام جمعه قم با بیان اینکه عدالت باید با حضور و چشمان بیدار مردم تحقق یابد گفتند: برای اجرای عدالت اجتماعی، مردم مسئولند و باید با دیدگان باز مطالبه گر باشند

 

حضرت آیت الله حسینی بوشهری «دامت برکاته»، در خطبه‌های نماز جمعه این هفته قم که در مصلای قدس برگزار شد با تسلیت ایام عزاداری سید و سالار شهیدان اظهار داشتند: در دهه اول ماه محرم امسال مجالس عزاداری باشکوهی در سراسر کشور برگزار شد که برپایی این مراسم عاشورایی کشور را از حوادث مصون می‌دارد.

ایشان به در پیش بودن هفته دفاع مقدس اشاره کردند و گفتند: ایستادگی ملت ایران در هشت سال دفاع مقدس سبب شد تا کشورهای دیگر نیز از ملت بزرگ ایران الگوبرداری کنند و شجاعت ملت ایران در تاریخ ثبت شده که همین امر موجب حصول پیروزی‌های دیگری می‌شود

فرهنگ بسیجی که از دوران سال‌های دفاع مقدس برجای مانده می‌بایست در جامعه حکم‌فرما باشند و این فرهنگ به دنبال جذب حداکثری است که باید برای حراست و پاسداشت از این فرهنگ تمام تلاش خود را به کار بست.

ایشان در بخش دیگری از خطبه‌های خود به موضوع مذاکره با آمریکا اشاره کردند و در این خصوص گفتند: روش دشمنان در واقع فشار آوردن حداکثری به ملت بزرگ ایران است که این موضوع را بدون پرده پوشی بیان می‌کنند که با وارد کردن فشار حداکثری می‌خواهد مسئولان نظام جمهوری اسلامی را پای میز مذاکره بیاورند و از این طریق خواسته‌های خود را تحمیل کنند.

 آیت الله حسینی بوشهری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به هشدارهای مقام معظم رهبری در زمینه مذاکره با آمریکا ابراز داشتند: رهبر معظم انقلاب فرمودند که با آمریکا وارد مذاکره نخواهیم شد و این امر به دلیل آن است که آنها فکر نکنند فشار حداکثری جواب داده و مسئولان به دلیل فشارهای آنها پای میز مذاکره آمدند.

دشمنان به طمع سال‌های قبل فکر کردند که می‌تواند مردم را به خیابان‌ها بکشاند اما ملت ایران تا آخر پای نظام اسلامی ایستاده و از آن حراست می‌کنند.

ایستادگی ملت ایران شرط دارد و آن این است که مسئولان از توانمندی‌های داخلی و ظرفیت‌های غنی انسانی و مادی استفاده کنند که اگر به این موارد توجه شود پیروزی قطعی است.

ایشان به حادثه آتش سوزی پالایشگاه نفت عربستان اشاره کردند و گفتند: امروز همه دنبال عامل اصلی حمله به این پالایشگاه هستند اما نمی‌خواهند بپذیرند که یمنی‌ها این حمله غرور آفرین را انجام داده‌اند و هر روز یکی از کشورها را مقصر می‌دانند.

عربستانی‌ها و کشورهای حامی آنان حمله به پالایشگاه نفتی را جنایت جنگی می‌نامند اما کسی نمی‌گوید در این سال‌ها که مردم بی‌گناه یمن به خاک و خون کشیده شدند جنایت بوده است و آنان باید از ظلم به ملت یمن دست بردارند.

آن روزی که ما می‌گفتیم که اگر نگذارند نفت ما صادر شود اجازه صدور نفت به کشورهای دیگر را نیز نمی‌دهیم، آنان فکر می‌کردند که ما تنگه هرمز را می‌بندیم اما تصور نمی‌کردند که جبهه مقاومت اینگونه به آنان ضربه وارد کند.

امام جمعه قم همچنین گفتند: این روزها در آستانه سال تحصیلی هستیم که همه باید بدانند علم موجب اقتدار کشور و منشأ قدرت است و اگر امروز در صنایع دفاعی و پزشکی در منطقه حرف اول را می‌زنیم به دلیل تحصیل علم است و نباید از این امر غفلت کنیم.

امام جمعه قم  به راهپیمایی اربعین اشاره کردند و گفتند: این راهپیمایی موجب افزایش معرفت حسینی شده و کار بزرگی است که رقم می خورد و همگان در این راهپیمایی شرکت می کنند و عشق و ارادت را به سالار شهیدان اعلام می کنند

ایشان با تاکید بر رعایت تقوای الهی گفتند: امام صادق(ع) می فرمایند که هر کسی که به وسیله تقوا تمسک به خدا بجوید، خدای متعال به او روی می آورد و او را حفظ خواهد کرد.

امام جمعه قم در ادامه به 25 ماه محرم اشاره کردند و گفتند: این روز سالروز شهادت امام سجاد(ع) است شخصیتی که در پاسداری از عاشورا و کربلا، ذره ای و لحظه ای آرام نگرفت و در گسترش پیام و فرهنگ عاشورا تلاش کردند.

ایشان با اشاره به برگزاری سوگوراری ها در ایام محرم گفتند: از ملت بزرگ ایران و از سخنرانان و گویندگان و مداحان، قدردانی می کنم که در گسترش سوگ عاشورا تلاش کردند، امسال مجالس عاشورایی شور خاصی داشت.

آیت الله حسینی بوشهری با اشاره به فرارسیدن هفته دفاع مقدس گفتند: دفاع مقدس جزو افتخارات کشور ماست و رزمندگان با کارنامه درخشان خود، حماسه آفریدند و شجاعت ملت ایران و اعتماد به نفس شما در تاریخ ثبت شد.

روحیه معنویت گرایی در دوران دفاع مقدس، موج می زد و یک فرهنگ بسیجی در جامعه ایجاد شد که باید حفظ شود، فرهنگ بسیجی یعنی سیاسی اند نه سیاست زده، دنبال جذب حداکثری اند اما دنبال تسامح و تساهل نیستند.

ملت ما باید این نکته را بداند که راهبرد دشمنان فشار حداکثری به ایران است و از این طریق می خواهند مسئولان را پای میز مذاکره کشانده و خواسته های خود را به ملت تحمیل کنند و به دنیا بگویند که این فشار روی ملت ایران تاثیر گذاشت.

 

Please publish modules in offcanvas position.