بسمه تعالی

مشروح خطبه‏ های نماز جمعه

حضرت آیت الله حسینی بوشهری

مورخ 90/12/19                                                  خطبه شماره 44

 

 

خطبه اول

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

«الحمدلله نحمدهو نستعینه و نستغفره و نستهدیه و نؤمن به و نتوکل علیه ونعوذ بالله من شرور انفسنا و من سیئات اعمالنا و نشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و نصلی و نسلم علی حبیبه و نجیبه و خیرته فی خلقه حافظ سره و مبلغ رسالاته بشیر نعمته و نذیر نقمته سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین ابی القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المکرمین و ،الهداة المهدیین، اللعن الدائم علی اعدائهم اجمعین من الآن الی قیام یوم الدین. »

" السلام علیک حجة الله،السلام علیک یا بقیة الله فی ارضه و رحمة الله و برکاته"

« عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله قال امیرالمؤمنین-علی بن ابطالب- علیه افضل صلوات ا لمصلین ،فإنی اوصیکم بتقوی الله فی سر امرکم و علانیه و علی ای حالٍ کنتم علیها و لیعلم المرءُ منکم أن الدنیا دارُ البلاءِ و الفناءِ و آخرةٌ الدار جزاءٌ و بقا و من استطاعه أن یسیره ما یبقی و ما یثنی فلیعمل .فأنّ الاخرةُ تبقی و الدنیا تثنا».

بندگان خدا، خودم و شما را به تقوای  الهی سفارش می­­­کنم.بهترین سخن­ و موعظه در زمینهتقوا کلام نورانی امیر المؤمنین  علی بن ابطالب (علیه السلام ) است.سخن گهر­بار حضرت این است که شما را به پرهیزکاری در کارهای آشکار و نهانتان دعوت می­کنم.آن هم در همه حالاتتان وهر کدم از شما بداند که دنیا خانه امتحان و نابودی است،این دنیا پایدار نیست و آخرت هم خانه جزا و بقا و جاودانگی است.پس هر کس که بتواند باقی را بر فانی ترجیح بدهد  و مقدم بدارد. پس همانا آخرت می­ماند و دنیا بنا به تعبیر مولا  از بین می­رود.سخن مولا مخاطب اصلی­اش ما هستیم،به عنوان پیروان راه آن امام.امام ما را بر حذر می­دارد  که به دنیا و مافیها سرگرم شدیم  و به پست و مقام و موقعیت و مالو ثروت و لذت­های زود­گذر دنیا.امیرالمؤمنین به ما هشدار می­دهد  که مراقب باشید آشکار و نهانتان  در دید خدا هست،خدا مراقب شماست ودنیا می­گذرد و آخرت می­ماند انسان عاقل برای رسیدن به سرای جاودان تلاش می­کند نه سرایی که از بین رفتنی است.سخن ما در خطبه اول پیرامون  سیره نورانی  پیامبر اکرم و اهل بیت عصمت و طهارت بود.از آنجا که این ایام به عنوان ایام احسان و نیکوکاری  در جامعه اسلامی و انقلابی ما نامگذاری شده اجازه بفرمایید من از این منظر در رابطه با سیره پیامبر و اهل بیت  با شما نمازگزاران و کسانی که صدای مرا می­شنوند، سخن بگویم  زندگی انسانی موقعی لذت بخش است  که روابط انسان  با جامعه پیرامونی  خودش بر پایه عاطفه،احسان،نیکوکاری پایه­گذاری شده باشد.انسان­ها هم، به هم مربوط باشند نه بیگانه.در اسلام به مسأله­ی احسان آنچنان توجه شده که احسان را خدای متعال عِدل عَدل قرار داده.«انَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسَانِ»[1]همانگونه که اگر عدل در یک جامعه نباشد بنیان جامعه متزلزل می­شود.احسان هم اگر در یک جامعه نباشد  جامعه مرکب از، اجتماعی خشک و بی­روح خواهد بود.روح جامعه،عواطف جامعه با احسان و نیکوکاری در جامعه شکل می­گیرد.جامعه صالح و مبتنی بر ارزش­های  والای انسانی  جامعه­ای است  که همه افراد  از مزایا و نعمت­های الهی بتوانند بهره­مند شوند، نه عده­­ای در اوج ثروت و مکنت و عده­ای در سطح پایین جامعه  و در اوج نیازمندی و محرومیت.اسلام به عنوان یک آیین جامع هم به بعد مادی پرداخته و هم به بعد  معنوی.اگر به نماز دستور می­دهد،به احسان و زکات و انفاق هم دستور می­دهد.و اگر به حج دستور می­دهد  و روزه، در کنار آن نسبت به رسیدگی  به محرومان و نیازمندان  هم اسلام غافل نیست.خوشبختانه در سیره نورانی  اهل­بیت می­بینیم نه تنها به دیگران توصیه کردند که اساساً رفتار عملی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) بر همین پایه و بر همین اساس،می­بینیم شکل گرفته است.کلامی رسول گرامی اسلام خاتم انبیاء محمد مصطفی(ص) دارند،خیلی کلام زیبایی است.ایشان می فرماید:«رَأْسُ‏ الْعَقْلِ‏ بَعْدَ الدِّينِ التَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ وَ اصْطِنَاعُ الْخَيْرِ إِلَى كُلِّ بَرٍّ وَ فَاجِر»[2]. کلام بلندی است.بزرگترین کار خردمندانه از نگاه و منظر رسول الله(ص) بعد از پذیرش اصل دین،دوستی با مردم است.بعد از پذیرش اصل دین،نیکوکاری نسبت به همه آحاد جامعه است.پیامبر(ص) می فرماید:«بَرٍّوَفَاجِر»،همه آحاد جامعه بلا استثناء چه خوبان جامعه،چه بدان جامعه.

امیر المؤمنین(ع) در آن منشور بلندی که به مالک اشتر می­نویسند و در حقیقت برنامه اسلامی حکومت دینی را در آن ترسیم می­کنند، یک جمله کوتاه ولی پر معنا«ثم الله، الله فی الطبقة السّفلی»[3]خدارا،خدارا در رابطه با طبقه محرومان جامعه در نظر بگیرید.تو به عنوان والی سرزمین پهناور مصر توجهت به افراد محروم و مستمند جامعه باشد.جریان جالبی در زمان  وجود مقدس  امام موسی کاظم(ع) اتفاق افتاد،که من خیلی خلاصه عرض می­کنم.شخصی از یاران آن حضرت  به نام جعفر بن محمد عاصمی،خدمت حضرت می­رسد،حضرت سوال می­کند :يَا عَاصِمُ كَيْفَ أَنْتُمْ فِي التَّوَاصُلِ وَ التَّبَارِّ؟جناب جعفر بن محمد  شما در رابطه با مساوات  و ارتباط با یکدیگر در جامعه دینی­تان به چه شکلی عمل می­کنید؟ و رابطه شما به چه شکلی است؟ او پاسخ می­دهدفَقَالَ عَلَى أَفْضَلِ مَا كَانَ عَلَيْهِ أَحَدٌ» به بهترین وجهی که می­شود و ممکن است ومن گاهی از این سؤال حضرت گاهی افسوس می­خورم،تو جامعه­مان غافلیم.حضرت می­فرماید:«فَقَالَ يَأْتِي أَحَدُكُمْ إِلَى مَنْزِلِ أَخِيهِ فَلَا يَجِدُهُفَيَأْمُرُ بِإِخْرَاجِ كِيسِهِ فَيَفُضُّ خَتْمَهُ فَيَأْخُذُ مِنْ ذَلِكَ حَاجَتَهُ- فَلَا يُنْكِرُ عَلَيْهِ» آیا اینطور اتفاق افتاده که یکی از شما به مغازه شما مراجعه کند، به منزل شما مراجعه کند کیسه پول او را بردارد و مقداری که نیاز دارد از آن پول استفاده کند و مورد اعتراض هم قرار نگیرد.این اتفاق افتاده  در جامعه شما، کیسه پول شما را بردارند و نیاز­های خودش را از روی آن کیسه بردارد.در مغازه و خانه شما بیاید (فلا یمکر علیه) مورد اعتراض هم قرار نمی­گیرد.بیشتر هم نیاز داری بردار.آیا این ادبیات دینی جامعه شما هست؟ امام کاظم می­فرماید: «لَسْتُمْ عَلَى مَا أُحِبُّ مِنَ التَّوَاصُلِ»[4].پس آنمقداری که من انتظار دارم در ترابط اجتماعی و در ارتباطتان با یکدیگر،آن مقداری که من دوست دارم نیستید.یعنی خیلی باید بالاتر از این باشید.

فلذا امام ششم  آخرین جمله عرایضم،سخن کوتاه می­کنم.می­فرمایند که: «مَنْ‏ أَرَادَ أَنْ‏ يُدْخِلَهُ‏ اللَّهُ‏ عَزَّ وَ جَلَّ فِي رَحْمَتِهِ وَ لْيُعْطِ النَّصَفَةَ مِنْ نَفْسِهِ‏»هر کسی که می­خواهد در رحمت واسعه خداوندی قرا­رگیرد و «وَ يُسْكِنَهُ جَنَّتَهُ»در بهشت برین الهی قرار گیرد. این مشخصات باید در او باشد، «فَلْيُحْسِنْ خُلُقَهُ»از اخلاق خوب برخوردار باشد «وَ لْيَرْحَمِ الْيَتِيمَ»به یتیمان ترحم کند «وَ لْيُعِنِ الضَّعِيفَ»به افراد وامانده و درمانده و ضعیف جامعه  کمک کند.عون آنها باشد «وَ لْيَتَوَاضَعْ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَه»[5].و در پیشگاه خداوندی که او را آفریده متواضع باشد.اگر این فرهنگ در جامعه ما پیش آمد،ارزشمند است،لذا هر مقدار کار کم وکوچک، پیش خدا بزرگ است.وجود نازنین امام در این جمله فرمودند:،امیر المؤمنین :«افْعَلُوا الْخَيْرَ و لَا تَحْقِرُوا مِنْهُ شَيْئاً».نگویید  ده تومان یا بیست تومان کم است­.«افْعَلُوا الْخَيْرَو لَا تَحْقِرُوا مِنْهُ شَيْئاً فَإِنَّ صَغِيرَهُ»‌[6]

کار کوچک شما پیش خدا بزرگ جلوه می­کند وکار کم شما فراوان جلوه می­کند واین روز­ها کمیته امداد و هلال­احمر تلاش را همه ساله می­بینیم، آغا کردند  و در شهر ما­،شهر کریمه اهل­بیت ­مردم خیّر و نیکوکار با قدم­های استوار گام بر می­دارند  برای رسیدگی به کسانی که در آستانه سال نو در خانه­شان و زندگی­شان  نیازمندند  و بچه­هاشان علاقمندند­­که مثل بچه­های من و شما لباس بپوشند­،زندگی کنند،اما چیزی در توان ندارند و خدا به شما نعمت داده  و متمکن هستید­.بشتابید کمک کنید­ که این کمک­ها و تلاش­های ­شما نزد پروردگار عالم بی­پاسخ نمی­ماند­.این صدقات شما  این کمک­های شما  از گرفتار شدن در حوادث سخت شما را نگه می­دارد.

دعای پایانی خطبه اول

اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنينَ وَالْمُؤْمِناتِ وَالْمُسْلِمينَ وَالْمُسْلِماتِ الاْحْيآءِ مِنْهُمْ وَالاْمْواتِ تابِعْ بَيْنَنا وَ بَيْنَهُمْ بِالْخَيْراتِ

 رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ

پروردگارا ما را به انجام کارهای نیک و شایسته موفق بدار.

زندگی نیازمندان و محرومان جامعه را  به زندگی همراه با آرامش و آسایش مقرون بفرما.ثروتمندان و متمکنین جامعه ما را نسبت به رسیدگی به فقراء و محرومین جامعه موفق بدار.امام راحل ما را مشمول رضوان خودت قرار بده. به رهبر عزیز و فرزانه انقلاب ما و این ناخدای کشتی انقلاب  ما عزت عنایت بفرما.مراجع بزرگ تقلید  ما را توفیق  بیشتر خدمت  به دین و آیینت عنایت فرما.به خانواده­های شهداء صبر  و به شهیدانمان رفعت  جایگاه  و به جانبازان ما سلامتی و به رزمندگان ما نصرت،به آزادگان ما سربلندی و به مردم ولایتمدارمان عمل به وظیفه،و به خانواده­هایمان عفت و پاکدامنی،به جوانان ما عشق به دین مرحمت فرما.به زائران و مجاوران حسن عاقبت مرحمت فرما.خدایا باران رحمتت را  از ما دریغ مدار و در فرج آقایمان، مولایمان ،صاحب اصلی­مان حضرت بقیه الله  تعجیل بفرما.

إنّ أحسن الحدیث لابلغ الموعظه کتاب الله العزیز

أَعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ *مَلِكِ النَّاسِ *إِلهِ النَّاسِ *مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ *الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ النَّاسِ *مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ

خطبه دوم

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

«الحمد لله رب العالمین،بارئ الخلائق اجمعین،ثم الصّلوة والسلام  علی سیدنا و نبینا  حبیب إله العالمین ابالقاسم محمد، اللهم صل و سلم علی،علی امیر المؤمنین علی بن ابطالب، و علی فاطمة سیدة نساء العالمین و علی الحسن و الحسین  سید شباب اهل جنه و علی علی بن الحسین زین العابدین  و امام العارفین  و علی محمد بن علی  الباقر   و  علی جعفر بن محمد  الصادق و علی موسی بن جعفر الکاظم  و علی علی بن موسی الرضا المرتضیو علی محمد بن  علیٍ الجواد  و علی ، علی بن محمد ٍ الهادی و علی الحسن بن علی  و الزکی العسکری  و علی حجة القائم المهدی،حججک علی عبادک،امناءک فی بلادک  بهم نتولی و من اعدائهم، نتبرّاَ الی یوم القیامه»

السلام علیک  یا فاطمة یا بنت موسی بن جعفر،اشفعی لنا فی الجنة،فإنّ لک عند الله شأنا من الشّأن.

عباد الله اوصیکم  بنفسی  بتقوی الله، قال امیر المؤمنین :التقوی لاعب و لا..... و لا خلف، بندگان خدا خودم و شمارا به تقوای الهی سفارش می­کنم.باز پای موعظه امیر المؤمنین بنشینیم، چگونه تقوا را توصیف می­کند او می­فرماید: تقوی نه عوض دارد و نه بدل دارد، نه جانشین دارد و نه جایگزین.تقوا یک گوهر گرانبهایی است  که خدا به هر کس عنایت کرده باید شاکر خدای متعال باشد ودر این راه تلاش کنیم.شرایطی در جامعه­مان به وجود می­آید  که آنجا محل امتحان است،محل آزمایش ماست.نسبت به رعایت حقوق دیگران ،نسبت به توجه  به حرمت دیگران،تنها سخن  از تقوا گفتن ملاک نیست در عمل چگونه باید باشیم.آیا در صحنه سیاست  تقوا پیشه می­کنیم ودر صحنه جامعه تقوا پیشه می­کنیم.اگر کردیم  این همان چیزی است  که امیر المومنان می­فرماید:عوض و بدل ندارد.جانشین و جایگزین ندارد. در خطبه­های اول به بیان مناسبت­هایی اشاره  می­کنم. و به موضوعاتی می­پردازم ،22 اسفند ماه روز بزرگداشت شهداست و سالروز صدور فرمان  حضرت امام (قدس الله نفسه و الزکیه)مبنی بر تأسیس بنیاد شهید انقلاب اسلامی در سال  1358 است.بی­تردید آنچه مسلم است خون شهیدان بیمه­کننده انقلاب اسلامی ماست.بی­تردیدبزرگترین پشتوانه ما در این انتخابات اخیر هم. پیر مردان و پیر زنانی بودند،جوانانی بودن سوال می­شد چرا آمده­اید؟پای صندوق­های رأی یک پاسخ بوددر کنار ده­ها پاسخ دیگر و آن این بود که به حرمت خون شهیدان آمده­ایم.این پشتوانه انقلاب اسلامی ماست.امیدواریم دست اندر کاران  این مرکز بزرگ نسبت به خانواده مکرم شهیدان که امروز اسوه­ها و الگو­های صبر و متانت هستند  نسبت به حرمت آنان،احترام آنان، تکریم آنان کوتاهی نکنند.ما هنوز هم در کشور­های مختلف در کشور خودمان نیز داریم شهید تقدیم می­کنیم  و در مقابل زیاده خواهی­های دشمنان، شهدای هسته ای­مان،شهدای رزمنده­مان در کنار مرز­ها  و در کشور­های همسایه  ما که به عشق زیارت آقا علی بن موسی الرضا  به زیارت می­آیند ولی در بین راه از اتوبوس  پیاده می­کنند و آنها را و این شیعیان مظلوم و این شیعیان بی­پناه  را در بین راه که از اسلام آباد به بلوچستان میرفتند به رگبار می­بندند و شهادت می­رسانند ولی دشمنان بدانند هر قطره قطره خون اینشهیدان  چه شهیدان ایران، چه شهیدان دیگر کشور­ها، هر قطره خون در حقیقت حرکتی خواهد شد طوفنده و پرشتاب برای نابودی دشمنان اسلام انشاء الله.

مناسبت دوم در هفته منابع طبیعی قرار داریم، امروز موضوع محیط زیست  و حفظ منابع طبیعی، فضای سبز و مناظر زیبای طبیعت  از واجبات دینی و اخلاق جامعه ماست.تلاش کنیم فضای سبز جامعه­مان را حفظ کنیم.جنگل­ها و مراتع را حفظ کنیم. به زیبایی شهر بپردازیم.امروز مطلع شدم  استاندار محترم و مدیران به عنوان طرح استقبال از بهار و به پشتوانه بهار زائران حرم کریمه اهل بیت در شهرما یک حرکت بسیار ابتکاری آغاز کردند وبه پاکسازی شهر پرداختند.من به سهم خودم تشکر می­کنم از همه کسانی که در این جهت تلاش کردند و مسئله مهم دیگری که باید به آن اشاره کنم مسأله­ی انتخابات است.اجازه دهید کمی راجع به این موضوع هم با الهام از کلمات رهبر فرزانه انقلاب و هم آنچه یافته­ام به محضرتان تقدیم کنم.این انتخابات در شرایط خاصی برگزار شد.انتخابات 12 اسفند  ماه چند روز گذشته ما، اولین انتخابات بعد از انتخابات  سال 88 بود با آن تبلیغات گسترده دشمنان انقلاب ما، و زیر سوال بردن اصل نظام ما، همه دنیا منتظر بودن  که چه اتفاقی خواهد افتاد.تبلیغاتشان وسیع بود، که مردم  اعتمادشان را از دست دادند و حاضر نیستند  پای  صندق رأی بیایند ولی دنیا با ناباوری دید64 درصد از واجدین شرایط رأی دادن پای صندوق­های رأی آمدند.آن هم با چه شیوه­ای آمدند  که هر رأیی که می­دادند خشمشان را علیه، دشمن ابراز می­کردند.در همین استان قم ما با افزایش دو درصدی  نسبت به انتخابات گذشته 67درصد مردم در انتخابات شرکت کردند.و من هم اینجا از حضور ارزشمند ملت ایران  عموماً و شما مردم قم و استان قم خصوصاً تقدیر و تشکر می­کنم.غیر از این هم از شما انتظاری نیست.ویژگی دوم این انتخابات  این بود که  در زمانی این انتخابات برگزار شد که تحریم­ها پشت سر هم علیه مردم مردم ما و ملت ما اعلام می­شد. در آستانه انتخابات ملت ما را به حمله نظامی تهدید کردند،اما این ملت  خم به ابرو نیاورد و همه چیز را نادیده گرفت، و اعلام کرد همه ما به نظام خود اعتماد داریم  و همه بر  اسلامی که داریم می­بالیم  و افتخار می­کنیم. اوباما رئیس جمهور پریشان­گوی امریکا، دو اظهار نظر کرد، یک اظهار نظر حاکی از عقب­نشینی بود در مقابل موج حضور ملت، گفتن ما نسبت به جنگ فکر نمی­کنیم­، یعنی پیام را گرفته ولی به تعبیر  رهبر انقلاب  در اظهار نظر اول  از توهم خارج شده بود.و معلوم شد در اظهار نظر دوم هنوز در توهم مانده.این ملت کاری خواهند کرد  که جناب اوباما از توهم دوم خارج شود.

