|
بسمه تعالی مشروح خطبه های نماز جمعه حضرت آیت الله حسینی بوشهری
مورخ 97/01/17 خطبه شماره 148 |
خطبه اول
السلام عليکم و رحمت الله و برکاته، السلام عليک يا حجة الله، السلام عليک يا بقية الله في أرضه، السلام علي المهدي الذي وعد الله عز و جل أن يملأ به الأرض عدلاً و قسطاً کما ملئت ظلماً و جوراً
أعوذ بالله من الشيطان الرجيم بسم الله الرحمٰن الرحيم
الحمد لله نَحْمَدُهُ و نَسْتَعينُهُ و نَسْتَغْفِرُهُ و نَسْتَهْديهِ و نُؤمِنُ بِهِ و نَتَوَکَّلُ عليه و نعوذ بالله من شُرورِ أنفسنا و من سيئات أعمالنا و نشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريک له و نُصَلّي و نُسَلِّمُ علي حبيبه و نجيبه و خيرته في خلقه، حافظ سِرِّهِ و مُبَلِّغِ رسالاته، بشير نعمته و نذير نقمته، سيدنا و نبينا حبيب إله العالمين أبا القاسم محمد و علي آله الطيبين الطاهرين المعصومين المُکَرَّمين الهدات المهديين و اللعن الدائم علي أعدائهم أجمعين من الآن إلي قيام يوم الدين آمين يا رب العالمين
عبادالله اوصیکم و نفسی بتقوی الله.
قال علی بن موسی الرضا (ع): «أَنَّهُ قَالَ لِرَجُلٍ مِنَ اَلْقُمِّيِّينَ اِتَّقُوا اَللَّهَ وَ عَلَيْكُمْ بِالصَّمْتِ وَ اَلصَّبْرِ وَ اَلْحِلْمِ فَإِنَّهُ لاَ يَكُونُ اَلرَّجُلُ عَابِداً حَتَّى يَكُونَ حَلِيماً وَ قَالَ لاَ يَكُونُ عَاقِلاً حَتَّى يَكُونَ حَلِيماً» بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش میکنم. وجود مقدس علی بن موسی الرضا (ع) به یکی از اهالی قم فرمود که تقوا پیشه کنید و بر شما باد به سکوت و صبر و بردباری. و در بخش پایانی فرمود هیچ کسی عابد نمیشود مگر در سایه حلم و بردباری. هیچ کسی به حد کمال عقل نمیرسد مگر در سایه حلم و بردباری.
ما در خطبه اول سخن اصلی ما پیرامون فریضه مهم امر به معروف و نهی از منکر بود. یکی از بحثهای کلید در این مورد، بیان معیارها در جهت شناخت معروف و منکر بود. عرض شد این معیار ها به منزله قانون هستند. ما را در رسیدن به حقیقت به مصداق معروف و منکر کمک می‌کنند، زیرا با گستردگی مصادیق معروف و منکر امکان بررسی همه آنها وجود ندارد. اما اگر معیار دست ما بود، ضابطه و قانون دست ما بود، شناخت مصادیق معروف و منکر برای ما آسان می‌شود. ما به معیارهای مختلفی در خطبه اول اشاره کردیم، آخرین معیاری که به آن اشاره شد این بود که اگر میخواهیم معروف را بشناسیم، ببینیم کجا کاری مایه عزت انسان می‌شود؛ هر کجا حرکتی و سخنی مایه سربلندی انسان را فراهم کند، این کار مایه مصداق معروف است و کجا که رفتاری یا سخنی مایه ذلت آدمی را فراهم کند، مصداق منکر است.
سؤال اساسی در اینجا این بود که عوامل عزت چیست؟ عوامل ذلت چیست؟ ما در خطبه های گذشته به سه عامل اشاره کردیم و گفتیم اینها نقش اساسی در عزتمندی انسان دارد.
1. بندگی خدا
انسانهایی که حقیقتاً بنده خدا هستند، اینها عزیز اند. چون عزت حقیقی از خدا است. ولله العزة و لرسوله و للمؤمنین...
2. بی نیازی از مردم و داشتن روحیه استغناء.
افرادی که دستشان به سوی دیگران دراز نمیشود، طمع در مال مردم ندارند و به خدا تکیه می‌کنند، اینها عزیز اند و با قناعت زندگی می‌کنند، اما زندگی عزتمندانه.
3. صدق و راستگویی
افراد راستگو در جامعه ایجاد اعتماد می‌کنند. اگر مردم آثار صدق و راستی را در این سخن دیدند، به چنین فرد و مجموعه و مسئولی اعتماد می‌کنند.
همدلی و هماهنگی
آنچه در امروز اشاره خواهد شد، مسأله همدلی و هماهنگی آحاد جامعه است. دشمن جرأت نمیکند به چنین جامعه همدل، با چشم چپ نگاه کند. از صدر اسلام تاکنون، هر کجا که جامعه اسلامی همدل بودند، سربلند بوده است.
امیر المؤمنین در نهج البلاغه فرموده است: الْعَرَبُ الْيَوْمَ وَ إِنْ كَانُوا قَلِيلًا فَهُمْ كَثِيرُونَ بِالْإِسْلَامِ عَزِيزُونَ بِالاجْتِمَاعِ[1]. جامعه عرب امروز گرچه از نظر تعداد اندک اند اما دو ویژگی دارند، اول اینکه پشتوانه اینها اسلام است و لذا در مقابل دیگران زیاد جلوه می‌کنند؛ دوم اینکه بخاطر همدلیشان عزتمند اند.
پیامبر اکرم(ص) هم می‌فرمایند: الجماعة رحمة و الفرقة عذاب. جماعت مایه ریزش فیض و رحمت الهی است. هر چه با هم متحد باشیم و مسئولان و مردم متحد باشند، مایه عزت است.
پس همدلی و هماهنگی در جامعه، عزتمندی را به دنبال دارد.
داشتن روحیه جهاد و شهادت طلبی
مسئله بعدی که در یک جامعه اسلامی از عوامل عزت محسوب می‌شود، داشتن روحیه مبارزه و جهاد و شهادت طلبی است. جامعه ای که از جان و هستی اش میگذرد، این جامعه، جامعه ارزشمندی است.
امیرالمؤمنین(ع) میفرماید: فَرَضَ اللّهُ الْجِهَادَ عِزّاً لِلْإِسْلَام[2]. جهاد برای امت اسلامی عزت آور است.
صدیقه طاهره(س) میفرماید: جعل الله الجهاد عزّاً للاسلام. اینها ویژگی هایی است که در آموزه های دینی ما است.
بعد از تحمیل هشت سال جنگ، امروزه ما در عزت هستیم. کشورمان در اختیار خودمان است و دشمن نمیتواند به این سرزمین نگاه کند چون انسانهایی مبارز و از جان گذشته پا به میدان گذاشته اند.
دعای پایانی خطبه اول
«إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ».
پروردگارا در فرج مولایمان تعجیل فرما. به امام راحلمان و مراجع گذشته مان روح و رضوان عنایت فرما. به مقام معظم رهبری این سکان دار کشتی انقلاب و سایر مراجع تقلید عزت و سلامت و طول عمر با برکت مرحمت بفرما؛ به رزمندگان پیروزی، به آزادگان عزت، به جانبازان سلامت، و عزت روز افزون عنایت بفرما. به خانواده محترم شهیدان که مایه فخر و آبروی ما هستند صبر و اجر عنایت بفرما. پروردگارا به جوانان ما، به نسل آینده ما غیرت دینی عنایت فرما. به مردم خداجو و ولایتمدار ما و مومن و معتقد ما و مردم همیشه در صحنه ما حسن عاقبت مرحمت بفرما.
«ان احسن الحدیث و ابلغ الموعظه کتاب الله العزیز الحکیم»
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
«إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ . فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ .إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الْأَبْتَرُ»
صدق الله علی العظیم
خطبه دوم
السلام علیک یا بنت رسول الله السلام علیک یا بنت ولی الله السلام علیک یا اخت ولی الله السلام علیک یا فاطمة یا بنت موسی بن جعفر اشفعی لنا فی الجنة فإنّ لک عند الله شأناً من الشأن.
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین بارئ الخلائق اجمعین ثم الصلاة و السلام علی سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین، ابی القاسم محمد(ص) و علی آله الطیبین الطاهرین، اللهم صلّ و سلم علی مولانا امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و علی فاطمة الزهراء سیدة نساء العالمین و علی الحسن و الحسین سیدی الشباب اهل الجنة و علی علی بن الحسین زین العابدین و امام العارفین و علی محمد بن علیٍّ الباقر و علی جعفر بن محمد الصادق و علی موسی بن جعفر الکاظم و علی علیٍّ ابن موسی الرضا المرتضی و علی محمد بن علی الجواد و علی علی بن محمد الهادی و علی الحسن بن علی الزکیّ العسکری و علی الحجة القائم المهدی. حججک علی عبادک و امنائک فی بلادک بهم نتولی و من اعدائهم نتبرئُ الی یوم القیامة.