در همین­جا از رهبر فرزانه انقلاب که به زیبایی مدیریت کردند ورهنموددادند  از مراجع بزرگوار تقلید که در ارتباط  با حضور مردم  نقش مؤثری داشتند. از صدا و سیما، نخبگان جامعه، و همه کسانی که تلاش کردند،دست­اندرکاران انتخابات­، شورای نگهبان­،دستگاه­های اجرایی باید صمیمانه تقدیر و تشکر کنم .انتخابات زیبا و ارزشمندی انجام شد­.فقط یک نکته بیان کنم  هم به نمایندگام محترم  که از قم انتخاب شدند  و هم به همه نمایندگانی که انتخاب شدند­ و یا دردوره دوم انتخاب خواهند شد­،این رأی مردم پیام داشت،اعتماد به نظام در آن بود،اعتماد به ارکان نظام در آن بود  ولی یک نکته هم مردم دادند، ما گاهی به شهرستان­ها مراجعه می­کنیم بعضی مردم می­گویند، این نکته را مطرح کنید  که این رأی دادن­های مردم  هم برای نمایندگان و هم برای مسؤلان،مسئولیت­آور است. معیشت مردم، مشکلات زندگی مردم  نباید به فراموشی سپرده شود .نه تنها مردم از تعریف و تمجید کنیم ولی نسبت به مسولیتی که متوجه خودمان است  غافل بمانیم.باید همه نسبت به مسئولیتمان توجه کنیم. مردم به مسولیتشان عمل کردند و وظیفه مسئولان است که در پیچ و خم­های زندگی دست مردم را بگیرند. این پیام مردم از جایگاه نما­ز جمعه­، به نمایندگان و مسولان می­باشد.

موضوع دیگری که باید به آن اشاره کنیم  مسأله اجلاس خبرگان بود.اجلاس خبرگان  اجلاسی است  با مختصات خودش  که یک مجمع علمی، از افراد متقی،پرهیزکار، تشکیل شده کاملا مردمی است و قابل اعتماد مردم.و این یک ذخیره معنوی است که درنقطه احساس  با اعتماد عمیقی که مردم با آن دارند می­توانند نقش­آفرینی کنند.بیانات راهگشای رهبر فرزانه انقلاب  در پایان اجلاس را همگان شنیده­اید  که به صورت غیر مستقیم  من به  بخشی از  آناشاره نمودم.آنچه مورد اهتمام خبرگان بود  در این مرحله، باز مسائل اقتصادی  و امرمعیشت مردم  و توصیه ­هایی  که در بیانیه پایانی  کردند تأکید روی این نکات بود.مسئله­ی بیداری اسلامی در دستور کار بود که انشاءالله امیدوارم پیگیری شود و به نتیجه برسد.آخرین نکته­ای که می­خواهم عرض کنم مسئله­ای است که توسط رهبر فرزانه انقلاب شکل گرفته­،تشکیل شورای عالی فضای مجازی در کشور.کسانی که با اینترنت وسایت­ها و ...سرو کاردارند،عرض مرا توجه دارند.امروز فضای مجازی  همه ابعاد زندگی چه زندگی فردی و چه اجتماعی، بشر را تحت تأثیر قرار داده است.اینترنت، فضای سایبری،سایت­ها، هم فرصت هستند و هم تهدید.باید حداکثر استفاده را از این فرصت پیش آمده بکنیم.و آسیب­های آن را به حداقل برسانیم و انشاءالله امیدوارم که  با گام­هایی که این مجموعه بر می­دارند با اختیارات وسیعی که رهبری به آنها داده،انشاءالله شاهد پیشرفت هم در عرصه سخت­افزاری، هم نرم افزاری و هم محتوایی باشیم.

دعای پایانی خطبه دوم

پروردگارا! ما را بیامرز.ما را در انجام وظایفمان موفق بدار.به ملت هوشمند و متعهد توفیق  پیمودن راه آینده را بیشتر عنایت فرما.روح بلند رهبر فقیدمان  را عالی است متعالی بگردان.به ناخدای کشتی این انقلاب و هدایتگر مسیر کاروان،طول عمر با برکت مرحمت فرما. به مراجع بزرگوار  تقلیدمان  این حافظان دین و حامیان شریعت، سلامت مرحمت فرما. به ایثارگران و خانواده شهدا عزت عنایت فرما. باز هم خدایا از تو می­خواهم  باران رحمتت را از ما دریغ نفرما.در فرج ولی نعمت­مان تعجیل بفرما.

إنّ أحسن الحدیث و ابلغ الموعظه  کتاب الله العزیز.

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ * الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ* مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ * إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ * اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ * صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّالِّينَ *﴾

 

 


[1].«انَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسَانِ وَ إِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَى وَ يَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ»النحل/90.

[2]. بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار،ص401 ،ج‏71.  

[3]. نهج البلاغة؛ ص 377.

 

[4].عاملى ، حرّ، محمد بن حسن، وسائل الشيعة ج‌25، ص: 35.

[5].أمالي الصدوق؛ص389 .

[6].نهج البلاغة؛ ص: 492

 

بسم الله الرحمن الرحیم

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم

« الحمدلله نحمدهو نستعینه و نستغفره و نستهدیه و نؤمن به و نتوکل علیه ونعوذ بالله من شرور انفسنا و من سیئات اعمالنا و نشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و نصلی و نسلم علی حبیبه و نجیبه و خیرته فی خلقه حافظ سره و مبلغ رسالاته بشیر نعمته و نذیر نقمته سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین ابی القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المکرمین و  الهداة المهدیین»

  السلام علیک یا بقیة الله فی ارضه یا سیدنا و مولانا الحجه ابن الحسن (صلوات الله علیک وعلی آبائک )

«عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی»

قال امیرالمؤمنین-علی بن ابطالب- علیه افضل صلوات المصلّین:«اتَّقُوا اللَّهَ فِي عِبَادِهِ وَ بِلَادِهِ فَإِنَّكُمْ مَسْئُولُونَ حَتَّى عَنِ الْبِقَاعِ  وَ الْبَهَائِمِ»[1]. بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی توصیه می­کنم. امیر مؤمنان علی(علیه السلام ) سخنی دارند می­فرمایند: از خدا بترسید و تقوا پیشه کنید زیرا مسولیت شما نسبت به بندگان خدا و شهرها و بهائم بسیار سنگین است. حقیقت امر این است که آدمی به خاطر آن ویژگی­هایی که دارد و گل سر سبد عالم هستی است و مورد عنایت ذات کبریایی حق است دارای مسولیت­های سترگی است باید رعایت تقوا نسبت به بندگان خدا کند، حتی نسبت به محیط زندگی‎اش،کشوری که در آن زندگی می­کند،شهری که در آن زندگی می­کند،خانه­ای که در آن زندگی می‎کند، در جای جای زندگی ما آدمیان از منظر ذات کبریایی حق رعایت تقوا لازم است. امیر المومنین می­فرماید حتی شما در مقابل بهایم و حیوانات مسولیت دارید،حقوق حیوان را انسان باید رعایت کندو یعنی دامنه تقوا در زندگی ما انسان­ها  آنچنان گسترده است که نه تنها نسبت به خود و نه تنها نسبت به آحاد جامعه، نه تنها نسبت به محیط زندگی بلکه نسبت به بهائم هم باید رعایت تقوای الهی را داشته باشیم.

در خطبه اول پیرامون سیره نورانی اهل بیت(علیه السلام) با شما نمازگزاران عزیز و بزرگوار سخن می­گفته ایماکنون که در ماه رجب قرار داریم، و ماه رجب شروع ماه­های تهذیب و خودسازی است و از سویی 13 ماه رجب روز میلاد حضرت علی(ع) است،اجازه می­خواهم پیرامون یکی از ویژگی­های امیرالمومنین که بیانگر سیره نورانی امیرالمومنین است چند دقیقه­ای سخنی داشته باشم.آنچه در مورد این حضرت می‎خواهم بیان کنم؛ ویژگی عبادی ایشان است از برترین امتیازات امیرالمومنین  که صفات او به نحوی از آن سرچشمه می­گیرد ریاضت وبندگی امیر المومنین است این ماه هم ماه ذات کبریایی حق تعالی است.البته ما زمانی که بحث عبادت را در مورد حضرت امیر بیان می­کنیم به این معنا نیست که امیر المومنین تنها مسأله عبادت برای او مطرح باشد و از سایر مسولیت­های اجتماعی دست بر دارد،امیر المومنین اهل سیاست است در عین حال که اهل عبادت است.امیر المومنین اهل حکومت و رزم  و جهاد است و اهل اجتماع و مردم داری است در عین حال که اهل عبادت استمنتها دراین فرصت کوتاه می­خواهم بخشی از ویژگی­های حضرت امیر المومنین اشاره کنم که در کلام نورانی حضرت به آن اشاره شده است.امیر المومنین معتقدند که عبادت آدمی باید آگاهانه وعاشقانه باشد،خاضعانه، خاشعانه و خالصانه  باشدو در کلامی از وجود مقدس امیر المومنین این تعبیر به چشم می­خورد «رکعتان من عالم خیر من سبعین من رکعه من جاهل و قلیل العمل مع کثیر فی العلم خیر من کثیر العمل مع قلیل العلم»[2] ؛ دورکعت نماز از شخص عالم یعنی عابدی که آگاهانه خدا را عبادت می­کند و آگاه به مسولیت خودش است دو رکعت نماز از این عالم از هفتاد رکعت از شخص جاهل برتر و بالاتر است و عمل اندک با علم آن هم علم فراوان و بالا  بهتر از عمل با علم بسیار اندک است »و حتی در جایی امیر المومنین جمله عجیبی دارند می­فرمایند: «مَنْ عَبَدَ اللّهَ بِغَیرِ عِلْمٍ کَفَرَ مِنْ حَیثُ لا یعْلَمُ»[3] ؛ گاهی از اوقات انسان عبادت جاهلانه می­کند این عبادت جاهلانه گاهی ممکن است انسان  سر از کفر در آورد این اثار ارزشمند عمل آگاهانه و اثر سوء عمل جاهلانه است.امیرالمونین می­فرماید:علاوه بر آگاهانه بودن عبادت،عبادت باید بعد عاشقانه به خود بگیردتعبیری امیر المومنین دارد تعبیر معروفی است « ما عبدتك خوفاً من نارك و لا طمعاً في جنّتك و لكن وجدتك أهلًا للعبادة فعبدتك»[4]؛خدایا این نمازی که به پا می­دارم،این روزه­ای که می­گیرم، این حجّی که به جا می­آورم از ترس عداب دوزخ تو نیست، به خاطر رغبت و طمع در بهشت تو نیست. بلکه تو را شایسته برای  عبادت یافته­ام و لذا تو را عبادت می­کنم» ودر جمله­ی دیگری می­فرماید: «لَوْ لَمْ يَتَوَعَّدِ اللَّهُ عَلَى مَعْصِيَتِهِ لَكَانَ يَجِبُ أَلَّا يُعْصَى شُكْراً لِنِعَمِهِ»‌[5] حتی اگر خدا هم مسأله کیفر معصیت را مطرح نکرده بود تا انسان به خاطر ترس از کیفر خدارا عبادت کند شایسته بودکه انسان معصیتی به جا نیاورد به خاطر شکر نعمت پروردگار، یعنی بعد عاشقانه نسبت به عظمت پروردگار عالم هست.ویژگی دیگری که امیر المؤمین(ع) مطرح می کنند ویژگی مهمی استمسأله خاشعانه بودن است،نماز همراه با خشوع،گاهی نماز­هایی را می­بینیم، عباداتی انجام می­شود و لیکن کسی که مورد نظر امیرالمومنین است تحقق پیدا نمی­کندمخاطب کلام امیرالمؤمنین کمیل است:«يَا كُمَيْلُ لَيْسَ الشَّأْنَ أَنْ تُصَلِّيَ وَ تَصُومَ وَ تَتَصَدَّقَ الشَّأْنُ أَنْ تَكُونَ الصَّلَاةُ فُعِلَتْ بِقَلْبٍ تَقِيٍّ وَ عَمَلٍ عِنْدَ اللَّهِ مَرْضِيٍّ وَ خُشُوعٍ»[6] کمیل مهم این نیست که نمار بگذاری و روزه بگیری، مهم این نیست که صدقه بدهی آنچه مهم است این است، که نماز تو همراه با قلب پاک انجام شود و مورد پسند الهی قرار بگیرد. و همراه با خشوع باشد  این هم بعد دیگری است. اگر امیر المؤمنین بحث عبارت آگاهانه را مطرح می­کندو بحث عبادت خاشعانه را مطرح می­کند و اینگونه تعبیرات در کلام امیر المؤمنین است، بحث عبادت عاشقانه را مطرح می­کندخود امیرالمؤمنین دارای این ویژگی­هاست. عبد الدرداء در نخلستان کنار امیر المؤمنین بودم یکدفعه دیدم علی(ع) از دیدگان من غائب شد،تصور کردم علی (ع) به سمت خانه رفته است صدای غمگینی را شنیدم نزدیکتر شدم دیدم علی(ع) باخدا راز و دعا و نیاز و مناجات دارد، دیدم یکدفعه صدای امیرالمؤمنین قطع شد نزدیک رفتم، دیدم امیر المؤمنین مانند یک چوب روی زمین افتاده است هر چه کردم او را حرکت  بدهم توان آن را نداشتم گفتم «أنا لله و إنا إلیه راجعون» به یقین امیر المؤمنین از دنیا رفته استبرگشتم خدمت صدیقه طاهره فاطمه زهرا (س) به فاطمه عرض کردم: علی از دنیا رفت، علی الآن مشغول مناجات بود، علی الآن مشغول دعا و راز و نیاز و عبادت بود. صدای علی قطع شد فاطمه فرمود: «هِيَ وَ اللَّهِ يَا أَبَا الدَّرْدَاءِ الْغَشْيَةُ الَّتِي تَأْخُذُهُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ»[7] ابوالدرداء علی از دنیا نرفته  این حالتی است که از ترس به خدا  به او دست می­دهد. برادران ماه رجب است خواهران ماه شعبان به دنبال ماه رجب و ماه رمضان به دنبال ماه شعبان، هجمه‎های دشمن فراوان است می­خواهند محیط جامعه ما را از بندگی خدا تهی کنند شما نمازگزاران، اول به فرزندانمان برسیم بعد به همسایگانمان برسیم بعد به محیط جامعه­مان برسیم. فضای این سه ماه فضای بندگی و عبودیت و راز و نیاز و دعا و مناجات باشد اگر ما پیرو راه امیرالمؤمنین هستیم باید در همه عرصه­ها پیرو راه آن بزرگوار باشیم. پروردگارا ماه رجب را بر ما مبارک بگردان. توفیق عبادت و بندگی نصیب ما بفرما.جامعه اسلامی ما را با سیره امیر مؤمنان آشنا بگردان.روح بلند رهبر فقیدمان عالیستاعلی بگردان. به مقام معظم رهبر عزیز انقلابمان و مراجع بزرگوار تقلیدمان عزت، سلامت و طول عمر با برکت مرحمت بفرما.به خدمت­گزاران نظام اسلامی توفیق مرحمت بفرما. به خانواده مکرم شهیدانمان عزت عنایت فرما، جانبازان ما،آزادگان ما، رزمندگانمان، ایثارگران ما را پروردگارا عزت مرحمت فرما.پروردگارا به زائران و مجاوران حسن عاقبت فرما.و آمران به معروف و ناهیان از منکر صلابت و عزت مرحمت فرما. به نسل جوان ما دین­داری عنایت فرما. توطئه­های دشمنان به خودشان برگردان.باران رحمتت را از ما دریغ مدار.در فرج ولی نعمتمان تعجیل بفرما.

إنّ أحسن الحدیث لابلغ الموعظه کتاب الله العزیز.

                             اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

                              بسم الله الرحمن الرحیم

﴿إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ*فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ*إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الأبْتَرُ*

 

 

 

 

خطبه دوم

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الر حیم

«الحمد لله  رب العالمین، بارئ الخلائق اجمعین، وارث الانبیاء والمرسلین، ثم الصّلوة والسلام  علی سیدنا و نبینا  حبیب إله العالمین ابالقاسم محمد و آله الطیبین الطاهرین، اللهم صل و سلم علی، علی امیر المؤمنین علی بن ابطالب ابطالب علیه افضل صلوات المصلین ، و علی فاطمة الزهرا سیدة نساء العالمین و علی الحسن و الحسین  سید شباب اهل الجنه و علی، علی بن الحسین و محمد بن علی  و  جعفر بن محمد  و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن  علیٍ  و علی بن محمد و الحسن بن علی  و  الخلف القائم المهدی صلوات الله علیه اجمعین، حججک علی عبادک، و امناءک فی بلادک  بهم نتولی و من اعدائهم، نتبرّاَ الی یوم القیامه»

السلام علیک  یا فاطمة یا بنت موسی بن جعفر و رحمة الله و برکاته.

«عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله »

قال امیر المؤمنین :« التَّقوي غايةٌ لا يهلك مَنِ اتَّبَعَها و لا يَندم مَن عمل بها؛ لِأنَّ بِالتَّقوي فاز الفائزون و بالمَعصيةِ خَسِر الخاسرون»[8]بندگان شما را به تقوای الهی توصیه می­کنمامیر المؤمنین تعبیر زیبایی دارند می­فرمایند: تقوا هدفی است که هر کس آن را دنبال کند به هلاکت نمی­رسد و هر کس تقوا را به کار ببندد هرگز احساس پشیمانی نمی­کند زیرا تقوا انسان­ها را رستگار می­سازد و گناه و معصیت جز زیان و ضرر نصیب آدمی نمی‎کندبرادران و خواهران کلمات امیر المومنین بایددر جای جای زندگی­مان تأثیرگذار باشدمعصیت در زندگی­ما هست یا نیست اگر هست ریشه معصیت را از زندگی بخشکانیم تقوا در زندگی­مان هست یا نیست اگر نیست به دنبال تقوا راه بیفتیم، شب و روز را نشناسیم و اگر احیاناً تقوا در زندگیمان وجود داشته  و هست خدای بزرگ را براین جهت شکر گذار و سپاس­گذار باشیم.

 در خطبه دوم به بیان مناسبت­ها و نکاتی اشاره می­کنم؛ اولین مناسبت ماره رجب استماه رجب ماه مهمی است یکی از ماه­های حرام استما چهار ماه حرام داریم ذی القعده، ذی الحجه، محرم، که این سه ماه پشت سر هم قرار دارند و یک ماه هم ماه رجب است چهار ماه از ماه­های حرام است. ماه رجب ماه ریزش رحمت الهی است در حدیث قدسی این تعبیر به گوش میخورد  خدای متعال می­فرماید:« الشَّهْرُ شَهْرِي وَ الْعَبْدُ عَبْدِي وَ الرَّحْمَةُ رَحْمَتِي فَمَنْ دَعَانِي فِي هَذَا الشَّهْرِ أَجَبْتُهُ وَ مَنْ سَأَلَنِي أَعْطَيْتُهُ»[9] ماه، ماه من است بنده بنده من است، رحمت، رحمت من است هر کسی در این ماه  مرا بخواند  اجابت می­کنم دعایی او را و هر که از من  چیزی سوال کند به او عطا خواهم کرد . ماه، ماه استغقار است، ماه روزه است، ماه دعا و ماه نیایش است.امام صادق(علیه السلام ) توصیه ای دارند من این توصیه را عرض می­کنم تا آخر ماه رجب  به این توصیه هر وقت  که شد عمل کنید.امام صادق علیه السلام می­فرمایند:« رَجَبٌ شَهْرُ الِاسْتِغْفَارِ لِأُمَّتِي أَكْثِرُوا فِيهِ مِنَ الِاسْتِغْفَارِ فَإِنَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ»[10] رجب ماه استغار امت من است هر چه می­توانید در این ماه استغفار کنید مگر خبر ندارید که خدا آمرزنده و مهربان ا ست . در این ماه بر اساس یک سنت دیرینه اسلامی عزیزانی که توان دارند  و شرایط برایشان فراهم است به اعتکاف بپردازند. سنتی است بسیار ارزشمند و بسیار عالی است خدای متعال به ابراهیم و اسماعیل خطاب می­کند  که خانه مرا آماده کنید «عَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَ إِسْمَاعِيلَ أَنْ طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَ الْعَاكِفِينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ»[11]برای سه دسته طرف کنندگان، متکلفین و کسانی که در حال رکوع و سجود­اند ابراهیم و اسماعیل خانه را پاکیزه کنید. و در سال­های اخیر همت بلندی به خرج دادند من از همین جا از تمام  دست­اندرکاران اعتکاف در سراسر کشور تشکر و قدردانی می­کنم کار بسیار ارزشمندی استرهبری بارها روی این نکته تکیه کردند: ما در بعضی جاها  ریزش داشته‎ایم ولی در مراسمی چون مراسم اعتکاف رویش داشتیم و نسل جوان ما  در مراسم ارزشمند اعتکاف شرکت می­کنند. مناسبت دیگر میلاد با سعادت امیر المومنان (ع) هست و در 13 رجب  که اجمالا اشاره کردم به آن و همچنین در 10رجب میلاد با سعادت امام جواد(ع) است. درباره امیر المومنین(ع) همین جمله را عرض کنمکه پیامبر(ص) درباره امیر المومنین فرمود: «يا على ما عرف الله حق معرفته غيرى و غيرك، و ما عرفك حق معرفتك غير الله و غيرى»[12]

 

علی جان خدای متعال را کسی نشناخت و به حقیقتش جز من و تو پی نبرد آنگونه  که حق شناخت تو نیست و به حقیقتش جز خدا و من کس دیگری نمی­تواند بشناسد. یک شاعر مصری جمله ای درباره امیر المومنین گفته که خیلی زیباست شاعر مصری می­گوید: «لعن قیل اسلام لحیدر فذلک قلب لیس ینقذه دم» اگر کسی بگوید اسلام را پذیرفته­ام امام علی را و حیدر را نه، مانند قلبی می­ماند  که اسلام در آن جریان ندارداگر اسلام بخواهد در آن جریان پیدا کند اسلدر کنار  اسلام اعتقاد به ولایت امیر المومنین علی(ع)اما درباره  میلاد با سعادت امام جواد(ع) من فقط به یک جمله بسنده کنمموقعی که امام جواد متولد شدند  و او را به دست مبارک وجود مقدس علی بن موسی الرضا(ع) دادند حضرت جمله ای را فرمودندکه همین را میخواهم کمی توضیح بدهم فرمود: «هَذَا الْمَوْلُودُ الَّذِي لَمْ يُولَدْ فِينَا مَوْلُودٌ أَعْظَمُ بَرَكَةً عَلَى شِيعَتِنَا مِنْهُ»[13] این فرزند فرزندی است که برکتی ار آن بالاتر برای شیعه وجود نداردسؤال این است که چرا؟ مگر چه خصوصیاتی دارد امام جواد که وجود مقدس علی بن موسی الرضا(عایه السلام) از آن به«أَعْظَمُ بَرَكَةً عَلَى شِيعَتِنَا» معنا می‎کند. جهت اصلی ایشان این است شما می­دانید هم توسط پیامبر اکرم(ص) و هم توسط امیرالمومنین و سایر ائمه مطرح شده بود. که بعد پیامبر 12 امام خواهدآمدسن وجود مقدس علی بن موسی الرضا به 50 سال رسیده بود ولی هنوز فرزندی نداشت که به عنوان امام بعد از مطرح باشد یک تزلزل اعتقادی عجیبی در میان شیعه رخ داده است، حتی برخی خواص گاهی خدمت حضرت می­رسیدند و سوال می­کردند مگر شما امام نیستید؟ چرا فرزندی ندارید؟  به ما آموخته اید که بعد از شما فرزندی به وجود خواهد آمد پس چرا از فرزندی خبری نیست؟ یک تزلزل اعتقادی در شیعه به وجود آمدموقعی که این وجود مقدس به دنیا آمدحضرت فرمود: «أَعْظَمُ بَرَكَةً عَلَى شِيعَتِنَا» چه برکتی بالاتر از که میلاد با برکت آقا امام جواد(ع) از تزلزل اعتقادی در شیعه جلوگیری کرد و شیعه را حفظ کرد  و پایبندی شیعه را بر اساس اعتقاداتی که به امامان داشت آن پایبندی را استوار ساخت. کلامی دارندوجود مقدس آقا امام جواد توجه کنیم تو جامعه ما هم ممکن است مصداق این کلام اتفاق افتاده بیفتد حضرت فرمود: « مَنِ اسْتَحْسَنَ قَبيحاً كانَ شَريكاً فيهِ[14]«

اگر کسی کار نادرست و ناشایستی که در جامعه انجام می‎گیرد مورد تشویق قرار بدهد  به جای اینکه مقابل  این کار زشت قد علم کنند و مبارزه کند  به گونه­ای این کار زشت را مورد تشویق قرار دهد.حضرت می­فرماید: این تشویق کننده در کار زشت شریک خواهد بود. بنابراین سعی کنیم اگر آمر به معروف نیستیم، اگر ناهی به منکر نیستیم که باید باشیم تشویق کننده منکر هم  در جامعه  اسلامی و هم در جامعه دینی نباشیم که امام می­فرماید: اگر چنین کنیم شریک کسی خواهد بود  که مرتکب امر منکر در این جامعه می‎شود.

امروز روز 20 خرداد است، سالگرد شهادت مجاهدی نستوح و دلباخته امام، مرحوم آیت الله سعیدی است، حقیقتا هر چه درباره شخصیت این انسان سخن بگوییم کم گفته­ایم ، به تمام معنا مقلد امام ، مطیع ولی فقیه و شیفته و دلباخته و تعبیراتی که امام نسبت به ایشان دارند اوج رابطه‎ایشان را با امام می­رساند. امام در یک جا نامه­ای به ایشان نوشته و یک پیامی دادند. در نامه­ای که به ایشان نوشتند تعبیر امام این است: من قادر نیستم عواطف امثال شما را  جواب بدهملکن خداوند متعال قادر است، و بعد از شهادت او فرمود: من شهادت فجیع این سید بزرگوار و فداکار را که برای حفظ مصالح مسلمین  و خدمت به اسلام جان خود را از دست دادند به ملت اسلام و خصوصا به ملت ایران تسلیت می­گویم این نشاندهنده عشق و ارادت مرحوم آیت الله سعیدی نسبت به حضرت امام بود. با توجه  به آن اخلاص و تقوا و صفای نفس و شجاعت روحی و هم چنین 26خرداد  سالگرد شهادت شهدای مجاهدی است که امام راحل را به عنوان مرجع تقلیدشان پذیرفتند و با فرمان امام به مبارزه برخاستند. حاج صادق امامی­ها و محمد بخارایی ها و یارانشان  که متاسفته در سحرگاه 26 خرداد 1344 توسط دژخیمان شاه به شهادت رسیدند. من دو-سه نکته پایانی دارم  عرض می­کنم و دعایتان می­کنم. روز 14 خرداد  امسال هم  فرارسید. من از همین جا از پشت این تریبون از این همه احساس، عشق و ارادت ملت ایران و عموما شما مردم خوب و ولایی قم خصوصا نسبت به اظهار ارادتی که نسبت به امام داشته اید لازم می­دانم عمیقا تشکر و قدردانی کنم، علاقه­ای که مردم نسبت به امام ابراز کرده­اند یک اظهار ارادت تنها  به یک شخصیت تاریخی نیست بلکه اظهار ارادت  به راه امام،خط امام و مکتب اسلام استامام برای ما نکاتی رامطرح کرده­اند که ما در طول این 22 سال بعد از رحلت امام همیشه مد نظر رهبر فرزانه انقلاب اسلامی مان حضرت آیت الله العظمی خامنه­ای و مد نظر مردم خوب و ولایت مدار بود1- یک تکیه روی اسلام ناب محمدی2- نکته دوم تأکید بر مبارزه با استکبار، خیلی دشمن توطئه کرد، خیلی تهدید کردتحریم کردند ما را ولی، یک قدم ملت رشید ما از موضع ضد استکباری­اش در مقابل آمریکای جنایتکار عقب­نشینی نکرد.3- مسئله عدالت خواهی است4- حضور مردم  در صحنه آگاهی بصیرت هوشمندی مردم ما، توطئه­های فراوانی را در طی این 22 سال خنثی کرد و همچنان این ملت در سنگر مبارزه انقلاب ایستاد و خم به ابرو نخواهد آوردآنها همه در پرتو رهبری­های رهبری عزیز انقلابمان بوده است. ما شاهد بودیم شرایطی در این کشور گذشت که اگر رهبری هم نبود در طول این 22 سال معلوم نبود که دشمنان ما با انقلاب ما، با مردم ما چه کردند. خدایا به عزتت تو را سوگند می­دهیم سایه رهبر انقلابمان را همچنان مستدام بدار. در رابطه با مسأله فلسطین و اوضاع منطقه هم نکته کوتاهی اشاره کنم. این اواخر دو حادثه به وجود آمده که اسرائیل دچار یک شوک عجیبی شد، یکی حادثه «یوم النکبه» و دیگری حادثه  «یوم النکثه» یعنی یکی مربوط به شروع اشغالگری نظام صهیونیستی بود  که مردم فلسطین  از تمام مناطق پیرامون  اسرائیل آمدند،سیم خاردار­ها را کنار زدند، کلید­های خانه هایشان به دستشان بود و به اسرائیل اعلام می­کردند تو باید از خانه ما بیرون بروی و خانه‎هایمان را از دست شما خواهیم ستاند و یکی هم مربوط به «یوم النکثه» است که یادآور جنگ 6روزه اعراب و اسرائیل و اشعال بخشی از سرزمین­های عربی و اسلامی در این دو روز مردم جانشان را در طبق اخلاص گذاشتند،آمدند، تعدادی به شهادت رسیدند، تعدادی زخمی شدند، ولی به رژیم اشغالگر اعلام کردند که ما نخواهیم گداشت که شما در این سرزمین احساس آرامش و امنیت کنید. در رابطه با یمن وعده دیگر الهی تحقق پیدا کرد، گر چه به نام مداوا از یمن به عربستان رفته است حاکم یمن علی عبد الله صالح  و لیکن همانگونه که ملت اسلامی انتظار دارند،مردم یمن انتظار دارند انشاء الله این رفتن بی بازگشتی خواهد بود و این ملت یمن و مردم انقلابی یمن انشاء الله هر چه زودتر پیروزی نهایی را در آغوش خواهند گرفت. در قضایای بحرین رسوایی آمریکا بیش از گذشته آشکار شد. ما همه می­دانیم گفتیم که جنایت­هایی که در بحرین اتفاق می­افتد چراغ سبز آمریکاستولی عهد بحرین به آمریکا میرود، مورد استقبال گرم اوباما قرار می­گیرد، دست دوستی به هم می­دهند و می­گویند ما حامی دولت بحرین هستیم، بله ما از همان اول هم میدانستیم کسی که پایگاهش در آنجا باشد، منافعش در آنجا باشد خون زن و مرد مسلمان برای او ارزش ندارد ولی امریکای جنایتمار بدان و آگاه باش ظلم باقی نمی‎مانددیکتاتور­ها یکی پس از دیگری می­روند و ما روزی شاهد متلاشی شدن ایالات متحده آمریکا مثل بلوک شرق خواهیم بود. مقام معظم رهبری در این روز­های اخیر احکام اعضای شورای انقلاب فرهنگی را صادر فرموده­اند. من عرضی دارم خدمت اعضای محترم و آن نکته این است که شورای انقلاب فرهنگی در حقیقت یک مرکز سیاست­گذاری در این کشور استجایگاه بی­بدیلی است کارهای خوبی انجام گرفته ولی انتظار مردم از شما اقدامات قوی­تری است. امروز جنگ نرم دشمن بیداد می­کند، فضاسازی برای اینکه جامعه ما به سمت زندگی غربی برود جامعه ما بیداد می­کندگاهی مظاهر ان را در خیابان­های تهران و بعضی از شهرها می­بینید شکل زندگی و فرم زندگی و حرکت،حرکت غربی است. انقلاب فرهنگی باید تمهید کند، مصوبه خوبی شمادر عرصه حجاب و عفاف داشتید ولی مطالبه مردم از شما ضمانت اجرایی قرار دادن ما برای این مصوبات است.ده صفحه با بیست صفحه قانون تصویب کردن بدون ضمانت اجرایی قانع­کننده مردن ما نیست چرا اینجوری عرض می­کنم؟ طلبه روحانی عزیز و بزرگواری چند روز قبل در یکی از خیابان­های تهران نهی از منکر کرد نزدیک بود بینایی چشمش را از دست بدهد به خاطر حمله­ای که از طرف اشرار نسبت به او انجام گرفتنباید در جامعه اسلامی ما امر به معروف و نهی از منکر اینگونه باشد که طرف احساس امنیت نکند ما تقاضایمان این است مسوولین امر فضای جامعه را فضای امنبرای امر به معروف و نهی از منکر قرار بدهندخوشبختانه در این عرصه مراجع تقلید بزرگوار ما با صدور بیانیه­هایی تجلیل کردند از این روحانی عزیز  و بزرگوار، حوزه علمیه قم تجلیل کرد، جامعه مدرسین تجلیل کرد متدینین تجلیل کردند. من دیروز تماس گرفتم  با این روحانی عزیز عرض کردم اجرتان با رسول الله است و بر اساس غیرت دینی به میدان آمدید  و به صحنه آمدید انشاءالله امیدوارم فضای ما عطرآگین بشود نسبت به فریضه امر به معروف و نهی از منکر.

پروردگارا  ما را مشمول الطاف واسعه­ی خودت قرار بده. فضای جامعه ما را فضای دینی بگردان.پروردگارا حضرت امام  را از همه ما راضی و خشنود بگردان.به رهبر فرزانه مان عزت عنایت فرما. به مراجع دینی ما، عالمان ما، مرزبانان اعتقادی ما نصرت نفوذ کلمه عنایت فرما. با جانبازان و ایثارگران ما عزت مرحمت بفرما.پروردگارا توطئه­های دشمنان به خودشان برگردان.پروردگارا از تو ملتمسانه می­طلبیم فرج مولایمان  و صاحب اصلی­مان را  حضرت بقیه الله تعجیل فرما.

 



[1]. نهج البلاغه/199.

[2]. مجلسى، محمد باقر، بحارالانوار ،‌ج 1 ،‌ص 208 . قمي، شيخ عباس، سفينة البحار ، ج 2، ص 114

[3]. اعلام الدین، ص 96؛ آثار الصادقین، ص 298.

[4]. عاملى، شهيد ثانى، زين الدين بن على، روض الجنان في شرح إرشاد الأذهان (ط - الحديثة)، ؛ ج‌1، ص: 87

[5]. نهج البلاغة/ 467

[6]. «بِشَارَةُ الْمُصْطَفَى، بِإِسْنَادِهِ عَنْ سَعِيدِ بْنِ زَيْدٍ عَنْ كُمَيْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع فِيمَا أَوْصَاهُ بِهِ قَالَ يَا كُمَيْلُ لَا تَغْتَرَّ بِأَقْوَامٍ يُصَلُّونَ فَيُطِيلُونَ وَ يَصُومُونَ فَيُدَاوِمُونَ وَ يَتَصَدَّقُونَ فَيُحْسِنُونَ فَإِنَّهُمْ مَوْقُوفُونَ يَا كُمَيْلُ أُقْسِمُ بِاللَّهِ لَسَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص يَقُولُ إِنَّ الشَّيْطَانَ إِذَا حَمَلَ قَوْماً عَلَى الْفَوَاحِشِ مِثْلِ الزِّنَا وَ شُرْبِ الْخَمْرِ وَ الرِّبَا وَ مَا أَشْبَهَ ذَلِكَ مِنَ الْخَنَا وَ الْمَآثِمِ حَبَّبَ إِلَيْهِمُ الْعِبَادَةَ الشَّدِيدَةَ وَ الْخُشُوعَ وَ الرُّكُوعَ وَ الْخُضُوعَ وَ السُّجُودَ ثُمَّ حَمَلَهُمْ عَلَى وَلَايَةِ الْأَئِمَّةِ الَّذِينَ يَدْعُونَ إِلَى النّارِ وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ لا يُنْصَرُونَ يَا كُمَيْلُ لَيْسَ الشَّأْنَ أَنْ تُصَلِّيَ وَ تَصُومَ وَ تَتَصَدَّقَ الشَّأْنُ أَنْ تَكُونَ الصَّلَاةُ فُعِلَتْ بِقَلْبٍ تَقِيٍّ وَ عَمَلٍ عِنْدَ اللَّهِ مَرْضِيٍّ وَ خُشُوعٍ سَوِيٍّ يَا كُمَيْلُ انْظُرْ فِيمَ تُصَلِّي وَ عَلَى مَا تُصَلِّي إِنْ لَمْ تَكُنْ مِنْ وَجْهِهِ وَ حِلِّهِ فَلَا قَبُولَ» بحارالانوار؛ ج‌81، ص230

 

[7]. اصفهانى، مجلسى دوم، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار؛ ج‌84، ص: 196

[8]. كنزالعمال، ح 16

[9]. متن حدیث«عَنِ النَّبِيِّ ص أَنَّهُ قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى نَصَبَ فِي السَّمَاءِ السَّابِعَةِ مَلَكاً يُقَالُ لَهُ الدَّاعِي- فَإِذَا دَخَلَ شَهْرُ رَجَبٍ- يُنَادِي ذَلِكَ الْمَلَكُ كُلَّ لَيْلَةٍ مِنْهُ إِلَى الصَّبَاحِ- طُوبَى لِلذَّاكِرِينَ طُوبَى لِلطَّائِعِينَ- وَ يَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى أَنَا جَلِيسُ مَنْ جَالَسَنِي- وَ مُطِيعُ مَنْ أَطَاعَنِي وَ غَافِرُ مَنِ اسْتَغْفَرَنِي- الشَّهْرُ شَهْرِي وَ الْعَبْدُ عَبْدِي وَ الرَّحْمَةُ رَحْمَتِي- فَمَنْ دَعَانِي فِي هَذَا الشَّهْرِ أَجَبْتُهُ- وَ مَنْ سَأَلَنِي أَعْطَيْتُهُ وَ مَنِ اسْتَهْدَانِي هَدَيْتُهُ- وَ جَعَلْتُ هَذَا الشَّهْرَ حَبْلًا بَيْنِي وَ بَيْنَ عِبَادِي- فَمَنِ اعْتَصَمَ بِهِ وَصَلَ إِلَيَّ»‌ اصفهانى، مجلسى دوم، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار؛ ج‌95، ص: 377

[10]. عاملى، حرّ، محمد بن حسن، وسائل الشيعة، ج‌10، ص: 512. مجلسی ، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار، ج‌94، ص: 77

[11]. بقره/125

[12]. شيرازى، سيد محمد حسينى، من فقه الزهراء عليها السلام، من فقه الزهراء عليها السلام؛ ج‌3، ص: 131مناقب، ابن شهر آشوب، ج 3، ص 268.