قال الامام الصادق(ع): اتقوا اللّه و اعدلوا، فإنکم تعیبون علی قوم لا یعدلون.
بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش میکنم. امام صادق (ع) میفرماید: تقوا پیشه کنید در گام نخست. در گام دوم به عدالت رفتار کنید چون شما افراد ایرادگیری هستید.
در خطبه دوم به بیان نکات و مناسبتهایی اشاره میکنم
بیست و پنجم ماه رجب، شهادت امام کاظم(ع) است. امام بزرگوار ما در سن 55 سالگی توسط هارون مسموم شد و به شهادت رسید. امامان ما همگی در جامعه خودشان تأثیرگذار و نقش آفرین بودند و تحولات چشمگیری ایجاد کردند. از تربیت شاگرد گرفته تا ایجاد یک فضای سالم دینی. امام کاظم(ع) نیز این ویژگی ها را داشت منتهی دشمنان اهل بیت(ع) وجود چنین شخصیتهایی را تحمل نمیکردند. خیلی فرق است بین کسی که دلهای مردم با او باشد و کسی که به زور شمشیر مردم از او اطاعت کنند. ائمه ما محبوب دلها بودند و به همین دلیل دشمنان حسادت میورزیدند و ائمه را به شهادت میرساندند.
امام کاظم (ع) سخنی دارند که برای جامعه امروز ما خیلی مؤثر است. جامعه ای که گاهی مبتلا به گناهانی میشوند که در گذشته این گناهان در جامعه ما وجود نداشت.
حضرت میفرماید: «كُلَّما أحدَثَ النّاس مِنَ الذُّنُوبِ ما لَم یَكُونُوا یَعمَلُون، أحدَثَ اللهُ لَهُم مِن البَلاءِ مَا لَم یَكُونُوا یَعِدُّون»[3]. یعنی بلاهایی که رویش حساب نمیکردند، این بلاها نازل می‌شود بخاطر گناهانی که مسبوق به سابقه نیست. گناه جدید شده و بلاهایی هم که نازل می‌شود، مسبوق به سابقه نیست.
گرامی میداریم سالگرد شهادت آیت الله سید محمد باقر صدر و خواهر فاضله ایشان را که به دست حزب بعث عراق به شهادت رسیدند. شخصیتی که آثار و تألیفات او مورد افتخار جهان اسلام است. او به شاگردانش میگفت در امام ذوب شوید. امروز امام پرچم اسلام را برافراشته و شما با امام همراه باشید.
همچنین گرامی میداریم یاد و خاطره دو شهیدمان، یکی سردار قلم و دیگری سردار دفاع. شهید آوینی سردار قلم و شهید صیاد شیرازی مرد میدان جنگ و دفاع.
امسال همانگونه که ملاحظه فرمودید، رهبر معظم انقلاب مانند سالهای گذشته شعاری را برای سال 1397 مشخص کرده اند و این شعار، شعار بسیار ارزشمندی است. در راستای شعارهای اقتصادی سالهای گذشته است. شعار بسیار مهمی است. شعار حمایت از کالای ایرانی. اگر مسئولان و کارآفرینان و جوانان و کارگران ما دست به دست هم دهند و شما مردم همراهی کنید، ما میتوانیم کارخانه هایی که متاسفانه تعطیل شدند و جوانانی که بیکار شدند، با حمایت از تولید کالای ایرانی رونق پیدا کند. اما دو شرط دارد. یکی اینکه از نظر کیفیت، توان رقابت با کالای خارجی داشته باشند. درست است که رهبر عزیز فرمودند حمایت از کالای ایرانی، اما فروشندگان باید مواظب باشند که نه به هر قیمت. مردم ما توجه دارند و تعصب دارند نسبت به کالای ایرانی. اما کیفیت کالای ایرانی با نظارت مسئولان باید بهبود پیدا کند و قیمتها مناسب عرضه شود تا توان رقابت با کالاهای خارجی را داشته باشد. حمایت از کالای ایرانی هم بُعد سیاسی دارد و هم بعد اجتماعی و هم بعد فرهنگی دارد. هم راه حل اشتغال و مشکلات اقتصادی است و امیدواریم مسئولان آستینها را بالا بزنند.
نکته دیگر در مورد سخنان رهبری در حرم رضوی بود. بررسی کارنامه چهل ساله انقلاب اسلامی. درباره شعارهای انقلاب. اصول بنیادین انقلاب، استقلال، آزادی، شعارهای مردم سالاری، اعتماد به نفس، عدالت، تحقق احکام دین و شریعت از جمله مواردی بود که رهبری فرمودند. خوشبختانه ملت ما خوش درخشیده است و پای شعار استقلال و آزادی و خودباوری ایستاده است. رهبری نمونه های مفصلی در این زمینه مطرح فرمودند.
سؤال اصلی این است که بعد از حدود 39 سال که اکنون وارد سال چهلم انقلاب می‌شویم، فراز و فرودهای سختی را پشت سر گذاشته ایم. سؤال اصلی این است که موانع پیشروی چیست؟ ما تا موانع را شناسایی نکنیم نمیتوانیم دقیقاً به تمام اهدافمان دسترسی پیدا کنیم.
اولین مانع این است که عده ای برخی ظرفیتهای دولت را باور نکرده اند. زمانی که یک مجموعه ظرفیتهای خودش را باور نکند، نگاهش به اطرافش هست. برای رفع این مانع باید ظرفیتها و توانمندی هایمان را باور کنیم، نیروی انسانی خودمان را باور کنیم و منتظر نسخه بیگانگان نباشیم. در یک برهه از تاریخ ژاپن از بین رفت و اینها از صفر شروع کردند و امروزه در برخی مسائل حرف اول را میزنند.
مسئله بعدی این است که عده ای دچار قبیله گرایی و جناحی سیاسی میشوند. برخی میگویند که چون فلانی افراد از جناح ما نیستند پس کارشان به درد نمیخورد. این مانع جدی پیشرفت کشور است.
مانع دیگر نبود مبارزه جدی با فساد است. باید عزم مسئولان و مردم ما جزم شود برای اینکار.
مانع دیگر سبک زندگی ما است. سبک زندگی ما، سبک آرمان دینی نیست. لذا از سبک زندگی به حال و هوای دینی برگردد، ما مشکل غیر قابل حل نخواهیم داشت.
امروزه شرایط منطقه، شرایط نگران کنندهای است. صهیونیستها تعداد زیادی از فلسطینی ها را به خاک و خون کشیده اند. البته برای مردم فلسطین به عنوان یک حرکت همیشگی است. جان فدا کردند برای حفظ آرمانهایشان؛ اما آنچه که برای ملت فلسطین جای نگرانی دارد، سخنان بعضی از سران کشورهای عربی است. رسماً اعلام می‌کنند به دنیا که اسرائیل حق دارد در سرزمینها حضور داشته باشد. آنها حقی جدی برای اسرائیل قائلند که روزنامه صهیونیستی تیتر میزند که تاکنون این سخن را هیچ رهبر عربی مطرح نکرده است. دست اینها در دست آمریکا است. چند هفته در آمریکا بودند و با لابی های اسرائیلی ملاقات کردند و خروجی این ملاقات ها این شد که ایران دشمن مشترک عربستان و اسرائیل است. آیا ننگ نیست برای کشوری که مدعی اسلامیت و عربیت و دفاع از مردم فلسطین بوده، چنین جملاتی بر زبان جاری کند. ما منتظریم که خدای متعال مانند مددها و عنایات دیگرش، اینبار نیز با چشم خودمان مددهای الهی را شاهد باشد.
بنده باید تشکر کنم از همه مسئولین که زمینه هایی فراهم کردند که در این ایام تعطیلات عید، مردم با خیال راحت مسافرت بروند.
«رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ»
پروردگارا در فرج مولایمان تعجیل فرما. پروردگارا ما را بیامرز. اسلام و اسلامیان را عزت عنایت بفرما. تا از ما راضی نشوی ما را از این دنیا نبر. امام راحلمان را مشمول الطاف الهی قرار بده. به رهبر عزیز انقلابمان و مراجع بزرگ ما سلامت و عزت و طول عمر عنایت بفرما؛ به خانواده های شهدای ما صبر و اجر عنایت بفرما. توطئه دشمنان ما که هر روز به شکلی کشور اسلامی ما را تهدید می¬کنند به خودشان برگردان.
إنّ أحسن الحدیث و ابلغ الموعظة کتاب العزیز
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
(إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ * فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ * إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الأبْتَرُ )