[13]. أَحْمَدُ بْنُ مِهْرَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ الْقَلَّاءِ عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ ذَكَرَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَبَا الْحَسَنِ ع وَ هُوَ يَوْمَئِذٍ غُلَامٌ فَقَالَ هَذَا الْمَوْلُودُ الَّذِي لَمْ يُولَدْ فِينَا مَوْلُودٌ أَعْظَمُ بَرَكَةً عَلَى شِيعَتِنَا مِنْهُ ثُمَّ قَالَ لِي لَا تَجْفُوا إِسْمَاعِيلَ‌كلينى، ابو جعفر، محمد بن يعقوب، الكافي (ط - الإسلامية)؛ ج‌1، ص: 309

[14]. ابوالحسن علی بن عیسی،كشف الغمّة، ج 2، ص 349.

 

 

بسمه تعالی

مشروح خطبه ‏های نماز جمعه

حضرت آیت الله حسینی بوشهری

مورخ 95/07/23                                                     خطبه شماره 125

 

خطبه اول

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله نَحْمَدُهُ و نَسْتَعينُهُ و نَسْتَغْفِرُهُ و نَسْتَهْديهِ و نُؤمِنُ بِهِ و نَتَوَکَّلُ عليه و نعوذ بالله من شُرورِ أنفسنا و من سيئات أعمالنا و نشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريک له و نُصَلّي و نُسَلِّمُ علي حبيبه و نجيبه و خيرته في خلقه، حافظ سِرِّهِ و مُبَلِّغِ رسالاته، بشير نعمته و نذير نقمته، سيدنا و نبينا حبيب إله العالمين أبا القاسم محمد و علي آله الطيبين الطاهرين المعصومين المُکَرَّمين الهدات المهديين و اللعن الدائم علي أعدائهم أجمعين من الآن إلي قيام يوم الدين آمين يا رب العالمين.

عباد الله اوصيکم و نفسي بتقوي الله

قال مولانا و مقتدانا الإمام المجتبی علیه الصلاة و السلام:

«و اعلموا أنَّهُ مَن یَتَّقِ الله یَجعَل له مَخرَجاً مِنَ الفتن و یُصَدِّدُهُ فی أمره و یُهَیَّأُ له رُشدَهُ»

بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی دعوت می­کنم. وجود مقدس امام مجتبی علیه الصلاة و السلام در این بیان نورانی در رابطه با آثار و برکات تقوا به این نکات اشاره می­کنند: هرکس تقوا پیشه کند اولین اثر و نتیجه آن این است که خدای متعال برای او راهی در جهت خروج از فتنه و گناه قرار می­دهد. دومین برکتی که تقوا در زندگی انسان دارد این است که خدای متعال انسان را در کارهایی که می­خواهد انجان دهد، راهنمایی می­کند و سوم راه درست و رشد و هدایت را به او نشان می­دهد.

بحث ما در خطبه­های گذشته پیرامون جایگاه امر به معروف و نهی از منکر بود. تاکنون در این زمینه به بحث­های مختلفی پرداخته­ایم. جایگاه امر به معروف و نهی از منکر را مطرح کردیم، به ضرورت عقلانی و وحیانی امر به معروف و نهی از منکر اشاره کردیم و برکات آن را و آثار ترک آن در یک جامعه دینی و اسلامی برشمردیم. وعده دادیم آنچه از سیره پیشوایان دین آن هم سیره رفتاری و عملی در رابطه با این مسئله هست، بیان کنیم. زیرا امامان علاوه بر تبیین اهمیت و جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در سیره عملی نیز اهتمام فراوانی نسبت به این مسئله داشته­اند. لذا بی­جهت نیست که در زیارت­های امامان به خصوص در زیارت جامعه شهادت می­دهیم أَشهَدُ أنَّکَ قد أَقَمتَ الصلاة و ءاتَیتَ الزکاة و أَمَرتَ بالمعروف و نَهَیتَ عن المنکر یعنی یکی از اصول مسلمی که همواره امامان و پیشوایان دین به آن اهتمام داشتند این مسئله بوده است و به پیروان خود نیز دستور می­دادند که پایبند به آن باشند. امامان در طول 250 سالی که از حرکت و حیات اجتماعی آنها می­گذرد، فقط دو امام یک وجود مقدس امیر مؤمنان و دیگری سید و سالار شهیدان عمدتاً به مبارزه مسلحانه علیه دشمنان روی آوردند و حتی این دو مورد هم حرکت آنها در راستای امر به معروف و نهی از منکر تلقی می­شود. در جریان جنگ صفین کسی نزد امیر مؤمنان می­آید و پیشنهاد می­دهد که با معاویه صلح کنید. حضرت در جواب می­فرمایند مبارزه ما با معاویه یک نوع امر به معروف و نهی از منکر است و بعد این جمله را فرمودند: إنَّ الله لم یَرضِ مِن اولیائه أَن یُعصَ الله فی الأرض و لا یَأمُرونَ بالمعروف و لا یَنهَونَ عن المنکر وَجَدتُ القتالُ أَهوَنُ عَلَیَّ مِن مُعالِجَةِ الأغلالِ فی جهنم این تعبیر رسای امیر مؤمنان در پاسخ شخصی است که پیشنهاد صلح می­دهد و می­فرماید خدای متعال از اولیای خود رضایت ندارد که در زمین مورد معصیت قرار گیرد و آنها در برابر آن سکوت کنند و امر به معروف و نهی از منکر نکنند. من جنگ را بر خود آسان­تر می­دانم از تحمل غل­های جهنم. یعنی اگر احیاناً اقدام نکنم فردا مؤاخذه خواهم شد و برای آنکه خود را در برابر مؤاخذه الهی مصون سازم باید در مقابل جبهه معاویه بایستم. بقیه امامان هم به همین کیفیت امر به معروف و نهی از منکر عملی داشتند و برای آنکه به جامعه نشان دهند ما این راه را دوست داریم و از این راه بیزاریم در عمل جلسه­ای پیش می­آمده و وجود مقدس معصوم در آنجا حضور می­یافته و عملاً نهی از منکر می­کرده است. در جریان حضور امام صادق علیه الصلاة و السلام در شهر حیره که منطقه­ای بین کوفه و بصره است، منصور عده زیادی را دعوت کرده بود که از آن جمله امام هم ناگزیر شد در آن جلسه شرکت کند. هنگامی که غذا آوردند یکی از حاضران تقاضای آب کرد و به جای آنکه برای مهمان آب بیاورند، شراب به او تعارف کردند. زمانی که وجود مقدس امام صادق با این صحنه مواجه شد، بلافاصله به عنوان اعتراض از جا برخاست و حرکت کرد و رسمیت نداد به شراب. خوشبختانه در نظام مقدس جمهوری اسلامی خیلی از مسئولین ملاحظه می­کنند و قبل از اینکه در سفرهای خارج از کشور بروند توسط کسانی که برنامه­ها را طراحی می­کنند بررسی می­کنند که آیا در این مجلس شراب داده می­شود یا نه و خیلی از مواقع آن جلسه و دیدار را به خاطر اینکه در جلسه گناه مسئول نظام جمهوری اسلامی حضور نیابد، آن قرار و مدار را به هم می­زنند. اینها نشانه این است که ما باید عملاً آمر به معروف و ناهی از منکر در جامعه باشیم. در موارد دیگر هم باید توجه به این نکته کنیم. امامان به همه دستور دادند. این جمله نورانی امام صادق علیه الصلاة و السلام است که اگر در جایی می­دانید که گناه است و شما نمی­توانید بساط گناه را بر هم زنید، از اول به گونه­ای برنامه­ریزی کن که در مجلس گناه شرکت نکنی. لا یَنبَغی للمؤمن أن یَجلِسَ مجلساً یُعصَ الله فیه و هو لا یَقدِرُ علی تغییره سزاوار نیست مؤمن در مجلسی شرکت کند که در آنجا معصیت الهی انجام می­شود و او نمی­تواند امر و نهی کند و فضای گناه را به هم زند. متأسفانه الآن بعضی از مجالس تحت عنوان عروسی که می­گویند هزار شب یک شب نمی­شود، گاهی اختیار مجلس از پدرها و مادرها و بزرگ­ترها گرفته می­شود و بساطی در این مجالس به پا می­شود. مؤمنین هم گاهی اوقات به عنوان صله رحم یا مسئله دیگر شرکت می­کنند. یا در مورد آقا علی بن موسی الرضا می­بینیم امر به معروف می­کند آن هم به طور عملی تا جامعه بداند. مأمون دانشمندان و علمای برجسته از فرقه­های گوناگون را دعوت کرده تا با امام مناظره و بحث کنند. کسی است به نام عمران سادی، طرف مذاکره حضرت است آن هم درباره مسئله مهم و حساس توحید. بحث خیلی جدی و به تعبیر ما داغ شده بود که یک دفعه امام رو کرد به مأمون و فرمود قد حَضَرَتِ الصلاة وقت نماز رسیده است. این روحیه را در حضرت امام قدس الله نفسه الزکیة بارها شاهد بوده­ایم. خبرنگاران آمده بودند در شرائط حساس انقلاب که اگر سیاستمداران معمولی بودند می­گفتند حالا نماز ده دقیقه دیرتر. اما امام با قامتی استوار حتی در بین جلسات فرماندهانی که اوضاع جنگ را در شرائط بحرانی مطرح می­کردند، در وسط جلسه بلند می­شدند تا اعلام کنند ما برای نماز... امیر مؤمنان در جریان جنگ صفین نزدیک ظهر به آسمان نگاه می­کند. ابن عباس می­گوید آقا چرا به آسمان نگاه می­کنید. حضرت می­فرماید منتظرم وقت ظهر فرا برسد و نماز بخوانم. می­گوید آقا در این گرماگرم جنگ که وقت نماز نیست. حضرت می­فرماید تمام حرکت و تلاش ما به خاطر نماز است. عمران سادی به التماس افتاد زمانی که امام رضا به آن شکل مطرح کرد. یا سیدی لا تَقطَع عَلَیَّ مسئلتی فقد رَقَّ قلبی آقای من پاسخ پرسش من را قطع نکن. الآن من آمادگی پذیرش پیدا کردم و دلم نرم شده. حضرت تحت تأثیر این احساسات و عواطف قرار نگرفت و با این جمله فرمود نُصَلّی و نَعود اول نماز می­خوانیم و بعد برمی­گردیم به ادامه مذاکره. این منش و روش در یک جامعه اسلامی به طور عملی اگر نهادینه شود فضای جامعه تغییر می­کند. عده­ای تصور می­کنند امر به معروف و نهی از منکر اگر کنند عمرشان کم می­شود یا مال و جانشان در معرض تهدید قرار می­گیرد. امام صادق می­گوید غصه زندگیتان را نخورید و فکر نکنید اگر امر به معروف و نهی از منکر کردید، اجلتان نزدیک می­شود یا رزق و روزیتان قطع می­شود. این کلام نورانی امام صادق است: و اعلموا أَنَّ الأمر بالمعروف و النَّهی عن المنکر لن یُقَرِّبا أجلاً و لن یَقطَعا رزقاً اساساً نهضت عاشورا و کربلا محور اصلی آن امر به معروف و نهی از منکر بود. أُریدُ أَن آمُرَ بالمعروف و أَنهی عن المنکر و أَسیرَ بسیرة جَدّی و أبی این همه عزاداری و دسته­هایی که راه افتاده در ادامه حرکت حسین بن علی علیه الصلاة و السلام است. امامان جنبش­هایی که در راه امر به معروف و نهی از منکر بوده، تقویت می­کردند. شهید فخر مورد تأیید امام کاظم علیه الصلاة و السلام است. موقعی که خبر شهادت او به حضرت رسیده این جمله را فرمودند: إنا لله و إنا إلیه راجعون مَضی و الله مسلماً صالحاً صَوّاماً قَوّاماً آمِراً بالمعروف ناهیاً عن المنکر ما از خداییم و به سوی خدا بازمی­گردیم. به خدا سوگند او در حالی از دنیا رفت که مسلمان، روزه­دار، شب­زنده­دار، آمر به معروف و ناهی از منکر بود. من معتقدم در جامعه باید در کنار این جلساتی که تشکیل و جایزه­ می­دهیم، جلساتی هم برگزار کنیم برای تجلیل و تکریم از آمران به معروف و ناهیان از منکر.

خطبه دوم

بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش می­کنم. چه زیبا سخنی دارد امیر مؤمنان در رابطه با تقوا. می­فرماید اگر تو رعایت تقوا کنی و خداترس باشی، مطمئن باش که خداوند متعال تو را حفظ خواهد کرد. یعنی کسی که رعایت حریم الهی را بکند، خدای متعال هم رعایت او را خواهد کرد و او را در کوران­های مختلف زندگی نگهبان خواهد بود.

این ایام، ایام حزن و الم و اندوه اهل بیت است. ده روز محرم سپری شد. من لازم می­دانم از همه سخنوران و گویندگان، مداحان و مرثیه­سرایان، دسته­های عزاداری و سینه­زنی، بانیان حسینیه­ها و مراکز دینی و مذهبی صمیمانه و متواضعانه تقدیر و تشکر کنم. کار بزرگی انجام شد مانند همه سال­هایی که مردم مراسم عزاداری را به پا می­کنند. امسال هم در کشور عزیزمان ایران اسلامی و هم در سایر کشورها که عاشقان حسین بن علی و دلباختگان آن حضرت حضور داشتند، در یک فضای عاطفی و معنوی و عقلانی و براساس منطق و حماسه مراسم عزاداری انجام شد. مردم با همه اختلافات سلیقه­ای و فکری، همه جناح­های مختلف در مراسم عزاداری حضور پیدا کردند. من عرض می­کنم عاشورا امروز برای جامعه مظهر وحدت است و در سایه عزاداری اباعبدالله و زیر چتر عاشورا می­توانیم این راه پرفراز و نشیب را تا پیروزی نهایی انقلاب ادامه دهیم. فرق نمی­کند این طرز تفکر یا آن طرز تفکر، بانوان با سلیقه­های مختلف شرکت می­کنند. گرچه انتظار این است که همانگونه که دل­ها با حسین پیوند دارد، ظاهر هم با حسین بن علی و آرمان­های او و عاشورائیان و زینب کبری پیوند برقرار کند که فضای جامعه ظاهر و باطن آن دینی و اسلامی شود.

نکته دیگر این است که امسال تقارنی پیدا شد که مسئولان و دست­اندرکاران به ظاهر می­گفتند چاره­ای نیست که در شب عاشورا و عصر تاسوعا مسابقات ورزشی در ورزشگاه انجام شود. مخالفت­هایی شد و حرف­هایی زده شد. گرچه ما معتقدیم اینگونه مسائل شاید قابل پیش­بینی باشد. الآن هم توصیه می­کنیم برای مسائل بعد از الآن پیشگیری و پیش­بینی کنند، گرچه مردم ما رشید و معرفتشان به اباعبدالله آنچنان است که ورزشگاه شد حسینیه بزرگ و عزاخانه حسین و حرمت اباعبدالله را خوب حفظ کردند. اما این باعث نمی­شود که مسئولان دقت نکنند و مسائل آینده را از قبل به درستی پیش­بینی نکنند.

نکته دیگر امسال مراسم شیرخواران ظرفیت عظیم عاشورا و یک طفل شش ماهه را به نمایش گذاشت. در 4000 نقطه چه در کشور و چه در خارج از کشور مراسمی برپا شد به نام و یاد طفل شش ماهه اباعبدالله. ما هنوز از همه ظرفیت‌های عاشورا استفاده نکرده­ایم. من دیدم رادیوهای بیگانه و بعضی از دولت­ها و پارلمان­ها راجع به این مراسم اعلام موضع کردند و گفتند اینگونه مراسم و امثال ذلک ترویج خشونت است. چون برادران اعلام فداکاری و وفاداری به مکتب اهل بیت می­کنند و فرزندانشان را آماده می­کنند برای حضور در عرصه­ای که مسیر و راه اباعبدالله باشد. این نشان‌دهنده عمق تأثیرگذاری اینگونه برای رشد و تربیت نسل آینده ماست به شرطی که از این ظرفیت­ها بتوانیم به خوبی استفاده کنیم.

باید در اینجا از امام راحل یاد کنم. امروز هم از یادگار امام برادر عزیزمان جناب حجت الاسلام و المسلمین سید علی آقای خمینی استفاده کردیم و بهره بردیم. امام راحل نسبت به این مراسم عزاداری در آن زمان احساس کردند تعدادی روشنفکرمآب می­گویند این روضه­ها و عزاداری­ها چیست. امام گره زدند بین عالم سیاست و عزاداری آن هم به شیوه سنتی. امروز هم بعد از ظهر در میدان روح الله شنیدم هیئت­های مذهبی مانند برنامه­های قبل مراسمی در این جهت منعقد خواهند کرد هم به یاد حرکت امام و هم به یاد حرکت عاشورائیان و کربلا که یادآور این باشد که امروز هم روز شهادت امام سجاد زین العابدین است و هم روز ورود اسرا به کوفه. این امام همام چند نقش کلیدی در زندگی ایفا کردند:

1-   اولین نقش تبیین قیام عاشورا بود. از هر فرصتی امام سجاد استفاده می­کردند. آب برای آن حضرت می­آوردند می­فرمود قُتِلَ ابن رسول الله عطشانا موقعی که غذا برای آن حضرت می­آوردند می­فرمود قُتِلَ ابن رسول الله جائعا وجود مقدس سید و سالار شهیدان با لب تشنه و شکم گرسنه جان دادند. در آن خطبه غرا در بالای منبر شام این جمله بلند را بعد از معرفی خود فرمود أنا ابن عطشان بکربلا من فرزند آن انسان تشنه لب در کربلا هستم. فرمود من فرزند کسی هستم که لباسش را به غارت بردند. من فرزند کسی هستم که بدنش پایمال سم اسبان و ستوران شد. این بخش اول مربوط به تبیین حادثه عاشورا از زبان امام سجاد است.

2-   تبیین معارف اسلامی در قالب دعا... امام فرصتی پیدا کرد... هم متن بعضی زیارت­نامه­ها مثل زیارت امین الله و دعاها مانند صحیفه سجادیه از کلمات نورانی آن حضرت است. یکی از علما و دانشمندان اهل سنت تعبیر جالبی دارد و می­گوید مسلمانان در توحید مدیون علی بن ابی طالب و در دعا مدیون علی بن الحسین هستند. یک دانشمند مسلمان اهل سنت که امام سجاد را اینگونه تمجید و تعریف می­کند.

3-   شاگردپروری و کادرسازی... شاگردانی در مکتب آن حضرت رشد کرده­اند.

نکته دیگر عرض ارادتی است به محضر امام سجاد و روضه­ای از زبان آن حضرت. از حضرت سؤال می­کنند در مسیر سفر کربلا و بازگشت از آن کجا بر شما سخت گذشت؟ حضرت فرمود: الشام الشام الشام و بعد چند نکته بیان می­کند که من در اینجا روضه­ای از زبان امام سجاد مطرح کنم. حضرت فرمود شامیان ما را با شمشیرهای برهنه و نیزه­ها احاطه کرده بودند و با کعب نیزه به ما می­زدند. می­فرمود: سرهای شهدا را در میان زن­ها قرار داده بودند. سر پدرم و عمویم عباس را جلوی دیدگان عمه­هایم زینب و ام کلثوم قرار داده بودند و سرهای برادرم علی اکبر و قاسم را در برابر چشم خواهرانم سکینه و فاطمه تا دل آنها را بسوزانند. می­فرماید زن­های شامی از بالای بام­ها آب و آتش بر سر ما می­ریختند. آتش به عمامه­ام رسید. چون دست­های مرا با گردنم بسته بودم، نتوانستم آن را خاموش کنم. عمامه­ام سوخت و آتش به سرم رسید. سرم نیز در آتش سوخت.

آخرین جمله­ای که عرض می­کنم راجع به مسائل منطقه و فجائعی است که آل سعود در صنعا پایتخت یمن ایجاد کرده­اند. با هواپیماهای آمریکایی با دستور از اتاق جنگ که توسط کارشناسان آمریکایی، انگلیسی و صهیونیستی اداره می­شود بر سر مردم آن هم در یک مجلس فاتحه و ختم بمب فرو ریختند و صدها نفر انسان را کشتند و به شهادت رساندند. من نمی­دانم مجامع بین­المللی چه می­کنند؟ دبیر کلی می­آید، دبیر کلی می­رود... آیا اینها همچنان دست­نشانده مجامع صهیونیستی هستند و اول باید اعلام بیعت با آنها کنند تا مسئولیت بپذیرند؟ چرا سکوت، چرا حرفی نمی­زنند؟ چرا گستاخانه امروز در این نقطه از جهان اسلام اینگونه اتفاقات می­افتد؟ إن شاء الله خدای متعال به برکت خون پاکان و شهیدان نصرت نهایی را نصیب امت اسلامی بگرداند.

 

بسمه تعالی

مشروح خطبه‏ های نماز جمعه

حضرت آیت الله حسینی بوشهری

مورخ 91/11/20                                                      خطبه شماره 55

 

خطبه اول

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله نحمده و نستعینه و نستغفره و نستهدیه و نؤمن به و نتوکل علیه و نعوذ بالله من شرور انفسنا و من سیئات اعمالنا و نشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و نصلّی و نسلّم علی حبیبه و نجیبه و خیرته فی خلقه حافظ سره و مبلّغ رسالاته سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین ابی القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین المکرمین الهداة المهدیّین.

عباد الله اوصیکم وَ نفسی بتقوا الله.

قال مولانا امیرالمومنین علی ابن ابی طالب (ع): «أَتْقَى النَّاسِ مَنْ‏ قَالَ‏ الْحَقَ‏ فِيمَا لَهُ وَ عَلَيْه»[1]

 بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش می‎کنم کلام نورانی امیرالمؤمنین (ع) در مورد تقوا این است. متقی ترین، پرهیزگارترین، پارساترین انسانها کسی است که جز حق نگوید خواه این حق گفتن به نفع او باشد یا به ضرر او. اگر دنبال انسان متقی می‎گردین که می گردیم، در رفتاهای فردی و اجتماعی‎مان این را معیار زندگیمان قرار دهیم؛ در همه جا حق بگوییم؛ خواه نتیجه این حق گویی به نفع ما باشد، تامین کننده منافع ما باشد. یا احیانا به ضرر ما تمام شود. این معیار معیار تقوا و پارساییی است.

سیره پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)

در خطبه اول پیرامون سیره نورانی پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت عصمت و طهارت (ع) سخن می گفتیم؛ امروز از ویژگی خاصی برخوردار است از یک سو فضای جامعه ما معطر است به عطر میلاد با سعادت رسول گرامی اسلام (ص) و امام صادق (ع) که در روزهای گذشته داشتیم و از سوی دیگر در ایام دهه مبارک فجر پیروزی انقلابیم. ما بر این باور بوده ایم و اکنون هم بر این باوریم که اگر از ما سؤال کنند انقلاب شما از کجا الهام گرفت؟ چه باعث شد امام آمد؟ چه باعث شد مردم به صحنه آمدند؟. چه باعث شد طاغوت سرنگون شد و مردم قیام و انقلاب کردند؟. به باور همه ما این است که الهام بخش انقلاب شکوهمند ما بعثت نبی گرامی اسلام (ص) و آموزه های مکتب تربیتی پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) بود. یعنی اگر ما آن جایگاه را نمی داشتیم اسلام را نمی شناختیم. اگر آن جایگاه را نمی داشتیم پیامبر (ص) را نمی شناختیم و دستورات و آموزه های پیغمبر (ص) را نمی شناختیم. چون آن عقبه روشن را داشتیم، فضای جامعه را امام دید، ارزیابی کرد و عینا به همین جمله ای رسید که وجود  مقدس حسین ابن علی فرمود آن روز. «و مثلی لا یبایع مثل.» منحصر به امروز نیست هر موقع تاریخ تکرار شود «مثلی لا یبایع مثل.» مثل من با چنین عنصری و عنصرهایی دست بیعت  نمی دهد امام هم دست بیعت نداد. و بالاخره انقلاب پیروز شد. سؤال من و سؤال شما این است چه کنیم که این انقلاب ما همچنان در خط بعثت بماند در خط آموزه‎های مکتب بماند. پیامبر (ص) دارای چه ویژگی بود اهل بیت (ع) دارای چه ویژگی بودند که فضای جامعه را آنچنان زیبا اداره کردند. من امروز اجازه می خواهم در رابطه با رسالت قرآن ورسالت پیامران الهی و به خصوص پیامبر خاتم و نبی مکرم محمد مصطفی (صلی الله علیه و اله و سلم) سخن بگویم دراسلام عزیز ما و قرآن ما علاوه بر آموزه های نظری و معرفتی بخش قابل توجهی از آیات قرآن به معرفی الگوها پرداخته است خوب دقت کنید. در یک جا می فرماید: «واذکر فی الکتاب ابراهیم انه کان صدیقاً نبیاً» در جای دیگر می فرماید: « وَ اذْكُرْ فِي‏ الْكِتابِ‏ مُوسى‏ إِنَّهُ كانَ مُخْلَصاً وَ كانَ رَسُولاً نَبِيًّا»[2] در جای دیگر می‎فرماید: «واذکر اسماعیل و یسع و ذالکفل کل من الاخیار»[3] بیان نمونه و الگوهاست یکجا ابراهیم الگو است و یکجا موسی الگو است. یکجا ابراهیم و یسع و ذالکفل الگو هستند. واذکر فی الکتاب ادریس انه کان صدیقا نبیا. چه تعبیرات زیبایی بیان الگوها غیر از آموزه‎‏های نظری آن که می‎تواند راه را برای مردم بیان کند. این الگوهاست و در بین این الگوها که در قرآن ذکر شده راجع به دو الگو به صورت مشخص خدای متعال آنها را مورد توجه خاص قرار داده است. یکی حضرت ابراهیم علی نبینا و آله علیه صلاه و سلام و دیگری رسول گرامی اسلام (ص)؛ درباره ابراهیم (ع) قرآن می فرماید: « قَدْ كانَتْ لَكُمْ‏ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ في‏ إِبْراهيمَ‏ وَ الَّذينَ مَعَه‏»[4]. ابراهیم و همراهان ابراهیم اسوه حسنه بودند برای مردم. واژه اسوه بکار برده. درباره پیامبر اکرم (ص) هم می فرماید: « لَقَدْ كانَ لَكُمْ في‏ رَسُولِ‏ اللَّهِ‏ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كانَ يَرْجُوا اللَّهَ وَ الْيَوْمَ الْآخِرَ وَ ذَكَرَ اللَّهَ كَثيراً».[5] نکته جالب اینجا است که حضرت ابراهیم را با نام و وصف معرفی می‎کند اما نبی گرامی اسلام (ص) را تحت عنوان رسول الله معرفی می کند. راجع به ابراهیم می فرماید: « قَدْ كانَتْ لَكُمْ‏ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ في‏ إِبْراهيمَ »  اما به پیغمبر (ص) که میرسد: « لَقَدْ كانَ لَكُمْ في‏ رَسُولِ‏ اللَّهِ‏ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ » رسول الله اسوه حسنه است. یعنی کسی که تا پایان راه زندگی بشر می تواند جنبه الگویی داشته باشد. و لذا خداوند متعال به پیامبرش (ص) فرمود: « وَ إِنَّكَ‏ لَعَلى‏ خُلُقٍ‏ عَظيم‏»[6]. پیغمبر چه کرد که مفتخر به این افتخار لعلی خلق عظیم شد پیغمبر اکرم (ص) در نحوه اداره جامعه و در ارتباطش با مردم در مسائل مختلف شرح صدر داشت؛ تحمل پذیری او بالا بود؛ از کوره در نمی رفت؛ در فضاهای سنگین جامعه بردبارانه برخورد می کرد حرکتی از خود نشان نمی داد که مورد سوء استفاده دشمن قرار بگیرد. پیغمبر اینچنین بود. لذا هم حضرت موسی (ع) از خدا می خواهد: « قَالَ رَبّ ِ اشْرَحْ لیِ صَدْرِی، وَ یَسِّرْ لیِ أَمْرِی، وَ احْلُلْ عُقْدَه یً مِّن لِّسَانیِ، یَفْقَهُواْ قَوْلیِ » که خدای متعال به حضرت موسی پاسخ می دهد« قَالَ قَدْ أُوتِيتَ سُؤْلَكَ يَا مُوسَى »[7] یا موسی یعنی ما به تو پاسخ مثبت دادیم؛ به تو شرح صدر دادیم. ولی تفاوت ره از کجاست تا کجا؟ موسی می‎طلبد و خدا به او می دهد اما درباره پیامبر اکرم (ص) نخواسته خدا به او می‎دهد. « أَ لَمْ نَشْرَحْ‏ لَكَ‏ صَدْرَكَ‏ »[8] آیا ما به تو شرح صدر عنایت نکردیم موسی می گوید رب اشرح لی صدری. ولی خدا به پیامبر می فرماید الم نشرح لک صدرک. بدون اینکه بخواهی ما به تو عطا کرده ایم و در سایه این شرح صدر بود که پیغمبر توانست فضای جامعه آن روز را اداره کند. امروز اگر این انقلاب ما بخواهد همچنان پیرویش را از بعثت اعلام کند نیاز است مسئولان کشور ما، مردم ما، از شرح صدر برخوردار باشند. و لازمه برخورداری از شرح صدر این است که در مقام گفتار و رفتار انصاف را رعایت کنند. انصاف شاخصه انقلاب ماست. معنای انصاف این است که آنچه برای خود می پسندی برای دیگران هم بپسند و آنچه را برای خود نمی پسندی برای دیگران نپسند این حقیقت انصافی است که هم در رفتار پیغمبر (ص) و هم در رفتار امیرالمومنین (ع) است؛ هم در رفتار بقیه ائمه (ع) ما وجود دارد؛ از در انصاف در جامعه حرکت کنیم؛ روحانی منصف باشد. بازاری ما منصف باشد. دانشجوی ما منصف باشد. استاد دانشگاه ما منصف باشد؛ سرباز ما، سپاهی ما، درجه دار ما، اگر از در انصاف وارد شدیم این انقلاب از نگاه منصافه کردن می تواند همان راهی را که پیغمبر (ص) رفت ادامه بدهد. پیامبر (ص) می فرماید که چهار معیار وجود دارد که اگر کسی یکی یا همه این معیارها را داشت به من پیغمبر نزدیک است. خیلی جالب است. فرمود: «الا اخبرکم باشبهکم لی خلقا خبر بدهم به شما به شبیه ترین مردم از نظر اخلاق به خودم. چه کسانی به پیغمبر شبیه‎اند؟ چه کسانی می‎توانند حرکت بعثت را ادامه بدهند. «قالوا بلی یا رسول الله». دلمان می خواهد شبیه ترین انسانها را نسبت به تو بشناسیم. «قال احسنکم خلقا» کسانی که از نظر اخلاق، اخلاق نیکوتر دارند در جامعه. «و اعظمکم حلما» کسانیکه بردبارترند. « أبركم بقرابته » کسانیکه به نزدیکانشان خوبی می کنند و نیکی می کنند و صله رحم به جا می آورند ولی جمله آخر را نگاه کنید «اشدکم انصافا من نفسه انصافا فی الرضا و الغضب»[9] رعایت انصاف در حالت خرسندی و در حالت غضب. یعنی موقعی که هم غضبناک می شوید از جامعه انصاف عبور نکنید و تجاوز نکنید هنر انسان این شد که در خرسندی منصفانه و در حالت غضب هم منصفانه با قضایا برخورد کند. ما این رفتار را لازم داریم برای ادامه راه انقلابمان. انتخابات در پیش داریم کاندیداها، نامزدها، این معیار انصاف را، شرح صدر را، اخلاق کریمه اسلامی را از پیغمبر بیاموزند. از اهل بیت (ع) بیاموزند. تا ما انقلابمان همچنان سربلند بماند ان شاءالله.

دعای پایانی خطبه اول

ان الله یامر بالعدل و انصاف. و الایتاء ذی القربی و ینهی عن الفحشاء و المنکر و البغی. یعظکم لعلکم یتذکرون. پروردگارا در فرج مولایمان تعجیل بفرما. ما را با مکتب اخلاقی پیغمبر و اهل بیت آشنا بگردان. روح بلند رهبر فقیدمان عالی است اعلی بگردان. به رهبر فرزانه انقلابمان و مراجع بزرگوار تقلیدمان عزت وسلامت مرحمت بفرما. توطئه های دشمنان به خودشان برگردان.  به خانواده های شهیدانمان صبر و اجر کرامت فرما به جانبازان و آزادگانمان عزت مرحمت فرما. شهیدانمان را با شهدای کربلا محشور بفرما. مشکلات جامعه مان مشکلات مردمان را خدایا خودت برطرف بفرما. باران رحمتت را از ما دریغ مدار.

إنّ أحسن الحدیث و ابلغ الموعظه کتاب الله العزیز.

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿  إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ * فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ * إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الأبْتَرُ *  

صدق الله العلی العظیم.

خطبه دوم

 

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین بارئ الخلائق اجمعین ثم الصلاة و السلام علی سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین، ابی القاسم محمد(ص) و علی آله الطیبین الطاهرین، اللهم صلّ و سلم علی مولانا امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و علی فاطمة الزهراء سیدة نساء العالمین و علی الحسن و الحسین سیدی الشباب اهل الجنة و علی علی بن الحسین زین العابدین و امام العارفین و علی محمد بن علیٍّ الباقر و علی جعفر بن محمد الصادق و علی موسی بن جعفر الکاظم و علی علیٍّ ابن موسی الرضا المرتضی و علی محمد بن علی الجواد و علی علی بن محمد الهادی و علی الحسن بن علی الزکیّ العسکری و علی الحجة القائم المهدی. حججک علی عبادک و امنائک فی بلادک بهم نتولی و من اعدائهم نتبرئُ الی یوم القیامة.

السلام علیک یا فاطمة یا بنت موسی بن جعفر اشفعی لنا فی الجنة فإنّ لک عند الله شأناً من الشأن

عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله

قال الباقر علیه الصلاه والسلام: «اوصیکم عباد الله بتقوا الله و اخوفکم من عقابه فلا تقرنکم الدنیا و لا ترکل الیها فانها دار غرورٍ فتزوّد منها الذی اکرمکم الله به من التقوا و العمل الصالح.» بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش می کنم. پنجمین امام و پیشوایمان وجود مقدس امام باقر (ع) جمله بلندی درباره تقوا دارند می فرمایند شما را به تقوا سفارش می‎کنم. از عذاب الهی شما را برحذر میدارم. خبرهایی است. دنیا شما را مغرور نکند دنیا دار فریب است از این دنیا توشه بردارید. و بهترین توشه یکی تقوا و دیگری عمل صالح است تا فرصتها از دست نرفته؛ تا همین نفس داریم؛ زندگی داریم؛ آبرومند زندگی کنیم فضای زشتی و پلشتی را از زندگیمان دور کنیم و فضای معنویت را وارد کانون گرم زندگیمان کنیم.

بیان مناسبت‎ها

در خطبه دوم به دو سه نکته اشاره می‎کنم. در آستانه سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامیان هستیم. سؤال، دستاوردهای انقلاب ما چه بود کجا بودیم؟ کجا هستیم؟ حقیقت امر این است که این انقلاب توانست رژیمی ضد اسلامی و ضد مردمی را سرنگون کند. این دستاورد کمی نبود؛ معلوم نبود اگر بساط شاهنشاهی امروز می ماند از نظر فضای دینی جامعه ما امروز در چه وضعی می بود؟ شاید یکی از نخست وزیران دستگاه طاغوت دستها را بلند کرده بود و گفته بود خدایا ما باران تو را نمی خواهیم تو را هم نمی خواهیم ما وابسته به جایی هستیم که گندم ما تامین می شود زندگی ما تامین می شود؛ نه به باران تو احتیاج داریم، نه به تو. یکی از نخست وزیران دستگاه جبار طاغوت به این شکل با خدا صحبت می کند. کشور وابسته به بیگانگان بود. بیانات امام را از یاد نبرده ایم. استقلال کشور در سایه انقلاب به ارمغان آورد انقلاب ما استقلال را برای کشور به ارمغان آورد ملت ما سالیان متمادی تحقیر شده بود. انقلاب ما برای ما عظمت و عزت  آورد. مردم ما روح خودباوری را از دست داده بودند. در مخیله‎شان خطور نمی کرد که روزی در بعد علمی بدرخشند. روزی در بعد نظامی بدرخشند شما با فاصله هر ماه به ماه شاهد پیشرفت علمی می شوید. آن روز قدرت ساختن یک چیز جزئی نداشتیم امروز روح خودباوری در نسل جوان ما رشد کرده. جوانان بین 25 و 30 سال ما در مراکز علمی کار می کنند. ایده پردازی می‎کنند پژوهش و تحقیقات دارند. دنیا امروز دچار بهت است. آل برایت وزیر اسبق امور خارجه آمریکا جمله ای دارد و آن جمله این است. راجع به ایران امروز بعد از انقلاب می گوید. می گوید: خاورمیانه قلب جهان است و ایران قلب خاورمیانه است.

لذا بعد از پیروزی انقلاب دشمنان ما، ما را رها نکردند. به صراحت امروز عرض بکنم این را با تمام وجودم عرض می کنم. اگر می‎بینید آمریکا ما را تهدید می کند، تحریم می کند، در عرصه جهانی امروز ایران اسلامی در پرتو انقلاب رقیب بی چون و چرای ایالات متحده امریکا است. امروز ما رقیب آنها هستیم. و لذا مردم ما دست دشمنان را خوانده اند به زندگی معمولیشان که نگاه می‎کنند می‎بینند مشکلات پیش آمده؛ گرانی پیش آمده؛ نرخها بالا رفته؛ تورمها ایجاد شده؛ کنار هم که می نشینند مردم شکوه می‎کنند گلایه می‎کنند؛ از مسئولین انتظار حمایت بیشتر دارند ولی با یک کلان‎تری که به قضایا که نگاه می کنند می بینند دشمن هم دنبال همین است که مردم ما خسته شوند؛ مردم ما از گرانی و تورم و تحریم ها خسته بشوند و بعد از سی و چند سال مقاومت و پایداری دست از انقلاب بردارند. و آن روز، روز شادی دشمن است. دشمن بداند ملت ما کاری نمی‎کند مایه خوشحالی و شادی شما شود. این یک واقعیت انکار ناپذیر است. ملت ما با همه سختی ها این شادی و خوشحالی را برای شما و برای اینکه شما خوشحال بشوید به فضل پروردگار این خوشحالی را به گور خواهید برد. آمریکاییها این روزها مسئله مذاکره را مطرح می‎کنند. رهبر عزیز و فرزانه انقلابمان دیروز در دیدار با نیروی هوایی سخن بسیار مستدل و محکمی را مطرح کردند. شاید عده ای هم در کشور ما بگویند اقا یک رابطه ای برقرارکنید مذاکره ای شروع کنید شاید این مشکلات بر طرف شود. بله ما از مذاکره کردن هراسی به دل راه نمی دهیم. دست ما پر است. اما در چه شرایطی مذاکره؟ در شرایطی که دشمن ما را تحریم کرده هر روز تهدید می کند و به تعبیر رهبری تفنگ را بدست گرفته و در حال شلیک است. می گوید یا مذاکره یا شلیک می کنم. آیا الان وقت مذاکره است در این شرایط می شود با دشمن مذاکره کرد. لازمه چنین مذاکره  عقب نشینی ماست از تمام  آرمانهایی که سی و چهار ساله بدست آورده ایم. بله در شرایط برابر ما مذاکره می کنیم. شما در عمل رفتارتان را عوض کنید، با ما حسن نیت نشان بدهید. بخشی از این تحریم‎ها را بردارید، بگویید ما حسن نیتمان را می خواهیم به شما اعلام کنیم. آن موقع چه کسی حاضر نیست با شما مذاکره کند. در عمل نشان بدهید. به دنیا نشان بدهید تحریمشان را برداشته اید، فلان جا برداشته اید. می خواهیم حسن نیتمان را به ملت ایران نشان دهیم. آن موقع کیه؟ اما شما دارید هر روز تهدید می کنید. در همین ایام اخیر دوباره تحریم ها را چند برابر کرده اید؛ می خواهید در فشار، ملت ایران تسلیم بشود. ملت ایران و رهبری و مسئولان جمهوری اسلامی با فشار و تحریم  تسلیم شما نمی شوند. یک نکته می‎خواهم بگویم. نکته پایان است عرض می کنم حادثه روز یکشنبه در رابطه با استیضاح وزیر کار، حادثه بسیار تلخی بود. من ندیدم نشنیدم کسی این حادثه را از خودش دیده باشد یا برای او نقل کرده باشند و ناراحت نشده باشد. مسئولان عزیز دوستداران انقلاب کسانی که مردم به شما علاقه مندند، اگر سفری می کنید در جایی به نشانه جمهوری اسلامی حضور پیدا می کنید مردم برای شما دعا می کنند، چرا در داخل اینچنین؛ چرا ما پشت تریبون ها از وحدت جهان اسلام سخن می گوییم ولی نوبت به اولیاء که رسید آسمان تپید. ما که سزاوارتریم به وحدت ما که سزاوارتریم به همدلی؛ برای اینکه به دیگران نصیحت به وحدت بکنیم خودمان!. ما فرزندان یک خانواده ایم. مردم خیره خیره به رفتار ما نگاه می کنند. به گفتار ما نگاه می کنند. من بارها پشت این تریبون گفته ام مردم ما از گرانی رنج می کشند. از تورم رنج می شکند. از نرخهای گوناگون هر روز و هر هفته رنج می کشند. اما رنج جانکاه مردم این صحنه هاست که میبینید؛ این رنج مردم است. مردم یک وقتهایی میگویند نکند اینها یادشان رفته که ما هم هستیم. کار شما باعث می شود که مردم تصور بکنند که شما  مردم را رها کرده اید. و بعد بگویند پرداخته اید به اینگونه مسائل، و دیگر کاری به تورم و معیشت مردم و زندگی مردم ندارید. کاری کنید؛ رفتاری از خودتان نشان بدهید. من به همه عرض می‎کنم. رفتاری از خودمان نشان بدهیم. خدا شاهد است ما خیرخواهانه عرض می‎کنیم. دوست داریم شما را عزت شما رامی خواهیم. هم در کشور هم در دنیا . بالاخره شما نسلی هستید که امام آغازگر این حرکت بود. بالاخره شما هم با آبروی امام با آبروی رهبری دارید این مسیر را ادامه می دهید. شما را به خدا سوگند می دهیم این دیگر برای آخرین بار باشد. و دل مردم را به درد نیاورید. به مردم به چهره های مردم بنگرید. به اشکهای مردم نگاه کنید. و توجه کنید به رهبر عزیز انقلاب و یک نکته من به شما مردم بگویم. مردم شما از این قضایا ناراحت نشوید. تا ما رهبری را داریم تا سایه بلند حضرت آیت الله خامنه ای داریم جای نگرانی نیست. این ستون خیمه انقلاب رهبری و ولایت فقیه است. و لذا جهان بداند مردم ایران بدانند صحنه های زیادی پیش آمده با یک اشاره رهبری این ملت سر از پا نشناخته اگر فراخوان بوده این ملت برای راهپیمایی آمده اند برای شرکت در انتخابات بوده آمده اند بیست و دوم بهمن، خبرنگاران بیایند از خیابانهای تهران، خیابان های قم، خیابانهای ساسر کشور فیلم برداری کنند ببینند آیا زن و مردی در خانه مانده است که اعلام حضور نکرده باشد. همه ملت اعلام حضور می کنند و به دنیا نیز می گویند رهبری ما پشتوانه انقلاب ماست و ما هم در کنار و در خدمت رهبری هستیم.

دعای پایانی خطبه دوم

ربنا آتنا فی الدنیا الحسنه و فی الاخره الحسنه و قنا العذاب النار.

پروردگارا روز به روز بر عزت ما بیافزا. در فرج مولایمان تعجیل بفرما به رهبر عزیز و فرزانه انقلابمان عزت کرامت بفرما امام راحلمان پروردگارا روحشان عالی است اعلی بگردان. به مراجع بزرگوار تقلیدمان سلامت مرحمت بفرما به بانوان ما عفت کرامت بفرما به عزیزانی که مسئول فرهنگ این کشورند خدایا به آنها توفیق بده که بتوانند پاسدار فرهنگ کشور باشند باران رحمتت را از ما دریغ مدار. ان احسن الحدیث و ابلغ الموعظه کتاب الله العزیز.

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم.

بسم الله الرحمن الرحیم.

«قُل هُوَ الله اَحَد *اللهُ الصَمَد *لَم یَلد وَ لَم یولَد *و َلم یکُن لَهُ کُفواً اَحَد * صدق الله العلی العظیم.»

 

 



[1]. بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج‏67 ؛ ص288.

[2]. «مریم»: 51.

[3]. «الأنبیاء»: 85.

[4]. «الممتحنة»: 4.

[5]. «الأحزاب»: 21.

[6]. «القلم»: 4.

[7]. «طه»: 36.

[8]. «الشرح»: 1.

[9]. ألا أخبركم‏ بأشبهكم‏ بي‏؟ قالوا: بلى يا رسول الله قال: أحسنكم خلقا و ألينكم كنفا و أبركم بقرابته و أشدكم حبا لإخوانه في دينه و أصبركم على الحق و أكظمكم للغيظ و أحسنكم عفوا، و أشدكم من نفسه إنصافا في الرضا و الغضب‏( روضة المتقين في شرح من لا يحضره الفقيه (ط - القديمة) ؛ ج‏12 ؛ ص23)

 

بسمه تعالی

مشروح خطبه‏ های نماز جمعه

حضرت آیت الله حسینی بوشهری

مورخ 94/09/27                                                      خطبه شماره 111

 

خطبه اول

السلام علیک یا حجة الله، السلام علیک یا بقیة الله فی ارضه، السلام علی المهدی الذی وعد الله عزّوجلّ أن یملأ به الأرض عدلاً و قسطاً کما ملئت ظلماً و جوراً

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن ارحیم

الحمدلله نحمده و نستعینه و نستغفره و نستهدیه و نؤمن به و نتوکل علیه و نعوذ بالله من شرور انفسنا و من سیئات اعمالنا و نشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و نصلّی و نسلّم علی حبیبه و نجیبه و خیرته فی خلقه حافظ سرّه و مبلغ رسالاته بشیر نعمته و نذیر نقمته سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین ابی القاسم محمد (ص)و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین المکرمین و الهداة المهدیین: و اللعن الدائم علی اعدائهم اجمعین من الآن الی قیام یوم الدین.

عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله؛

قال امیر المؤمنین (ع): «لَا يُدْرِكُ أَحَدٌ رِفْعَةَ الْآخِرَةِ إِلَّا بِإِخْلَاصِ الْعَمَلِ وَ تَقْصِيرِ الْأَمَلِ وَ لُزُومِ التَّقْوَى‏»[1]

بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش می‎کنم. کلام نورانی امی‎رمؤمنان که مخاطب آن عامه مردم است، این است که کسی نمی‎تواند جایگاه آخرت را درک کند و به آن جایگاه متعالی که خدای متعال برای بندگان صالحش قرار داده در آخرت برسد، مگر در پرتو سه چیز.

اولین آنها اخلاص در عمل است. هر چه اعمال ما خالصانه تر باشد، در نزد پروردگار مقبول تر است.

عنصر دوم کوتاه کردن آرزو ها است. آرزوهای بلند که نگاه دنیای به آن هست در لسان اهل بیت (ع) مورد مذمت و سرزنش قرار گرفته است.

عنصر سوم که ما را به جایگاه رفیع آخرت نزدیک می‎کند و می‎رساند پایبندی به تقوا است.

این سه عنصر مسیر انسان را به سمت آخرت هموار می‎کند.

اصول حاکم بر روابط اجتماعی

بحث ما پیرامون اصول حاکم بر روابط اجتماعی بود و سرفصل های مختلفی را تا کنون در رابطه با این بحث مطرح کرده ایم. آخرین بحث و سر فصل ما در رابطه با موضوع پر اهمی‎ت امنیت بود.

در این رابطه نیز در ضمن چند خطبه تاکنون به نکاتی اساسی اشاره کرده ایم.

سؤال مهمی که امروز مطرح می‎شود و باید در طی چند هفته پیرامون پاسخ به این سؤال بحث و گفتگو داشته باشیم. سؤال این است که قلمرو و حوزه امنیت کجاست؟ حوزه امنیت در چه مواردی است؟ آیا موارد آن محدود است یا به تناسب توسعه روابط اجتماعی در جامعه، قلمرو امنیت نیز گسترده است.

تفاوتی که بین انسان امروز و انسان گذشته دور وجود دارد این است که انسان گذشته به صورت قبیله ای زندگی می‎کرد و در واحدهای کوچک اجتماعی زندگی می‎کرد. آن بشر در رابطه با امنیت و تهدید های امنیتی. تنها نگران حمله دشمن و شبیخون دشمن بود؛ لذا همواره دنبال یک ساز و کار مناسب و تهیه ابزار مناسب برای دفع حمله دشمن بود و از نظر نظامی دنبال ایجاد یک امنیت بود تا بتواند قبیله او طایفه او، واحد کوچک اجتماعی که در آن زندگی می‎کند، با امنیت و آسایش زندگی کند. اما امروز با توسعه روابط اجتماعی مفهوم امنیت نیز دارای گستره بیشتری شده است و در نتیجه به موازات آن، نیاز به امنیت بیشتری احساس می‎شود. هر می‎زان که روابط انسانها رو به گسترش برود، به همان تناسب و اندازه، حوزه امنیت نیز گسترش پیدا می‎کند و در نتیجه متناسب با هر بخش از روابط انسانها باید بخشی از امنیت در زندگی انسانها پدید بیاید تا انسانها بتوانند زندگی مسالمت آمیزی داشته باشند.

بنابراین دیگر دغدغه بشر، تنها امنیت نظامی نیست بلکه دغدغه فردی و اجتماعی و اخلاقی و فرهنگی و اقتصادی و اعتقادی هم می‎باشد. اینها همگی قلمرو و حوزه امنیت را تشکیل می‎دهند که در نتیجه برای همه اینها تا آنجا که ما به آموزه های دینی مراجعه می‎کنیم، راهکارهای مناسبی برای آن طراحی شده است که چگونه امنیت اخلاقی و فرهنگی و اعتقادی و اقتصادی و روحی و روانی را در جامعه پاس بداریم؛ اینها مقولاتی است که باید پیرامون آن سخن گفت.

امنیت فردی

امروز موضوع بحث من درباره امنیت فردی است. از حقوق لازم و طبیعی برای هر فرد انسانی، امنیت فردی است. یعنی ما موظف هستیم همانگونه که باید امنیت فردی خود را پاس بداریم، نسبت به امنیت فردی دیگر آحاد جامعه نیز پر دغدغه و حساس باشیم. امنیت فردی هیچ کس به خطر نیفتد. لذا در چند حوزه در رابطه با امنیت فردی بحث می‎کنیم. یکی امنیت جانی است که از زیر مجموعه های امنیت فردی محسوب می‎شود.

یکی امنیت حیثیتی و آبرویی است که از زیر مجموعه های امنیت فردی است.

دیگری امنیت روحی و روانی و عقیدتی است و جالب این است که دین اسلام همه این موارد را به خوبی تبیین کرده است و آیات و روایات مناسبی از کلمات معصومین (ع) درباره اینها آمده است و راهکار مناسب هم برای آن درنظر گرفته شده است.

دین اسلام به صورت پر دغدغه و با نگرانی، مسئله امنیت جانی در جامعه و ایجاد امنیت کامل برای افراد را دنبال کرده است.

تعبیراتی که در آیات قرآن در این رابطه آمده است تعبیرات جالبی است.

خداوند در قرآن می‎فرماید: «مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعاً وَ مَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعاً وَ لَقَدْ جَاءَتْهُمْ رُسُلُنَا بِالْبَيِّنَاتِ ثُمَّ إِنَّ كَثِيراً مِنْهُمْ بَعْدَ ذلِكَ فِي الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ»[2]

آیا تعبیری از این رسا تر می‎توان پیدا کرد؟ خدا می‎فرماید اگر کسی یک نفر را به ناحق بکشد، یا فساد ایجاد کند، این عمل او برابری می‎کند با کشتن انسانیت.

قرآن در جای دیگری کیفر سختی را برای کسی که امنیت فردی یک مؤمنی را به خطر بیندازد در نظر گرفته است.

خداوند می‎فرماید: «وَ مَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِداً فِيهَا وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ لَعَنَهُ وَ أَعَدَّ لَهُ عَذَاباً عَظِيماً»[3]

کشتن یک مؤمنی چنین کیفری در فرهنگی دینی ما دارد. ابتدا اشاره می‎کند که مجازات او دوزخ است و این انسان در آنجا ماندگار خواهد شد، سپس می‎فرماید خداوند او را مورد غضب قرا می‎دهد و از رحمت الهی به دور است و در پایان می‎فرماید که خدای متعال عذاب بزرگی را برای او فراهم می‎کند.

آیات زیادی در رابطه با حفظ جان و خون انسانها داریم و اسلام روی آن تکیه می‎کند چون اگر امنیت فردی در جامعه ایجاد نشود، همه در یک حالت بیم و ترس و اضطراب زندگی کنند، هیچ گاه احساس یک زندگی سالم و امنیت کامل نمی‎کنند و جامعه دچار اختلال جدی خواهد شد. آنچنان حفظ جان و امنیت فردی برای اسلام مهم است که هر نوع انسان کشی و تهدید، حتی زنده به گور کردن دختران و حتی این مسئله که کسی به بهانه مشکل معیشتی فرزند کُشی کند را محکوم می‎کند [که در زمان جاهلیت خیلی این دو جه محسوس بوده است].

قرآن در رابطه با کشتن دختران می‎فرماید:  «وَ إِذَا الْمَوْءُودَةُ سُئِلَتْ* بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ »[4]

همچنین در رابطه با کشتن فرزندان به بهانه مشکل معیشتی می‎فرماید: «وَ لاَ تَقْتُلُوا أَوْلاَدَكُمْ مِنْ إِمْلاَقٍ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَ إِيَّاهُمْ...»[5]

اسلام برای اینکه امنیت فردی در جامعه ایجاد شود و از آسیب رساندن به امنیت فردی جلوگیری شود، راهکارهایی مثل قصاص و مجازات مالی و کیفر اخروی قرار داده است.یعنی اسلام می‎گوید اگر بکشی، کشته می‎شوی. این یک عامل پیشگیری و بازدارنده است. هیچ کسی نمی‎تواند احساس امنیت کند اگر امنیت دیگران را به خطر بیندازد.

اسلام قصاص را مطرح کرده است تا جان انسانها محفوظ بماند [وَ لَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاةٌ][6]

کسی مقاله ننویسد و نگوید که اسلام یک دین خشن است. نه! بلکه اسلام قانون مترقّی قصاص را وضع کرده است تا در سایه این قانون پیشگیری کند و نگذارد هرج و مرج در یک جامعه به وجود آید و امنیت فردی جامعه مورد تهدید قرار گیرد و در عین حال این قانون قصاص جلوگیری از یک مسئله دیگری هم می‎کند و آن مسئله این است که اگر قانون قصاص به صورت ضابطه‎مند در اسلام نبود، ممکن بود اگر در یک جامعه کسی کشته شود، اولیاء دم و اولیاء مقتول بی حساب و کتاب بریزند و ده ها نفر را بکشند، اما قرآن می‎گوید در مقابل فردی که کشته شده است، یک نفر فقط کشته می‎شود؛ [وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَاناً فَلاَ يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ إِنَّهُ كَانَ مَنْصُوراً ][7]

بنابراین حوزه و قلمرو امنیت تنها امنیت نظامی نیست، بلکه امنیت فردی و اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و خلاقی و روحی و روانی و... هم هست و ما امروز به بخشی از این قلمرو امنیت اشاره کردیم.

دعای پایانی خطبه اول

«إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إيتاءِ ذِي‏الْقُرْبى‏ وَ يَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُون‏»[8]

پروردگارا جامعه ما را جامعه دینی و اسلامی و قرآنی قرار بده. در فرج مولایمان تعجیل فرما. روح بلند رهبر فقیدمان عالی است اعلی بگردان. ؛ به مراجع بزرگوار تقلید طول عمر عنایت بفرما. به رهبر فرزانه انقلاب و سایر مراجع بزرگوار تقلیدمان عزت و سلامت عنایت بفرما. به عالمان دین و خدمتگزاران و فرهنگ بانان دینمان عزت دنیا و آخرت مرحمت بفرما. به خانواده شهدا صبر و اجر کرامت بفرما. به جانبازانمان سلامت، به رزمندگانمان پیروزی، به آزادگانمان عزت عنایت بفرما. پروردگارا جوانانمان را بیشتر با مکتب اهل بیت آشنا بگردان. به بانوانمان عفت، به عالمانمان توفیق عمل، به بازاریان ما انصاف عنایت بفرما.

 

إنّ أحسن الحدیث و ابلغ الموعظة کتاب العزیز

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

«إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ * فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ * إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الأبْتَرُ»

صدق الله العلیّ العظیم

خطبه دوم

السلام علیک یا بنت رسول الله السلام علیک یا بنت ولی الله السلام علیک یا اخت ولی الله السلام علیک یا فاطمة یا بنت موسی بن جعفر اشفعی لنا فی الجنة فإنّ لک عند الله شأناً من الشأن

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین بارئ الخلائق اجمعین ثم الصلاة و السلام علی سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین، ابی القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین، اللهم صلّ و سلم علی مولانا امییرالمؤمنین علی بن ابی طالب و علی فاطمة الزهراء سیدة نساء العالمین و علی الحسن و الحسین سیدی الشباب اهل الجنة و علی علی بن الحسین زین العابدین و امام العارفین و علی محمد بن علیٍّ الباقر و علی جعفر بن محمد الصادق و علی موسی بن جعفر الکاظم و علی علیٍّ ابن موسی الرضا المرتضی و علی محمد بن علی الجواد و علی علی بن محمد الهادی و علی الحسن بن علی الزکیّ العسکری و علی الحجة القائم المهدی. حججک علی عبادک و امنائک فی بلادک بهم نتولی و من اعدائهم نتبرئُ الی یوم القیامة.

عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله؛

قال الإمام العسکری (ع): «أوصيكم بتقوى اللّه، و الورع في دينكم، و الاجتهاد للّه، و صدق الحديث، و أداء الأمانة إلى من ائتمنكم من برّ أو فاجر، و طول السجود، و حسن الجوار، فبهذا جاء محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلم»[9]

بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش می‎کنم.

وجود مقدس امام عسکری (ع) که در آستانه شهادت آن حضرت قرار داریم ما را به چند نکته کلیدی توصیه می‎کنند. می‎فرمایند شما را به تقوای الهی و ورع در دین و اجتهاد و تلاش در راه خدا و راستگویی و امانت داری توصیه می‎کنم که امانت را به کسی که به شما چیزی سپرده است، چه نیکوکار و چه بدکار برگردانید. شما را به سجده طولانی و مراعات همسایگان و خوشرفتاری با آنان سفارش می‎کنم چون همه اینها آن چیزی است که نبی گرامی اسلام به خاطر آن مبعوث به رسالت شده است.

بیان مناسبت ها

در خطبه دوم به بیان مناسبت ها و نکاتی مهمی اشاره می‎کنم.

مناسبت اول: امروز مصادف است با سالروز شهادت فرزند حوزه و مدرّس مجاهد دانشگاه مرحوم آیت الله دکتر مفتح و دو پاسدارش و روزه وحدت حوزه و دانشگاه و روز ملی مبارزه با خشونت و افراطی گری. اینها هر کدام فرصت های بیشتری می‎طلبد و در یک خطبه آن هم با موضوعات متعدد نمی‎شود حق آن را به خوبی اداء کرد و اجمالاً عرض می‎کنم که در روز بیست هفت آذر سال هزار و سیصدو پنجاه هشت، آیت الله دکتر مفتح به دست گروهک آمریکایی فرقان به شهادت رسید. جرم این عالم چه بود؟ او تلاشی فداکارانه و مجاهدانه در رابطه با وحدت حوزه و دانشگاه داشت و در این راه جانش را تقدیم اسلام و انقلاب کرد. ما یاد و خاطر این عالم بزرگ را گرامی می‎داریم و از حوزویان و دانشگاهیان مسرّانه می‎خواهیم اکنون که این فرصت خدادای به برکت نظام مقدس جمهوری اسلامی در اختیار شما است، در جهت اعتلای اسلام و پیشبرد اهداف انقلاب دست در دست هم دهیم و برای پیشرفت این انقلاب تلاش کنیم.

مناسبت دوم: هشتم ربیع الاول است که مصادف است با شهادت امام عسکری (ع) و آغاز دوران امامت حضرت بقیة الله الاعظم (عج). آن حضرت در سال دویست و سی و دو هجری در مدینه دیده به جهان گشود و با بیست و هشت سال زندگی علمی و سیاسی و اخلاقی و اجتماعی در سال دویست و شصت چشم از جهان فرو بست. دوران امامت امام عسکری (ع) شش سال است که معاصر با سه خلیفه سفّاک عباسی است. آن حضرت در زمان این خلفا تحت شدیدترین مراقبت ها قرار داشت. خانه ایشان را چه در زمان حیات و چه در زمات ممات، مرتب بازرسی و تفتیش می‎کردند. فلسفه این همه مراقبت ها  دلیلش عمدتاً دو چیز بود. یکی گسترش شیعه در عراق بود که شیعه در آن زمان قدرت عظیمی پیدا کرده بود و اینها احساس می‎کردند که همه شیعیان چشم به جمال امامشان دوخته اند و اینها به خاطر کینه ای که نسبت به شیعیان داشتند (مانند کینه ای که امروز در دنیا میبیند) مراقبت زیادی از امام عسکری (ع) به عمل می‎‎آوردند. دوم اینکه دشمنان بر اساس روایات متواتر، به این جمع بندی رسیده بودند که فرزند این امام سرانجام حکومت جهانی را به دست خواهد گرفت و آنها در تلاش بودند که چنین اتفاقی نیفتد. [يُرِيدُونَ لِيُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ] که موفق نشدند و امروز جهان در پرتو وجود حضرت مهدی (عج) زندگی می‎کند.

مناسبت سوم: وفات حضرت عبد المطلب جدّ بزرگوار پیامبر اکرم(ص) است که در دهم ربیع الاول اتفاق افتاده است و همچنین سالروز ازدواج پیامبر اکرم (ص) با حضرت خدیجه کبری (س) که در سن بیست و پنج سالگی و پانزده سال قبل از بعث است است.

مناسبت چهارم: دوازدهم ربیع الاول آغاز هفته وحدت و میلاد با سعادت نبی اکرم (ص) بنا بر قول مرحوم کلینی و مسعودی و مشهور در نزد اهل تسنن است. برادران و خواهران، امروز یکی از نیازهای اساسی ما مسئله وحدت بین امت اسلامی است. دشمنان خوب راهی را پیدا کرده اند برای ضربه زدن به جامعه اسلامی؛ و آن راه ایجاد تفرقه است. دشمنان تسلیحات را به کشورها صادر می‎کنند و امکانات هم از کشورهای اسلامی تهیه می‎کنند و سنی را به جان شیعه و شیعه را به جان سنی می‎اندازنند. امروزه هم می‎بینید که یک روز داعش، و یک طالبان و یک روز القاعده و یک روز جبهه النصره را و یک روز احرار الشام و یک روز جیش الاسلام را با عناوین مختلفی که ساخته و پرداخته خودشان است به وجود می‎آورند برای اینکه در جهان اسلام ایجاد تفرقه کنند و یکدیگر را بکشند و مسئله مهمتر این است که جهانیان را از اسلام بترسانند و اسلام هراسی را گسترش دهند. این نقشه شوم دشمن است اما متأسفانه عده ای عامداً یا جاهلاً در این دام افتاده است.

مناسبت پنجم: یکی از مسائل مهمی که گذشت مسئله pmd بود. بحث ابعاد احتمالی نظامی فعالیت های جمهوری اسلامی بود. موفقیت بزرگی بود که پس از گذشت بیش از یک دهه تهمت زنی و افترا توسطه قدرت های بزرگ و سازمان های تروریستی که ایران از سال 2003 تا سال 2009 در صدد ساختن اتم است، بدست آمد. آژانس و شورای حکّام در این هفته ای که گذشت قطع نامه ای صادر کردند و در حقیقت اعلام کردند که تمام قطع نامه هایی که علیه ایران در این جهت صادر کرده بودند عملاً لغو شد و امی‎دواریم لغو این قطعنامه ها ضمینه مناسبی برای ملت و مسئولین فراهم آورد که از این پس دیگر شاهد تحریم های ظالمانه در حق این ملت بزرگ نباشیم.

مناسبت ششم: یکی از مسائلی که قلب همه ما را سوزاند مسئله کشتار شیعیان مظلوم نیجریه بود. حرکتی حساب شده و در راستای اهداف دشمن. بی تردید باید گفت این حرکت یک حرکت صهیونیستی و مورد حمایت بعضی از کشورهای عربی بود. شنیده ام که بعد از این کشتار بعضی از سران کشورها که ادعای اسلامی‎ت و عربیت هم دارند با رئیس جمهور نیجریه تماس گرفتند و تشکر کردند و تبریک گفتند که شما با تروریسم مبارزه کردید. این چه فرهنگی است؟ این چه بی عدالتی است که در دنیا حاکم است؟ اینها چه کردند؟ تعدادی شیعه در حسینه جمع شده بودند و بعد از ماه صفر پرچم سیاه را پایین آوردند و پرچم سبز را برافراشته بودند و خود را برای ایام جشن میلاد امام پیامبر (ص) و امام صادق (ع) آماده می‎کردند. اینها چه جرمی مرتکب شدند که بی رحمانه بیش از پانصد نفر زن و مرد مظلوم را به شهادت برسانند و بعد با تعدادی کامیون جنازه ها را ببرند و در گورهای دسته جمعی دفن کنند و بر اساس بعضی گزارش ها که صحت آنها را هنوز نمی‎دانیم، تعدادی از این اجزا را بسوزانند. پناه بر خدا؛ جلوی چشم طرفداران حقوق بشر چه اتفاقاتی در این زمانه ما می‎افتد. اگر حادثه ای در غرب یا در اروپا اتفاق می‎افتاد که در پاریس هم مشاهده کردید، گوش فلک را کر می‎کردند اما زمانی که به این حادثه می‎رسن مُهر سکوت بر لب می‎زنند و رسانه هایشان از حرکت باز می‎ایستند. ما از ریاست جمهور و وزارت خارج به خاطر پیگیری تشکر می‎کنیم ولی این را کافی نمی‎دانیم. ما معتقدیم که باید بیش از این پرچم مظلومی‎ت شیعیان و رهبر شیعیان نیجریه جناب شیخ ابراهیم زکزاکی را در تمام دنیا برافراشته نگه بدارند تا دیگر دشمنان ما به خودشان جرأت ندهند که این اینچنین گستاخانه به حریم مکتب تشیع و اهل بیت (ع) بتازند.

مناسبت هفتم: هفته وقت را داشتیم که خوشبختانه از بیانات عزیزمان جناب حاج آقای محمدی بهره بردیم. حقیقتاً ایشان و همکارانشان در سراسر کشور خدمات بایسته ای در جهت احیاء موقوفات انجام دادند و ما معتقدیم هر کس در هر جایگاهی برای احیاء این سنت حسنه لازم است تلاش کند.

مناسبت هشتم: مسئله انتخابات را داریم. دیروز ثبت نام خبرگان رهبری آغاز شد و روز شنبه هم ثبت نام انتخابات مجلس شورای اسلامی آغاز خواهد شد. فرصت زیادی میطلبد که در این رابطه صحبت شود ولی من فقط به چند جمله بسنده می‎کنم. کسانی که احساس تکلیف می‎کنند و در خود شرایط لازم را میبینند، در صحنه انتخابات حضور پیدا کنند. انتخابات در نظام اسلامی ما یک امتیاز است. در خیلی از کشورهای ابر قدرت انتخابات برگزار نمی‎شود و اگر هم برگزار شود فرمایشی است. کسانی که ثبت نام می‎کنند در انتخابات باید ملتزم به فرایند قانونی انتخابات باشند. من عرض می‎کنم که حرمت شورای نگهبان باید حفظ شود و نباید مورد تخریب قرار بگیرد. صیانت از شورای نگهبان، صیانت از آرمان  شهدا و اهداف بلند انقلاب اسلامی است.

در هفته های اخیر شاهد تجاوز ترکیه با خاک عراق بودیم. انسان تعجب می‎کند که اینها با چه منطقی دست به این اقدامات می‎زنند. در سوریه کارشان به شکست انجامی‎د و در ایجاد رابطه با روسیه هم شکست خوردند و الان وارد خاک عراق شدند. در مقابل اعتراض مردم و مسئولان و مرجعیت عراق، عقب نشینی نکردند. ملت ترکیه ملتی شریف است و زمامداران ترکیه نباید بیش از این با آبرو و شرافت ملت شریف ترکیه بازی کنند.

دعای پایانی خطبه دوم

«إِنَ‏ اللَّهَ‏ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ‏ وَ الْإِحْسانِ وَ إيتاءِ ذِي الْقُرْبى‏ وَ يَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُون‏»[10]؛

«رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّار»[11]

پروردگارا در فرج مولایمان تعجیل فرما؛ توطئه دشمنان را به خودشان برگردان؛ به امام راحلمان روح و رضوان عنایت فرما؛ به رهبر فرزانه انقلاب ما این سکان دار کشتی انقلاب عزت بیشتر کرامت فرما؛ به مراجع بزرگوار مان سلامت و طول عمر عنایت فرما؛ به خدمتگذاران مردم خدمت بیشتر عنایت فرما؛ پروردگارا از تو می‏طلبیم نسل جوان ما و این امی‎دهای آینده ما را با مکتب و دین آشناتر بگردان؛ به خانوده مکرم شهیدانمان صبر و اجر کرامت بفرما؛ نیروهای مسلح ما را اعم از نیرو هوایی، نیرو دریایی و نیروی زمینی و نیروهای انتظامی ما را برای دفاع از کیان انقلاب و اسلام عزیز موفق و مؤید و منصور بدار؛ پروردگارا ملتمسانه عرض می‎کنیم باران رحمتت را شامل همه ما بگردان.

إنّ أحسن الحدیث و ابلغ الموعظة کتاب العزیز

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

«قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ * اللَّهُ الصَّمَدُ * لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ * وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ»

صدق الله العلیّ العظیم



[1]. غرر الحکم و درر الکلم، ص 790.

[2]. «المائده»: 32.

[3]. «النساء»: 93.

[4]. «التکویر»: 8و9.

[5]. «الأنعام»: 151.

[6]. «البقرة»: 179.

[7]. «الإسراء»: 33.

[8]. «النحل»: 90.

[9]. منهاج الصالحين (للوحيد)، ج‌1، ص 465.

[10]. «النحل»: 90.

[11]. «البقرة»: 201.

 

بسمه تعالی

مشروح خطبه‏ های نماز جمعه

حضرت آیت الله حسینی بوشهری

مورخ 94/09/06                                                      خطبه شماره 110

 

خطبه اول

السلام علیک یا حجة الله، السلام علیک یا بقیة الله فی ارضه، السلام علی المهدی الذی وعد الله عزّوجلّ أن یملأ به الأرض عدلاً و قسطاً کما ملئت ظلماً و جوراً

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن ارحیم

الحمدلله نحمده و نستعینه و نستغفره و نستهدیه و نؤمن به و نتوکل علیه و نعوذ بالله من شرور انفسنا و من سیئات اعمالنا و نشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و نصلّی و نسلّم علی حبیبه و نجیبه و خیرته فی خلقه حافظ سرّه و مبلغ رسالاته بشیر نعمته و نذیر نقمته سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین ابی القاسم محمد (ص)و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین المکرمین و الهداة المهدیین: و اللعن الدائم علی اعدائهم اجمعین من الآن الی قیام یوم الدین.

عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله؛

قال مولانا امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه افضل صلوات المصلین:

«ثلاثة هنّ زينة المؤمن تقوى اللّه‏ و صدق‏ الحديث‏ و أداء الأمانة»[1]

بندگان خدا، خودم و شما را به تقوای الهی سفارش می‌کنم، وجود مقدس امیرمؤمنان علی (ع) در جمله ای این چنین می‌فرمایند که سه چیز است که زینت انسان مؤمن بشمار می‌رود، یکی تقوای الهی است، دوم راست گویی در زندگی و سوم اداء امانت است، در حقیقت گویا این سه مسأله شناسنامه یک انسان مؤمن است که مؤمن را می‌توان با آن شناخت، مؤمنِ با تقوی، مؤمن راستگو، مؤمنی که اهل اداء امانت باشد.

در خطبه اول مدتی است که بحث اصول حاکم بر روابط اجتماعی را با سر‎فصل‎های مختلف دنبال می‌کنیم. در خطبه گذشته فصلی را به عنوان فصل امنیت شروع کردیم و در آنجا با استفاده از آموزه های دینی، قرآن و روایات نورانی اهل‎بیت (ع) به جایگاه مهم امنیت اشاره کردیم، امروز در خطبه اول دو سوال مطرح می‌کنیم و به این دو سوال می‌پردازیم.

سوال اول

آیا امنیت هدف است یا وسیله؟

سوال دوم

مقوله امنیت چگونه است؟ چگونه باید به امنیت نگریست؟ تا کجا باید برای حفظ امنیت تلاش کرد؟ آیا حفظ امنیت به هر قیمت؟ یا حفظ امنیت محدوده دارد و باید متناسب با آن محدوده به حفظ امنیت پرداخت؟

پاسخ سوال اول

تا آنجایی که ما به قرآن و روایات مراجعه می‌کنیم و از آموزه های دینی استفاده می‌کنیم مسئله امنیت به عنوان هدف مطرح نیست، بلکه مسئله امنیت به این عنوان مطرح است که زمینه ساز زندگی بهتر آحاد جامعه باشد، امنیت زمینه ساز پیاده کردن تعالیم و آموزه های دینی باشد، امنیت زمینه گسترش ارزشهای الهی باشد، یعنی چون می‌خواهیم جامعه زندگی مناسب داشته باشد، ایجاد امنیت می‌کنیم، چون می‌خواهیم آموزه‎های دینی در جامعه پیاده شود در رابطه با امنیت تلاش می‌کنیم، چون می‌خواهیم ارزشهای الهی گسترش یابد و خدا عبادت شود، در ارتباط با امنیت تلاش می‌کنیم و سعی می‌کنیم امنیت در جامعه برقرار شود.

خداوند در قرآن می‎فرماید: « وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دینَهُمُ الَّذِی ارْتَضى‏ لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنی‏ لا یُشْرِکُونَ بی‏ شَیْئاً وَ مَنْ کَفَرَ بَعْدَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ الْفاسِقُون»[2]

به این آیه که نگاه می‌کنیم خداوند متعال به مؤمنان و صالحان و پاکان وعده خلیفة الهی می‌دهد و بستری را فراهم می‌کند که خدا در آن فضا و شرایط مورد پرستش قرار بگیرد، این دو بستر و زمینه یکی استقرار دین الهی است و دیگری ایجاد امنیت در جامعه «ولَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دینَهُمُ الَّذِی ارْتَضى‏ لَهُمْ». دینِ مورد پسند و رضایت که همان دین اسلام است استقرار یابد، «وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً»، بعد از اینکه خوف و ترس و بیم از جامعه رخت بربندد و امنیت جایگزین آن بشود این فرصت و این  زمینه بوجود می‌آید: «یَعْبُدُونَنی‏ لا یُشْرِکُونَ بی‏ شَیْئاً»، اینها عبادت کنند من را و به من شرک نورزند، «وَ مَنْ کَفَرَ بَعْدَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ الْفاسِقُون»، کسانی که بعد از این شرایط باز هم بر کفر خود اصرار بورزند اینها جزء فاسقان هستند. امنیت در اینجا هدف نیست، امنیت در اینجا وسیله و زمینه است برای «یَعْبُدُونَنی‏ لا یُشْرِکُونَ بی‏ شَیْئاً»،«وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً».

اینجا امنیت بیرونی بود و در جایی دیگر ایجاد امنیت درونی را زمینه ازدیاد ایمان مؤمنان می‌دانند؛ یعنی اگر امنیت در درون و قلب مؤمنان ایجاد شد، خود زمینه ساز ازدیاد ایمان است؛ «هُوَ الَّذِي أَنزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدَادُوا إِيمَانًا مَّعَ إِيمَانِهِمْ»[3].

پس بنابر این اجمالاً بر اساس آموزه های دینی خود امنیت زمینه ساز زندگی بهتر برای جامعه است. « فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هذَا الْبَيْتِ الَّذِي أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ » خدایی که اینها را از گرسنگی و ترس نجات داده باعث می‌شود که اینها خدای متعال را عبادت کنند. «فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هذَا الْبَيْتِ»[4] چه خدایی؟« الَّذِي أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ »[5]

پاسخ سوال دوم [اینکه مرز امنیت تا کجا است؟]

به هر قیمت، برای هر گروه، برای هر دسته، برای هر فرد از افراد جامعه، باید امنیت ایجاد کنیم؟ یا در آموزه های دینی ما برای این مسئله حد و مرزی قائل شده است؟

متأسفانه یکی از معضلات جوامع بشری، حتی جوامع اسلامی این است که در رابطه با بعضی از مفاهیم، چه مفاهیم سیاسی، چه مفاهیم اجتماعی چه مفاهیم اخلاقی، برداشت درستی از آن مفاهیم ندارند و به تجزیه و تحلیل نسبت به آن مفاهیم می‌پردازند. مثلاً یکی از مفاهیم آزادی عقیده است، عده ای خیال می‌کنند که مرز ندارد، یکی بحث امنیت است، عده ای خیال می‌کنند امنیت دارای مرز نیست، یعنی به یک سلسله ادله و منابع مراجعه می‌کنند، واز مراجعه به ادله و منابع دیگر غفلت می‌کنند، در عین حال که نگاه ما در اسلام نگاهی است که باید همه‎سونگر باشیم نه یک‎سو‎نگر، همه جهات را باید در نظر گرفت تا بر اساس آن بشود امنیت در جامعه ایجاد کرد، اسلام عزیز ما می‌گوید امنیت خوب است، و خوب است که ایجاد بشود، اما اگر ایجاد امنیت برای عده ای موجب تهدید دیگران می‌شود و موجب می‌شود که امنیت دیگران را مختل کنند و اختلال در امنیت جامعه ایجاد شود، باید جلو رفت و نگذاشت آنها در امنیت به سر ببرند؛ چون می‎دانید که ترحم بر پلنگ تیز دندان چه تبعاتی به دنبال خواهد داشت؛ نتیجه‎اش بنا‎بر گفته قرآن این می‎شود: «وَ لَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاةٌ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ»[6]، کسانی که جانی هستند در جامعه و دیگران را می‌کشند و تهدید می‌کنند، نمی‌شود گفت که چون اسلام گفته است افراد باید امنیت داشته باشند پس امنیت اینها را هم حفظ کنیم؛ اینگونه نیست؛ معنا ندارد که برای جانی و جنایتکار امنیت تأمین بشود، چون اگر برای او تأمین امنیت کردیم آحاد جامعه به خطر می‎افتد. این واقعیتی است که در اسلام عزیز ما به این نکته اشاره شده و نکته درستی است که اعتبار و حیثیت اشخاص باید محفوظ باشد، اما اگر ظالمی و ستمگری در جامعه قدّاره کشی کرد، آیا باید اعتبار و حیثیت او هم حفظ شود؟ خداوند در قرآن با می‎فرماید: «لا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَنْ ظُلِمَ»[7]، قرآن جلوی صدای بلند را گرفته که انسان به بدگویی و افشاگری بپردازد، اما یک استثناء دارد، و آن استثناء این است که کسانی که مورد ظلم واقع شده اند هیچ ایرادی ندارد که با صدای بلند فریاد بکشند و علیه ظالمان بدگویی و افشاگری کنند، پس مرز اعتبار و حیثیت افراد مرز مشخصی است، اینگونه نیست که اسلام بدون حساب و کتاب بگوید در همه جا حیثیت ها و اعتبارها حفظ بشود و در همه جا امنیت حاکم بشود، مثلاً در رابطه با مشرکان [سوره توبه آیه ششم]، آیه ای داریم که اگر مشرکان پناه خواستند به آنها پناه بدهید، تا کلام الهی را بشنوند و بعد آنها را به مأمنشان برگردانید، بحث امنیت است حتی برای مشرکان، اما آنجایی که مشرکان در مقام ستیزه جویی و پیکار با مسلمانان در آمده‎اند، ادبیات قرآن عوض می‌شود، ادبیات برای دسته اول مشرکان این است «وإنْ أَحَدٌ مِّنَ الْمُشْرِكِينَ اسْتَجَارَكَ فَأَجِرْهُ حَتَّى يَسْمَعَ كَلاَمَ اللّهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ»[8]، امنیت به آنها بدهید و به جایی که بودند برگردانید، چون پناه خواستند به آنها پناه بدهید، چتر امنیت اسلام گسترده است و شامل اینها هم می‌شود، اما اگر مشرک و کافری در مقام ستیزه جویی با امت اسلامی بر آمد، در آنجا ادبیات قرآن می‌گوید: «وَ قَاتِلُوهُمْ حَتَّى لاَ تَكُونَ فِتْنَةٌ»[9].

پس بنابراین پاسخ سوال روشن شد و مشخص شد که امنیت مرز دارد تا جایی که تهدید کننده امنیت دیگر آحاد جامعه نباشد.

دعای پایانی خطبه اول

«إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إيتاءِ ذِي‏الْقُرْبى‏ وَ يَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُون‏»[10]

پروردگارا در فرج مولایمان تعجیل فرما.

پروردگارا به امام راحلمان و مراجع گذشته مان روح و ریحان عنایت فرما.

پروردگارا به رهبر معظم انقلابمان، این سکّان دار بزرگ کشتی انقلاب و همه مراجع بزرگ تقلیدمان عزت و سلامت و طول عمر با برکت مرحمت بفرما.

به خانواده های مکرم شهیدانمان صبر و اجر کرامت فرما.

به رزمندگانمان پیروزی عنایت فرما.

به بسیجیان قهرمانمان عزت بیشتر عنایت فرما.

پروردگارا به جانبازان سلامت، به آزادگان عزت، به بانوان عفت، به جوانان غیرت، به عالمان توفیق عمل مرحمت فرما.

پروردگارا به زائران و مجاوران حسن عاقبت مرحمت فرما.

پروردگارا باران رحمتت را شامل حال همه ما بگردان.

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

«قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ * اللَّهُ الصَّمَدُ * لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ * وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ»

صدق الله العلیّ العظیم

خطبه دوم

السلام علیک یا بنت رسول الله السلام علیک یا بنت ولی الله السلام علیک یا اخت ولی الله السلام علیک یا فاطمة یا بنت موسی بن جعفر اشفعی لنا فی الجنة فإنّ لک عند الله شأناً من الشأن

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین بارئ الخلائق اجمعین ثم الصلاة و السلام علی سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین، ابی القاسم محمد6 و علی آله الطیبین الطاهرین، اللهم صلّ و سلم علی مولانا امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و علی فاطمة الزهراء سیدة نساء العالمین و علی الحسن و الحسین سیدی الشباب اهل الجنة و علی علی بن الحسین زین العابدین و امام العارفین و علی محمد بن علیٍّ الباقر و علی جعفر بن محمد الصادق و علی موسی بن جعفر الکاظم و علی علیٍّ ابن موسی الرضا المرتضی و علی محمد بن علی الجواد و علی علی بن محمد الهادی و علی الحسن بن علی الزکیّ العسکری و علی الحجة القائم المهدی. حججک علی عبادک و امنائک فی بلادک بهم نتولی و من اعدائهم نتبرئُ الی یوم القیامة.

عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله؛

قال مولانا امیر المؤمنین علی بن ابی طالب علیه افضل صلوات المصلین

«لا تُقدِم وَ لا تُهجِم إلّا عَلی تَقوا الله و طاعَته»

بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش می‌کنم، امیرمؤمنان در این کلام نورانی ما را عملاً مورد خطاب قرار می‌دهند، می‌فرمایند:« لا تقدم »، اقدامی مکن و کاری انجام مده، « لا تهجم »، از کاری هم صرف نظر نکن و باز نایست مگر اینکه تابلوی راهنمای تو تقوا باشد، یعنی بر محور تقوا و اطاعت خداوند اقدام به کاری بکن و بر اساس محور تقوا و اطاعت خداوند دست از کاری بردار، و به تعبیر امروزی بایدها و نبایدهای شما باید بر اساس تقوا و اطاعت خدا باشد.

بیان مناسبت‎ها

در خطبه دوم به بیان مناسبتها و نکاتی اشاره می‌کنم.

اولین مناسبت، پنجم آذرماه سالروز تشکیل بسیج مستضعفان به فرمان حضرت امام (ره) بود، ما اگر بخواهیم در مورد بسیج سخن بگوییم، حقیقت امر این است که باید بگوییم بسیج مانند خود انقلاب است، تمام ویژگیهایی که ما در انقلابمان سراغ داریم، در بسیج هم هست. انقلاب ما سازش ناپذیر است، بسیج هم سازش ناپذیر است، انقلاب ما در مقابل ستمگران همواره ایستاده است، بسیج ما نیز خم به ابرو نمی‎آورد و ایستاده است، انقلاب ما در مسیری که دارد برای رسیدن به آرمانها و اهداف آگاهانه و با بصیرت حرکت می‌کند، بسیجیان ما نیز این چنین هستند و آگاهانه و با بصیرت حرکت می‌کنند، اینها ویژگیهایی هست که در رابطه با بسیج است، بسیج به عنوان یک نیروی خاص با یونیفرم نظامی نیست، همه آحاد جامعه می‌توانند بسیجی باشند، چون عرصه های مختلفی داریم؛ بسیج در عرصه های سیاسی می‌تواند حضور داشته باشد، که حضور دارد، عرصه های اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی، فرهنگی؛ بسیجی های ما در طول دوران انقلابمان همواره حضور جدی و آگاهانه داشته‎اند، این ویژگی بسیج و بسیجیان ما است، در طول دوران دفاع مقدس، بسیج با قامت استوارش حضور پیدا کرد و پیروزی را در کنار سایر نیروهای مسلح رقم زد، در حال حاضر با توجه به سخنان اخیر رهبر فرزانه انقلابمان که مقوله نفوذ را مطرح کرده اند، که فرمودند: عده ای می‌خواهند باورهای مردم، نخبگان و مسئولان را تغییر دهند، این بسیج و بسیجیان هستند که می‌توانند جلوی نفوذ دشمن را بگیرند، این یک واقعیت انکار ناپذیر است، من معتقدم بسیج باید سه اقدام کند و از سه چیز مراقبت کند، اولین اقدامِ بسیج، بصیرت افزایی است؛ روز به روز دامنه بصیرت افزایی را بالا ببرد و رشد بدهد، نکته دوم مطالبه‎گری بسیج است، آنچه رهبر معظم انقلاب فرمودند این است که بسیجیانِ همیشه حاضر در صحنه، باید مطالبه‎گر باشند؛ بسیجیان از کسانی که مخاطب فرمان امام (ره) هستند مطالبه کنند تا این فرمان به زمین نماند. نکته سوم این است که بسیجیان ما باید فرهنگ‎سازی کنند، در مقابل فرهنگ سازی غرب، فرهنگِ شجاعت، معنویت، اخلاص، دین داری و دین باوری را نهادینه کنند.

علاوه بر اینها سه چیز دیگری که بسیجیان باید آن را رعایت کنند این است که دچار غرور نشوند، بسیجیان ما دچار غفلت نشوند، دچار مادی گرایی و دنیاطلبی نشوند، این سه عنصر اساسی در کنار آن سه عنصر اصلی و کلیدی جزء رسالتهای اصلی و اساسی بسیجیان است.

مناسبت دوم، هفتم آذر روز نیروی دریایی است، قهرمانان نیروی دریایی و پرسنل نیروی دریایی در آبهای خلیج فارس و دریای عمان همواره می‎درخشند، سالروز حماسه آن ناوچه موشک انداز پیکان یادمان نرفته است، در اوایل جنگ فراموش نکردیم که نیروی دریایی قهرمان ما، نیروی دریایی عراق و دشمن بعثی آن روز را از کار انداخت، ما به همه ملت ایران، به همه نیروهای مسلح به ویژه به نیروی دریایی، روز نیروی دریایی را صمیمانه تبریک عرض می‌کنیم.

مناسبت دیگر عبارت است از هشتم آذرماه روز جهانی همبستگی با ملت فلسطین، تمام امت اسلامی باید اعلام همبستگی کنند، برادران و خواهران، هفتاد و هشت روز از انتفاضه سوم فلسطین می‌گذرد، نزدیک صد نفر تاکنون به شهادت رسیده اند، ویژگی این انتفاضه نسبت به انتفاضه اول و دوم این است که در جایی می‌جنگند و مبارزه می‌کنند که تحت تسلط صهیونیست ها می‌باشد، یعنی کرانه غربی، و این اوج شجاعت فلسطینیان، آن هم جوانان و نوجوانان دختر و پسر که به صحنه آمده اند و در مقابل صهیونیست ها می‌جنگند اس.، انتظار از امت اسلامی، سران کشورهای اسلامی این است که در کنار مردم مظلوم فلسطین باشند، نه اینکه کاری شبیه صهیونیست ها در بخش دیگر سرزمین عربی انجام دهند، که امروز متاسفانه سرزمین یمن، مردان و زنان و پیران و جوانان و نوجوانان آن مورد هجمه کشورهایی هستند که دم از اسلامی بودن می‌زنند.

مناسبت بعد در روز نوزدهم آذر ماه برابر با هجدهم ماه صفر روز بزرگداشت شیخ مفید است، من به نسل جوان سفارش می‌کنم با آثار بزرگان دین بیشتر آشنا شوید، در تکریم و تجلیل از عالمان دین بیشتر وارد میدان بشوید، امروز ما سر سفره اینها نشسته ایم، بعد از امامان معصوم (ع) و اهل بیت (ع)، این عالمان دین بوده اند که دین را برای ما حفظ کرده و نگه داشته اند، در تجلیل و تکریم از عالمان دین و شیخ مفیدها و شیخ طوسی ها و بزرگان عصرمان کوتاهی و غفلت نکنید.

روز دهم آذر شهادت آیت الله سید حسن مدرّس و روز مجلس است، شهید مدرس نماد استقلال ملی است، شهید مدرس نماد اسلام خواهی است، شهید مدرس نماد ایستادگی است، شهید مدرس نماد مقابله با استبداد و استکبار است، نماد شجاعت و حق گویی ولو تا پای جان پیش رفتن است، رضاخان در یک تعبیری روبرو شد با شهید مدرس و گفت: دو مرد در این کشور وجود دارد، یکی من و یکی تو، گفت اشتباه می‌کنی، یک مرد بیشتر وجود ندارد و آن هم من هستم و یک نامرد بیشتر وجود ندارد و آن هم تویی.

این شخصیت شهید مدرس در مقابل رضاخان قلدر است، با یقه باز، با لباس کرباسی از پله های مجلس بالا میرفت، نماینده ای به او رسید و گفت در این سرمای زمستان چرا یقه پیراهن را نبسته ای؟ با این لباس کرباسی سرما می‌خوری، نگاه تندی به او کرد و گفت: کاری به یقه باز من نداشته باش، دروازه های کشور به روی بیگانگان باز است آنجا را ببندید، این شجاعت یک انسان است، انتظار این است که مجلس ما که روز شهادت شهید مدرس را به عنوان روز مجلس نامگذاری کرده اند در خدمت گزاری به مردم کوتاهی نکند. امروزه معیشت، دغدغه مردم است، اقتصاد، دغدغه مردم است، بیکاری دغدغه مردم است، رکود و تورم دغدغه مردم است، حفظ ارزش پول ملی دغدغه مردم است، مجلس ما باید بتواند مدرّس وار در رابطه با اینگونه مسائل گره گشایی کند، قانون گذاری کند و رسالت اصلی خودش را درحقیقت عمل کند.

مهمترین مناسبت این ایام که باید اشاره کنم، اربعین حسینی است، اربعین حسینی روزی که کاروان حسینی از یک سو بعد از آن همه دردها و رنجها و مصیبتها از شام برگشتند و به کربلا آمدند، آنروز که جابر بن عبدالله انصاری با عطیه عوفی به کربلا آمدند، اینجا خطاب کنیم به حسین بن علی (ع) «السلام علی من دفنه اهل القری»، سلام بر آن بزرگی که روستایی‌ها و اهل قری، و کسانی که در آنجا زندگی می‎کردند او را دفن کردند، یعنی فرزند پیغمبر و فرزند علی؛ آنها بزرگواری کردند و آمدند بدن مطهر حسین (ع) را دفن کردند، نقل شده است زمانی که جابر و امام سجاد (ع) با هم روبرو شدند، وجود مقدس امام سجاد (ع) خطاب کرد به جابر« يا جابر , ها هنا واللهِ قُتلت رجالنا , وذُبحت أطفالنا , وصُبيت نساؤنا , وحُرقت خيامنا»

جابر خبر داری اینجا چه گذشت؟

ای جابر ، سوگند به خداوند در همین جا مردان ما کشته شدند و نوجوانان و بچه های ما سربریده شدند و زنان به اسارت برده شدند و خیمه های ما به آتش کشیده شدند.

و جابر هم چقدر مؤدبانه آمد کنار قبر ابی عبدالله (ع) خودش را روی قبر انداخت و بیهوش شد، و بعد که بهوش آمد سه مرتبه صدا زد یا حسین، بعد خودش به خودش جواب می‌دهد، حسین حق داری جواب ندهی« حبیبٌ لا یجیب حبیبه»، رگهای گلویت را بریدند و بین سر و بدنت جدایی انداختند، این جمله را می‌خواهم بگویم، زینب و ام کلثوم، امام سجاد، آنروز کاروان کوچکی بودید آمدید کربلا، امروز میلیون‌ها انسان با پای پیاده بلکه با پای برهنه عاشقانه کربلا می‌روند، همه با هم می‌گویند: السلام علیک یا اباعبدالله، باید تشکر کنم از موکب حضرت معصومه که از سوی قمی‎های عزیز روانه کربلا شده است.

السلام علیک یا ابا عبدلله، السلام علیک یابن رسول الله

نکته ای که می‌خواهم به آن اشاره کنم در آخرین جمله عرضم، در رابطه با اجلاسی بود که در تهران برگزار شد، اجلاس گاز و حضور سران، نه رئیس جمهور و تعدادی اعضای ناظر در اینجا حضور پیدا کردند، شصت و هفت درصد گاز استخراج شده مربوط به این چند کشور است، دوازده عضو دارد، هجده درصد گاز طبیعی جهان مربوط به جمهوری اسلامی است، یعنی جمهوری اسلامی اولین کشوری است که منابع غنی گاز در اختیار دارد، اما سهم ما در بازار جهانی به اندازه موجودی ما نیست، یکی بخاطر زیادی مصرف داخلی و دوم بخاطر تحریمها، در این رابطه ملاقات مهمی بین پوتین رئیس جمهور روسیه و رهبر عزیز و فرزانه انقلاب اتفاق افتاد، مستقیم از فرودگاه به دفتر مقام معظم رهبری رفتند و تحلیل گران سیاسی گفتند، از این نوع حرکت معلوم می‌شود، مسئله ارتباط راهبردی که بین جمهوری اسلامی و روسیه برقرار شد، دو ساعتِ کم سابقه و بی سابقه این ملاقات طول کشید و بعد هم قرآن نفیسی را به رهبر معظم انقلاب اهدا کرده اند، بحث های مهم منطقه ای مطرح شد و این برای دشمنان بسیار آزار دهنده بود و لذا سریع عکس العمل نشان  دادند و تحلیل بنده اسقاط هواپیمای روسی توسط کشور همسایه با اشاره ناتو و سران استکبار بوده است، خواستند پاسخ بدهند و کینه خود را نشان بدهند، و لذا این اقدام از ناحیه دشمنان اتفاق افتاد ولیکن امروزه معتقد هستم استکبار، آمریکا، بعضی از کشورهای حامی تروریست باید در منطقه رسماً اعتراف به شکست کنند.

ما خواهان تنش زدایی بین کشورها هستیم، اینها می‌خواهند پای ناتو را به منطقه باز کنند، ولی امیدواریم با تدبیر و درایتی که به عمل خواهد آمد این اتفاق نیفتد.

دعای پایانی خطبه دوم

«إِنَ‏ اللَّهَ‏ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ‏ وَ الْإِحْسانِ وَ إيتاءِ ذِي الْقُرْبى‏ وَ يَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُون‏»[11]؛

«رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّار»[12]

پروردگارا در فرج مولایمان تعجیل فرما؛ توطئه دشمنان را به خودشان برگردان؛ به امام راحلمان روح و رضوان عنایت فرما؛ به رهبر فرزانه انقلاب ما این سکان دار کشتی انقلاب عزت بیشتر کرامت فرما؛ به مراجع بزرگوار مان سلامت و طول عمر عنایت فرما؛ به خدمتگذاران مردم خدمت بیشتر عنایت فرما؛ پروردگارا از تو می‏طلبیم نسل جوان ما و این امیدهای آینده ما را با مکتب و دین آشناتر بگردان؛ به خانوده مکرم شهیدانمان صبر و اجر کرامت بفرما؛ نیروهای مسلح ما را اعم از نیرو هوایی، نیرو دریایی و نیروی زمینی و نیروهای انتظامی ما را برای دفاع از کیان انقلاب و اسلام عزیز موفق و مؤید و منصور بدار؛ پروردگارا ملتمسانه عرض می‏کنیم باران رحمتت را شامل همه ما بگردان.

إنّ أحسن الحدیث و ابلغ الموعظة کتاب العزیز

 

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

«إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ * فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ * إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الأبْتَرُ»

صدق الله العلیّ العظیم



[1]. غرر الحكم و درر الكلم؛ ص332.

[2]. «نور»: 55.

[3]. «فتح»: 4.

[4]. «قریش»:3.

[5]. «قریش»:4.

[6]. «البقرة»:179.

[7]. «النساء»: 148

[8]. «التوبة»:6.

[9]. «البقرة»:193.

[10]. «النحل»: 90.

[11]. «النحل»: 90.

[12]. «البقرة»: 201.

Please publish modules in offcanvas position.